Plamy na skórze często bywają powodem niepokoju i skłaniają do poszukiwania przyczyny ich pojawienia się. Mogą wystąpić w każdej okolicy ciała i niezależnie od wieku. Brązowe plamy na skórze wiążą się z nadmierną produkcją brązowego barwnika skóry – melaniny. Plamę na ciele od zwykłej skóry różni jedynie zabarwienie. Sposobami na plamy na skórze są różnego rodzaju zabiegi, które pozwalają na usuwanie przebarwień.
Brązowe plamy na skórze – jak usunąć ciemne przebarwienia?
Skąd się biorą brązowe przebarwienia na skórze?
Dokładna obserwacja plam na ciele może dać, co do przyczyny ich wystąpienia. Zmiany na skórze tego typu mogą mieć: różny kształt, zabarwienie, występować na plecach, na rękach, na nogach. Często mamy do czynienia także z przebarwieniami na twarzy.
Do najczęstszych przyczyn przebarwień na skórze zalicza się:
- działanie promieni słonecznych – światło słoneczne, przenikając przez skórę, pobudza do pracy komórki barwnikowe produkujące barwnik – melaninę;
- niektóre choroby – cukrzyca, niewydolność nerek, niewydolność wątroby, nadczynność i niedoczynność tarczycy, niektóre nowotwory, np. rak skóry;
- geny – są przyczyną powstawania piegów; niektóre wrodzone schorzenia genetyczne manifestują się jako mnogie plamy koloru kawy z mlekiem zwane plamami café au lait;
- niektóre leki – środki antykoncepcyjne, preparaty stosowane w hormonalnej terapii zastępczej, preparaty przeciwmalaryczne, leki przeciwdepresyjne, niesteroidowe leki przeciwzapalne (ibuprofen, paracetamol), antybiotyki (tetracykliny, sulfonamidy), leki kardiologiczne (amiodaron), niektóre zioła (dziurawiec, arcydzięgiel), zwłaszcza w połączeniu z promieniami słonecznymi (działanie fototoksyczne), odpowiadają za powstawanie plam na ciele;
- urazy mechaniczne – otarcia, ucisk, np. przez biustonosz, pasek, zegarek;
- choroby dermatologiczne – trądzik (często prowadzi do pojawienia się np. brązowych plam na twarzy), łuszczyca, liszaj płaski;
- kosmetyki w wysoką zawartością alkoholu w składzie, perfumy.
Przeczytaj: Brązowe plamy na skórze – jakie mogą być przyczyny?
Brązowe plamy na ciele – co oznaczają?
Według nomenklatury dermatologicznej zmiana skórna określana jako „plama” jest niewyczuwalna i położona w poziomie skóry, a także wyraźnie od niej odgraniczona. Poniżej opisano niektóre rodzaje plam na ciele.
Piegi to niewielkie brązowe plamy na twarzy, mogą wystąpić również na dekolcie, rękach, plecach, czyli miejscach najbardziej narażonych na działanie promieni słonecznych. Występują zazwyczaj u osób o jasnej cerze, rudych włosach. Powstawanie piegów jest dziedziczne.
Plamy café au lait – plamy koloru kawy z mlekiem – są wrodzonymi wykwitami skórnymi; swoją nazwę zawdzięczają charakterystycznej, jasnobrązowej barwie. Ich obrysy są gładkie lub postrzępione, natomiast wielkość sięga kilka centymetrów; mogą wystąpić w każdej okolicy ciała, nie są związane z działaniem promieni słonecznych. Pojedyncze są często wrodzone i nie świadczą o patologii. Jeśli występują licznie, powinny skłonić do poszerzenia diagnostyki pod kątem występowania wrodzonych genetycznych chorób nerwowo- naczyniowo-skórnych (nerwiakowłókniakowatość – choroba von Recklinghausena, zespół ataksja – telenagiektazja, stwardnienie guzowate, niedokrwistość Fanconiego).
Plamy pozapalne – to plamy na skórze, które występują w miejscach, w których wcześniej toczył się proces zapalny – zmiany trądzikowe, urazy skórne, oparzenia. Na ich wystąpienie narażone są bardziej osoby o ciemnej karnacji. Z czasem zmiany te ustępują one samoistnie.
Przeczytaj: Brązowe plamy na skórze – jakie mogą być przyczyny?
Ciemne plamy na twarzy, rękach, szyi i tułowiu
Ostuda (melanodermia) – może mieć barwę od jasno do ciemnobrązowej, plamy są symetryczne, wyraźnie odgraniczone. Najczęściej dotyczy kobiet w wieku rozrodczym, o ciemnej karnacji; często pojawiają się w czasie ciąży lub w trakcie stosowania preparatów hormonalnych (antykoncepcja, hormonalna terapia zastępcza), stąd ich prawdopodobny związek z działaniem hormonów. Plamy lokalizują się głównie na policzkach, grzbiecie nosa, czole, brodzie, nad górną wargą; rzadziej pojawiają się plamy na szyi czy ramionach.
Plamy soczewicowate – to plamy na tułowiu (ale także twarzy, plecach, przedramionach) o barwie od jasnobrązowej po brunatną. Są to dobrze odgraniczone zmiany na skórze, mogą występować pojedynczo bądź mnogo, są większe od piegów, często się zlewają, nie ciemnieją pod wpływem działania promieni słonecznych. Czasami w obrębie jednej plamy mogą występować różne zabarwienia. Mogą świadczyć o wrodzonych schorzeniach genetycznych (zespół Peutz-Jegersa, zespół LEOPARD, xeroderma pigmentosum) bądź występować sporadycznie pod wpływem słońca lub z wiekiem jako plamy starcze związane z fotostarzeniem się skóry. Plamy soczewicowate występują również jako plamy na rękach.
Zobacz też: Czerwone plamy na nogach – co mogą oznaczać?
Jak usunąć przebarwienia?
Z uwagi na duży wpływ promieniowania UV na powstawanie brązowych plam na skórze bardzo ważna jest odpowiednia ochrona skóry przed jego oddziaływaniem. Skórę należy chronić filtrami, co najmniej 25 SPF, przez cały rok, latem warto skorzystać z mocniejszego filtru, np. 30 SPF.
Sposobem na przebarwienia podczas stosowania niektórych leków oraz antykoncepcji hormonalnej jest unikanie nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne.
Niektóre profesjonalne zabiegi pomogą w usuwaniu przebarwień na twarzy. Należą do nich:
- krioterapia – prowadzi do rozpadu melanocytów, gdyż są one wrażliwe na niską temperaturę;
- laser – barwnik (melanina) pochłania energię świetlną, która zamieniania jest w ciepło, co prowadzi do niszczenia komórek barwnikowych, przy czym uszkodzeniu nie ulega skóra je otaczająca;
- peelingi na przebarwienia – zawierają substancje silnie złuszczające, depigmentujące (kwas retinolowy, kwas kojowy, kwas glikolowy);
- mikrodermabrazja – peeling mechaniczny, polega na ścieraniu górnych warstw naskórka;
- maść na przebarwienia – wiele kremów wykazuje działanie rozjaśniające.
Przed każdym zabiegiem dermatologicznym należy dokładnie przeanalizować rodzaj zmian skórnych, wskazania i przeciwwskazania do zabiegu, a także możliwe efekty uboczne. Decyzję o rodzaju zabiegu należy podjąć wspólnie z doświadczonym dermatologiem, który ponadto może zalecić stosowanie kremu na przebarwienia.
Ewa Grabska
Lekarz
Ukończyła Uniwersytet Medyczny w Łodzi. W trakcie studiów aktywnie uczestniczyła w Kardiologicznym Kole Naukowym. Staż podyplomowy odbyła w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym im. Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi. Obecnie lekarz rezydent w USK im. WAM w Łodzi.
Komentarze i opinie (0)