Czym jest i skąd pochodzi kamfora?
Kamfora naturalna to organiczny związek pochodzenia roślinnego, uzyskiwany z drzewa zwanego drzewem kamforowym, potocznie nazywanego kamforowcem. Właściwa nazwa gatunkowa to cynamonowiec kamforowy (łac. Cinnamomum camphora). To długowieczne, twarde i odporne na uszkodzenia drzewo, osiągające wysokość nawet 40-50 m i średnicę dochodzącą do 4 m. To sprawia, że drewna cynamonowca kamforowego chętnie używa się do produkcji mebli.
Kamfora naturalna to łatwopalna substancja krystaliczna, która charakteryzuje się wyrazistym zapachem. Pod względem budowy chemicznej, kamfora należy do grupy terpenów.
Ojczyzną kamforowca jest Japonia, a także państwa Azji Południowo- Wschodniej, jednakże współcześnie można spotkać go także w innych miejscach na całym Świecie, w tym w: Chinach, Stanach Zjednoczonych Ameryki, Kanadzie, Afryce czy Australii.
Kamforę na świecie wykorzystywano już od czasów starożytnych, jednak w Europie stała się popularna dopiero w średniowieczu. Stosowano ją m.in. w celach kulinarnych, w tym do wyrobu deserów.
Przeczytaj też: Jakie właściwości lecznicze ma kocimiętka?
Kamfora syntetyczna
Kamforę obecnie wytwarza się także w postaci syntetycznej. To chemiczny odpowiednik kamfory naturalnej. Jest wykorzystywana w lecznictwie, a także w przemyśle, np. do produkcji lakierów. W przeciwieństwie do kamfory naturalnej, kamfora syntetyczna nie jest optycznie czynna.
Czytaj również: Masło shea – właściwości, skład, jakie wybrać i do czego je stosować?
Olejek kamforowy — właściwości
Olejek kamforowy to najczęstsza dostępna postać kamfory. Pozyskuje się go z kory cynamonowca kamforowego oraz jego korzeni. Jest wykorzystywany w medycynie, głównie przez przemysł farmaceutyczny, a także kosmetyczny. Olejek zawiera cenną kamforę, która jest składnikiem olejków lotnych, a także szereg innych substancji, takich jak:
- borneol;
- cyneol;
- eugenol;
- felandren;
- pinen;
- safron.
Wyróżnia się 3 rodzaje olejków kamforowych: biały, żółty oraz brązowy, przy czym wyłącznie biały olejek kamforowy jest bezpieczny i dopuszczony do stosowania przez ludzi. Wynika to z pozbawienia go w procesie przetwórczym toksycznego i kancerogennego safrolu.
Olejek kamforowy charakteryzuje się wieloma właściwościami prozdrowotnymi, dlatego wspomaga terapię różnego rodzaju dolegliwości. To silny środek przeciwbakteryjny. Wykazuje też cechy przeciwzapalne oraz właściwości:
- przeciwpotne;
- przeciwdrobnoustrojowe w stosunku do bakterii oraz grzybów;
- przeciwpasożytnicze, co jest pomocne w leczeniu wszawicy;
- przeciwbólowe;
- przeciwreumatyczne;
- odkażające, wykorzystywane w stomatologii;
- antyseptyczne, wykorzystywane w leczeniu górnych dróg oddechowych;
- pobudzające ośrodkowy układ nerwowy (OUN);
- regulujące krążenie krwi;
- zapobiegające odleżynom.
Działanie kamfory na organizm
Kamfora wykazuje odczuwalne działanie na organizm człowieka. Łatwo przenika przez tkanki. Jest stosowana m.in. jako lek rozgrzewający o działaniu przeciwbólowym.
Stosowana zewnętrznie rozszerza naczynia krwionośne, przez co na skórze pojawia się zaczerwienienie i odczuwalne jest rozgrzanie tkanek. Co ciekawe, bezpośrednio po nałożeniu na skórę pojawia się uczucie chłodu, co wynika z bezpośredniego pobudzenia receptorów zimna w skórze, czyli ciałek Krausego.
Poza tym kamfora ułatwia oddychanie podczas przeziębienia oraz kataru, za sprawą zapobiegania przekrwieniu śluzówki nosa, a także działania rozrzedzającego śluz i wykrztuśnego.
Czytaj również: Palo Santo – święte drzewo. Właściwości, zastosowanie, na co pomaga?
Zastosowanie kamfory
Produkty z kamforą należy wykorzystywać wyłącznie do użytku zewnętrznego w dozwolonych ilościach. Zbyt wysokie dawki mogą spowodować zatrzymanie oddechu, stany zapalne tkanek, a nawet ich martwicę!
Kamforę zawsze należy stosować w postaci rozcieńczonej. Nie wolno używać produktów, które zawierają ponad 11% substancji czynnej.
Trzeba pamiętać, że kamfora w większych ilościach działa toksycznie na organizm. Dawką śmiertelną dla człowieka są 4 gramy kamfory, a już przy 2 gramach może dojść do poważnych zatruć.
Wskazania do stosowania kamfory
Kamfora pod postacią olejku lub w postaci maści jest polecana przy:
- leczeniu trądziku, świądu, odmrożeń, opryszczki i odcisków;
- problemach ze zrogowaciałym naskórkiem;
- bólach mięśniowo-stawowych, reumatycznych i nerwobólach – do 2 łyżek ciepłej oliwy z oliwek wystarczy dodać 6 kropli olejku kamforowego, a następnie powstałą mieszanką masować obolałe miejsca 2 razy dziennie;
- odstraszaniu owadów;
- przeziębieniach i nieżytach górnych dróg oddechowych, w tym w katarze i kaszlu, przy czym w przypadku kaszlu przewlekłego zaleca się wykonywanie inhalacji z olejkiem kamforowym.
Przeciwwskazania do stosowania kamfory
Nie wolno stosować kamfory wewnętrznie, na otwarte rany ani na uszkodzoną skórę. Poza tym istnieją osoby, które nie powinny stosować preparatów, zawierających w swoim składzie kamforę. Należą do nich:
- osoby nadwrażliwe i podatne na reakcje alergiczne;
- dzieci;
- kobiety w ciąży i w okresie karmienia piersią, chyba że lekarz dopuści ich stosowanie.
Gdzie i w jakiej formie można kupić kamforę?
Produkty z kamforą, takie jak maści czy krople kamforowe można kupić w stacjonarnych i internetowych aptekach oraz sklepach zielarskich. Poza nimi można spotkać następujące produkty z kamforą:
- spirytus kamforowy;
- krople kamforowe naturalne;
- żele chłodzące z zawartością kamfory;
- balsamy z kamforą;
- kryształki kamfory do aromaterapii;
- oleje kamforowe.
Czytaj również: Maść tygrysia – czym jest, na co pomaga, jak stosować?
