Zgaga – przyczyny, objawy i leczenie zgagi

Zgaga a choroba refluksowa przełyku (refluks przełyku)

Zgaga to uczucie pieczenia lub palenia za mostkiem. Jest to wynik przedostawania się kwaśnej treści z żołądka do przełyku i podrażnienia błony śluzowej przełyku. Zgaga stanowi najczęściej objaw choroby refluksowej przełyku (GERD).

Istota tej choroby polega na rozluźnieniu zwieracza przełyku – mięśnia, który niczym zawór bezpieczeństwa oddziela przełyk od żołądka. Prawidłowo powinien on rozluźniać się tylko podczas połykania pokarmów. Kiedy dzieje się tak częściej, kwaśna treść z żołądka zawierająca kwas solny przedostaje się do przełyku.

W przeciwieństwie do ścian żołądka, ściany przełyku nie są odporne na działanie kwasu solnego i ulegają podrażnieniu, powstaje miejscowy stan zapalny, a osoba cierpiąca na GERD skarży się na uczucie zgagi. Zgaga jest związana z nadprodukcją kwasu żołądkowego.

To też może Cię zainteresować: Ucisk w gardle – przyczyny, badania, leczenie

Przyczyny zgagi – od czego jest zgaga?

Mówiąc o przyczynach zgagi (nadprodukcji kwasu żołądkowego), należy mieć na myśli wszystkie czynniki, które osłabiają działanie mięśnia zwieracza przełyku. Mogą to być zarówno składniki diety, jak i nieprawidłowe nawyki czy też towarzyszące choroby. Zgagę mogą wywołać lub nasilić produkty, takie jak:

• kawa, herbata oraz napoje zawierające kofeinę,
• tłuste, smażone pokarmy oraz potrawy typu fast food,
• owoce cytrusowe,
• czekolada,
• alkohol,
• ciąża (ze względu na ucisk żołądka przez macicę, ale też działanie hormonów ciążowych, które powodują rozluźnienie zwieracza przełyku, panie skarżą się na zgagę w ciąży),
• otyłość, zwłaszcza typu brzusznego,
• obecność przepukliny rozworu przełykowego,
• astma oskrzelowa,
• choroby tkanki łącznej, takie jak twardzina układowa,
• palenie tytoniu,
• cukrzyca.

Do powodów zgagi zalicza się ponadto czynniki ją nasilające, takie jak kładzenie się bezpośrednio po jedzeniu, spożywanie obfitych posiłków oraz wszystkie czynności związane ze wzrostem ciśnienia w jamie brzusznej, np. podnoszenie ciężkich przedmiotów czy częste silne parcie spowodowane przez nawrotowe zaparcia.

Częsta zgaga może wskazywać na: wysokie ciśnienie w jamie brzusznej, wzmożone wytwarzanie kwasu żołądkowego, zwężenie przełyku.

Jakie są objawy zgagi?

Poza uczuciem pieczenia za mostkiem osoba cierpiąca na refluks może także borykać się z problemami z połykaniem, przewlekłym suchym kaszlem lub pokasływaniem, częstą chrypką czy też kwaśnym i metalicznym posmakiem w ustach. Charakterystyczne jest uczucie cofania się treści żołądkowej do przełyku (regurgitacje).

Wśród pozostałych objawów zgagi wyróżnia się:

• ból w nadbrzuszu (potocznie ból w dołku),
• ból w klatce piersiowej,
• uczucie palenia w przełyku,
• ucisk w brzuchu po jedzeniu,
• kwaśne i częste odbijanie.

Niektóre osoby opisują także uczucie kluski w gardle. W przypadku bólu w klatce piersiowej konieczne jest różnicowanie objawów refluksu z chorobami serca.

Zawsze warto zatem udać się na konsultację u lekarza, który na podstawie dokładnego wywiadu i badania fizykalnego potwierdzi podejrzenie choroby refluksowej i wdroży odpowiednie leczenie. Dobra reakcja na leki jest zwykle ostatecznym potwierdzeniem rozpoznania.

Sposoby na zgagę – jaki lek na zgagę?

Co na zgagę? Dobrą informacją na temat zgagi jest fakt, że dolegliwość ta zwykle mija po zastosowaniu odpowiedniego leczenia. Leki stosowane w leczeniu refluksu, choć należą do kilku różnych grup, neutralizują lub zmniejszają wydzielanie kwasu solnego w żołądku, gdyż to właśnie on odpowiada za większość dolegliwości.

Najważniejszą grupę leków stanowią tak zwane blokery pompy protonowej – IPP, czyli leki zmniejszające wydzielanie kwasu solnego. Do grupy tej należą m.in.: esomeprazol, lanzoprazol, omeprazol, pantoprazol i rabeprazol. Tabletki na zgagę można kupić bez recepty.

W łagodzeniu zgagi zastosowanie znajdują także leki neutralizujące sok żołądkowy. Działają one stosunkowo szybko, mają formę pastylek do ssania, syropów czy żeli.

W leczeniu zgagi stosuje się także leki prokinetyczne, czyli zapobiegające wstecznemu przesuwaniu się treści pokarmowej. Ostatecznymi metodami leczenia są operacje mające na celu poprawę motoryki zwieracza przełyku, likwidowanie przepukliny rozworu przełykowego czy usuwanie fragmentu zniszczonej błony śluzowej przełyku.

Dieta i domowe sposoby na zgagę – co jest dobre na zgagę?

Co robić, gdy piecze i pali w przełyku? Zmiana stylu życia i nawyków żywieniowych może znacznie ograniczyć częstość pojawiania się zgagi. Jak uniknąć zgagi? Sposobem na zgagę jest utrzymywanie prawidłowej wagi. Dlatego w przypadku otyłości należy zrzucić zbędne kilogramy.

Co pomaga na zgagę? Należy unikać ciasnych ubrań, które ściskają narządy jamy brzusznej. Ponadto trzeba dbać o to, co się je. Posiłki powinny być mniejsze, a częstsze. Co ważne, nie należy kłaść się bezpośrednio po jedzeniu. Taki nawyk bardzo sprzyja zarzucaniu treści żołądka do przełyku.

W diecie na zgagę powinny znaleźć się produkty takie jak chude mięso i nabiał, gotowane warzywa i lekkostrawne zupy. Jeśli zgaga pojawia się rano, należy układać poduszkę do spania nieco wyżej. Ważne jest także rzucenie palenia. Dobrym domowym sposobem na zgagę sposobem będzie także picie ziół.