Nowy wirus Oropouche – czy jest się czego bać?

Co to jest gorączka Oropouche?

Gorączka Oropouche – choroba odzwierzęca, którą wywołuje wirus Oropouche (OROV), została po raz pierwszy opisana w latach 50. XX wieku w Trynidadzie i Tobago. Wcześniej była typowa dla obszarów dorzecza Amazonii. Obecnie ogniska choroby OROV raportuje się w kilku krajach Ameryki Południowej, Ameryki Środkowej i Karaibów; głównie w Brazylii, Boliwii, Kolumbii, Peru, a ostatnio także na Kubie. Od stycznia 2024 zakażenie OROV wystąpiło na tych obszarach u ponad ośmiu tysięcy osób.

Jak przenosi się wirus Oropouche?

Ryzyko zakażenia wirusem OROV wrasta po ukąszeniu zakażonych meszek (Culicoides paraensis), ale chorobę mogą przenosić także niektóre gatunki komarów.

Meszka, będąca głównym wektorem wirusa, jest bardzo szeroko rozpowszechniona w obu Amerykach, ale nie występuje w Europie. Jak informuje Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób Zakaźnych, nie wiadomo obecnie, czy europejskie meszki lub komary mogą przenosić OROV – obecnie ryzyko jest niskie.

Objawy gorączki Oropouche

Objawy gorączki Oropouche pojawiają się zazwyczaj do 10 dni po ukąszeniu przez zakażonego owada. Meszka, będąca głównym wektorem wirusa, jest bardzo szeroko rozpowszechniona w obu Amerykach, ale nie występuje w Europie.

Objawy choroby OROV to przede wszystkim: bóle głowy, bóle mięśni, wymioty; przypominają zatem objawy grypopodobne (1, 2). Zwykle nie są nasilone i ustępują po około tygodniu. Czasem pojawia się też krwawienie z dziąseł i nosa oraz wybroczyny na skórze.

Bardzo rzadko występuje zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, ale w takiej postaci mogą zdarzyć się przypadki śmiertelne – zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością. Odnotowano także kilka przypadków transmisji wirusa w czasie ciąży z matki na dziecko, co prowadziło do poronienia i deformacji płodu – jednak nie potwierdzono tego ostatecznie – ciągle trwają badania.

Nie odnotowano dotychczas przypadku przeniesienia się wirusa z jednej osoby dorosłej na drugą. Należy podkreślić, że obszary dotknięte OROV pokrywają się z wcześniejszą transmisją wirusa Zika w tym rejonie, zwłaszcza w północnych stanach Brazylii – odradza się podróż w ciąży w te rejony.

Zapobieganie i leczenie gorączki Oropouche

Nie ma możliwości zastosowania szczepień przeciwko OROV ani nie ma – póki co – celowanego leczenia. Stosuje się jedynie leczenie objawowe, polegające na zwalczaniu gorączki i bólu, a także nudności, w skrajnych przypadkach konieczna jest hospitalizacja. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo zakażenia, stosuje się głównie moskitiery i repelenty.

Zwiększona świadomość wśród pracowników służby zdrowia na temat podróżnych powracających z obszarów epidemii wirusa OROV, w połączeniu z odpowiednimi możliwościami diagnostyki laboratoryjnej, są kluczowe do wczesnego wykrywania przypadków związanych z tą chorobą. Ponieważ objawy choroby OROV są podobne do objawów innych zakażeń, takich jak na przykład denga, chikungunya lub zika – należy przeprowadzić diagnostykę różnicową za pomocą badań krwi.

Jak wspomnieliśmy wyżej, jakkolwiek nie ma szczepionek, tak do profilaktyki w celu zmniejszenia ryzyka ukąszeń zalicza się stosowanie moskitier nasączonych insektycydem, stosowanie repelentów zgodnie z ulotką od producenta, noszenie koszul z długimi rękawami i długich spodni. Środki te są niezbędne, żeby zapewnić ochronę przed ukąszeniami owadów w pomieszczeniach, które nie są zabezpieczone siatkami o drobnych oczkach na drzwiach i oknach, a także podczas aktywności na świeżym powietrzu.