Czym jest polip pęcherzyka żółciowego?
Polip pęcherzyka żółciowego to według definicji twór z tkanki łącznej, pokryty nabłonkiem, mający szypułę i znajdujący się w świetle (czyli wewnątrz) pęcherzyka żółciowego. Polipy pęcherzyka żółciowego występują częściej u mężczyzn. Nie wiadomo tak naprawdę dlaczego polipy powstają w pęcherzyku żółciowym. Znamy natomiast czynniki ryzyka z tym związane, a są to: kamica pęcherzyka żółciowego, wrodzone zespoły polipowatości, zapalenie wątroby typu B. Polipy relatywnie często występują w populacji chińskiej.
Po usunięciu pęcherzyka i badaniu pod mikroskopem (histopatologicznym) najczęściej okazuje się, że polip opisywany w USG to tak zwany polip rzekomy – w większości przypadków są to grudki cholesterolowe. ale może to być również zmiana w mięśniówce pęcherzyka (gruczolistość mięśniowa), fałd błony śluzowej pęcherzyka czy zmiana pozapalna. Prawdziwe polipy to gruczolaki, mięśniaki, tłuszczaki, a niekiedy nowotworowe polipy złośliwe – gruczolakoraki .
Polipy pęcherzyka żółciowego dzieli się w następujący sposób:
- według rozmiarów – polipy małe mają mniej niż 10 mm średnicy, większe to polipy duże,
- według budowy – z szeroką lub wąską podstawą,
- polipy rzekome i prawdziwe.
Objawy polipa pęcherzyka żółciowego
Zazwyczaj zmiana typu polipa pęcherzyka żółciowego nie powoduje żadnych dolegliwości i jest przypadkowo wykrywana w badaniach wykonywanych z innych powodów. Objawy, jeżeli wystąpią, są podobne jak w kamicy pęcherzyka żółciowego – bóle i dyskomfort w nadbrzuszu, po prawej stronie, szczególnie po jedzeniu (objawy występują głównie w przypadku dużych polipów).
Według badań nawet do 7% osób, które mają wykonywane USG jamy brzusznej, ma stwierdzane polipy pęcherzyka żółciowego. W większości przypadków polipy są wykrywane przypadkowo, a wiąże się to z coraz większą dostępnością badania USG i coraz częstszym jego wykonywaniem. Jednak badanie USG jest badaniem subiektywnym i często to, co wygląda jak polip, wcale się nim nie okazuje (może to być na przykład złóg czy zagęszczona żółć, co będzie w badaniu USG wyglądać podobnie).
Czy na polipie pęcherzyka żółciowego może rozwinąć się rak?
Rak w obrębie polipa pęcherzyka żółciowego występuje rzadko, jednak może się zdarzyć. Istnieją pewne przesłanki, które mogą sugerować takie rozpoznanie.
Są to:
- pojedynczy polip o średnicy większej niż 1 centymetr, zwłaszcza o szerokiej podstawie (w mniejszych polipach prawie nigdy nie stwierdza się raka),
- współwystępowanie kamicy pęcherzyka żółciowego,
- gruba ściana pęcherzyka, powiększanie się wymiarów polipa w kolejnym badaniu USG,
- wiek pacjenta powyżej 50. roku życia – predysponuje on do zmian złośliwych w obrębie polipa.
Leczenie polipów pęcherzyka żółciowego
Jeżeli polipy pęcherzyka żółciowego nie powodują objawów, to nie wymagają leczenia. Leczenie tych, które są przyczyną dolegliwości, jest operacyjne i jest to cholecystektomia laparoskopowa, czyli usunięcie pęcherzyka żółciowego metodą małoinwazyjną. W przypadku silnego podejrzenia raka pęcherzyka żółciowego wykonuje się otwartą operację.
W łagodzeniu objawów stosuje się leki rozkurczowe i odpowiednia dietę, tak zwaną dietę wątrobową, taką samą jak w kamicy żółciowej.
Wskazania do leczenia operacyjnego polipa pęcherzyka żółciowego to:
- objawy kliniczne, niezależnie od wielkości polipów; często takie drobne polipy pęcherzyka żółciowego okazują się grudkami cholesterolowymi (które predysponują do rozwoju kamicy) lub drobnymi złogami;
- przy braku objawów polip lub polipy powinny być wykazane w dwóch badaniach USG wykonanych w różnych pracowniach i mieć cechy świadczące o potencjalnej złośliwości, o których była mowa wcześniej;
- powiększanie się polipa stanowi wskazanie do interwencji chirurgicznej.
Polipy, które nie spełniają tych kryteriów, powinny być obserwowane w USG wykonywanym co pół roku i w razie zmieniania się obrazu USG, powiększania się polipa, czy wystąpienia objawów chorego można zakwalifikować do operacji.
