Brodawki sutkowe to wrażliwa i intymna część ciała kobiecego. Choć zazwyczaj są skrzętnie ukrywane przed wzrokiem innych, należy im się uwaga – tak samo jak całym piersiom. Fora internetowe pełne są pytań od dziewcząt i kobiet wstydzących się udać do lekarza i zapytać o zmiany w wyglądzie swojego ciała. W tym artykule wyjaśniamy, co mogą oznaczać pojawiające się na brodawkach krostki.
Krostki na brodawkach (sutkach) – białe, czerwone, czarne. Przyczyny i leczenie
Spis treści
Budowa piersi i brodawki
Przypomnijmy sobie budowę anatomiczną piersi. Gruczoł sutkowy to największy gruczoł w ciele ludzkim. U mężczyzn pozostaje w stanie nierozwiniętym, u kobiet służy do wytwarzania mleka. Gruczoł piersiowy zbudowany jest głównie z tkanki gruczołowej oraz tłuszczowej. Na szczycie piersi znajduje się wypukła brodawka piersiowa wraz z otoczką. Powierzchnia brodawki nie jest gładka, ponieważ umiejscowione są tam ujścia przewodów mlecznych. Wokół samej brodawki, w obrębie otoczki znajdują się ujścia gruczołów łojowych, zwanych gruczołami Montgomery’ego. Są one widoczne w postaci niewielkich uwypukleń.
Przeczytaj: Brązowe plamy na skórze – jakie mogą być przyczyny?
Rodzaje zmian na brodawkach
Wygląd piersi oraz brodawek może ulegać zmianie wraz ze zmianami hormonalnymi w ciele kobiety. Piersi zmieniają się w trakcie pokwitania, czyli dojrzewania płciowego oraz później wraz z cyklem miesiączkowym. Szczególny rodzaj zmian zachodzi w piersiach podczas ciąży, kiedy ciało intensywnie przygotowuje się do narodzin i karmienia dziecka.
Podczas tych procesów można zaobserwować różnego rodzaju zmiany w wyglądzie brodawek piersiowych, które mogą niepokoić. Są to m.in. zmiany koloru otoczki sutkowej i brodawki, tkliwość czy pojawianie się różnego rodzaju wyprysków. Co one mogą oznaczać?
Czytaj również: Swędzenie piersi – przyczyny świądu piersi
Krostki na brodawkach – czy są groźne?
Najczęściej opisywane na forach internetowych pojawiające się „grudki” i „krostki” na otoczce sutkowej to po prostu powiększone gruczoły Montgomery'ego. Mają postać wypukłych zgrubień w kolorze otoczki lub białawym. Kiedy kobieta zachodzi w ciążę, gruczoły ulegają powiększeniu, przygotowując piersi do pełnienia swojej naturalnej funkcji, jaką jest karmienie dziecka. Z gruczołów wokół brodawki jeszcze przed porodem może wypływać wydzielina, pełniąca funkcję ochronną i wspomagającą karmienie. Takie uaktywnione gruczoły Montgomery’ego mogą przypominać wypryski kojarzone z trądzikiem, ale w rzeczywistości są naturalnymi strukturami anatomicznymi.
Pojawiające się na brodawkach białe krostki mogą również być efektem zaczopowania ujść gruczołów łojowych i gromadzenia się pod skórą sebum. Czasami przybierają postać niegroźnych prosaków.
Przeczytaj: Krostki na twarzy – co może je powodować?
Dosyć powszechne są również tzw. plamki Fordyce’a – najczęściej widoczne jako małe plamki lub grudki w kolorze białym, żółtawym lub czerwonym. Zwykle występują na błonach śluzowych policzków, wargach sromowych i otoczkach sutkowych. U mężczyzn mogą występować na mosznie i prąciu. Są to zupełnie niegroźne zmiany, stanowiące jedynie defekt kosmetyczny.
To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną pojawienia się krost na głowie?
Czarne krostki lub plamki w okolicy brodawki sutkowej mogą być nieszkodliwymi znamionami barwnikowymi , zwanymi potocznie pieprzykami. Czarne krostki na brodawkach sutkowych kobiet karmiących piersią często są niewielkimi krwiakami, powstałymi na skutek ugryzienia lub zahaczenia zębami przez dziecko. W zależności od rozległości takich urazów można samodzielnie zaaplikować na nie specjalny środek przyspieszający resorpcję krwiaków lub udać się po poradę do lekarza.
Czytaj również: Ból pod piersiami – co może oznaczać?
Jak sobie poradzić ze zmianami na brodawkach?
W przypadku zauważenia w okolicach brodawek piersiowych krostek, wyprysków, grudek – nie wolno ich wyciskać! Z dużym prawdopodobieństwem to nieszkodliwe zmiany skórne, które podczas wyciskania można podrażnić i uszkodzić. Na zmiany wywołane zatkaniem ujść gruczołów najlepszym rozwiązaniem będzie odpowiednia higiena – dokładne mycie łagodnym środkiem myjącym, bez mocnego pocierania.
Jeśli zmiany skórne wyglądają niepokojąco, warto pokazać je lekarzowi. Odpowiednim specjalistą będzie ginekolog lub dermatolog. Dla złagodzenia przypadłości lekarz może zalecić stosowanie odpowiedniej maści.
Przeczytaj: Krostki na wargach sromowych – co to za choroba?
Kiedy wyprysk na brodawce jest groźny?
Białe krostki na brodawkach połączone z dolegliwościami takimi jak swędzenie, pieczenie czy łuszczenie skóry mogą świadczyć o zakażeniu grzybiczym . Takich objawów nie wolno lekceważyć. Konieczna jest konsultacja lekarska i stosowanie odpowiednich preparatów.
Warto udać się do lekarza również wtedy, gdy zmiana na brodawce powoduje ból lub się powiększa.
Czytaj również: Guzek pod pachą – jakie są przyczyny zgrubienia pod pachą?
Czy krostka na brodawce może oznaczać nowotwór?
Rak sutka Pageta jest rzadkim rodzajem nowotworu piersi. Charakterystycznym objawem tej choroby jest zmiana o nieregularnym kształcie, przypominająca krostę, pojawiająca się na szczycie brodawki. Może pojawić się ropna lub krwista wydzielina, a wyprysk przekształca się w strup. Takiej zmianie nowotworowej często towarzyszy swędzenie lub ból.
W przypadku pojawiania się tego typu zmian na brodawkach należy być czujnym i nie zwlekać z wizytą u lekarza. Rak sutka Pageta we wczesnym stadium często jest traktowany jako problem dermatologiczny i leczony miejscowo stosowanymi maściami sterydowymi. W wyniku tego pacjentki zbyt późno trafiają pod opiekę onkologa.
Czytaj również: Guzek w piersi – łagodny i złośliwy – kiedy może oznaczać raka?
Samokontrola piersi – dobry nawyk
Brodawka to niewielka część sutka, na której można zaobserwować zmiany gołym okiem, a wypryski to tylko jedna ze zmian, które można zaobserwować w tym obszarze. Procesy chorobowe mogą się toczyć również wewnątrz piersi, dlatego tak ważne jest wyrobienie sobie dobrego nawyku samobadania piersi.
Wiele zmian w piersiach ma charakter łagodny, podlegający działaniu hormonów, ale trzeba być czujnym, by nie przeoczyć tych poważnych. Ważna jest obserwacja i badanie palpacyjne, czyli dotykowe całych piersi. Poradniki dotyczące samodzielnego badania badania piersi można z łatwością znaleźć w internecie czy poradni ginekologicznej. Podczas badania należy zwracać uwagę na kształt piersi, kolor skóry, zmianę w pigmentacji brodawek lub ich wciągnięcie do wewnątrz, wydzielinę z brodawek lub wypryski. Niepokojące zmiany powinny skłonić każdą kobietę do wizyty u ginekologa.
Ważne jest, aby świadomość własnego ciała towarzyszyła kobietom już od początku dojrzewania płciowego – wtedy dbanie o zdrowie i profilaktyka stają się naturalne i pozbawione otoczki wstydu. A to wstyd najczęściej powstrzymuje kobiety przed wizytą u lekarza i przez to wykrywane zmiany często są w stadium zbyt zaawansowanym, aby uległy wyleczeniu.
Zobacz też: Czerwone plamy na nogach – co mogą oznaczać?
Choroby piersi u mężczyzn
Na koniec należy przypomnieć, że brodawki sutkowe występują również u mężczyzn. Nie są one tak rozwinięte jak te kobiece, ale podlegają tym samym prawom natury, a więc mogą się na nich pojawiać zmiany skórne oraz nowotworowe. Nie należy ich lekceważyć. W przypadku zaobserwowania niepokojących wyprysków warto zasięgnąć porady dermatologa.
Czytaj również: Płaskie brodawki, wklęsłe brodawki a karmienie piersią
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Banaszkiewicz A, Żukowska-Rubik M. Anatomia i morfologia gruczołu piersiowego. W: Karmienie piersią. Podręcznik pod redakcją Nehring-Gugulskiej M i Żukowskiej-Rubik M. KUKP 2006;
- Bręborowicz G. Położnictwo i ginekologia. Tom 2. Wyd.Lekarskie PZWL 2007;
- Schmidt, M., et al. Profilaktyka raka piersi–ocena skuteczności badania palpacyjnego piersi. Forum położnictwa i ginekologii NR 45 (kwiecień 2019).
Opublikowano: 30.12.2021;
Oceń:
3.4
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Marta Filipowska
biolog, diagnosta laboratoryjny
Z wykształcenia magister biologii i diagnosta laboratoryjny. Od ponad 10 lat pracuje w laboratorium diagnostycznym, badając próbki krwi z całej Polski. Poza zagadnieniami zawodowymi dokształca się w dziedzinie dietetyki i zdrowego odżywiania. W wolnym czasie lubi czytać kryminały i wędrować po górach.
12
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 19.06.2023