Nadkwasota to zaburzenie polegające na obniżeniu pH soku żołądkowego z powodu nadmiernego wydzielania kwasu solnego lub niedostatecznej produkcji czynników zobojętniających HCl. Objawy nadkwaśności to m.in.: częsta zgaga, pieczenie w żołądku, nudności, wymioty, bóle w nadbrzuszu. Nadmiar kwasu w żołądku leczy się odpowiednią dietą oraz lekami na nadkwasotę (inhibitory pompy protonowej czy H2-blokery). Co jeszcze neutralizuje kwas żołądkowy?
Kwas w żołądku – co neutralizuje kwas żołądkowy?
Kwas w żołądku – co to jest nadkwasota?
Żołądek to organ uczestniczący w procesie trawienia. Jego rolą jest wytwarzanie soku żołądkowego, który – z uwagi na zawartość kwasu solnego – ma niskie (kwaśne) pH.
W warunkach fizjologicznych pH soku żołądkowego wynosi około 1,5. pH żołądka może być jednak niższe – przyczyną tego stanu jest nadmierna produkcja kwasu solnego w żołądku i/lub niedostateczna produkcja czynników zobojętniających. Mówimy wówczas o nadkwaśności żołądka.
Nadkwasota żołądka skutkuje zespołem nieprzyjemnych dolegliwości (częsta zgaga, bóle w nadbrzuszu, nieprzyjemny zapach z ust, nudności, wymioty, uczucie kwasu i palenia w żołądku), zwiększa też ryzyko wystąpienia zapalenia błony śluzowej żołądka, choroby wrzodowej żołądka oraz refluksu żołądkowo-przełykowego.
Nadkwasota żołądka (nadmiar kwasu solnego) – przyczyny
Do nadkwaśności żołądka prowadzą najczęściej błędy dietetyczne oraz niewłaściwy styl życia, mówiąc ogólnie – wszystko to, co wzmaga wydzielanie kwasu solnego, np. spożywanie zbyt dużej ilości tłuszczów i cukrów, pokarmów kwaśnych (w tym cytrusów, soków) czy ostrych dań oraz przypraw.
Czytaj również: Leki na wymioty – jakie wybrać?
Do innych przyczyn nadkwasoty żołądka zalicza się:
- nadużywanie alkoholu,
- palenie papierosów,
- picie kawy i innych napojów zawierających kofeinę, mocnej herbaty (zwłaszcza na czczo),
- spożywanie obfitych posiłków, zbyt dużej ilości błonnika oraz dużej ilości potraw wędzonych,
- częste żucie gumy,
- stosowanie niektórych leków (np. ibuprofenu, kwasu acetylosalicylowego, glikokortykosteroidów),
- jedzenie w pośpiechu.
Chory żołądek to także efekt stresu – wywołujący jego nerwicę.
Leki na nadkwasotę – co neutralizuje kwas żołądkowy?
Stwierdzenie nadkwasoty żołądka w pierwszej kolejności wymaga zmodyfikowania stylu życia i nawyków żywieniowych, aby wyeliminować błędy prowadzące do nadprodukcji kwasu solnego. Jeżeli jednak nie przynosi to efektu, konieczna staje się konsultacja z lekarzem, który może zadecydować o wprowadzeniu farmakoterapii (leków na żołądek) i odpowiedniego leczenia nadkwasoty.
Najczęściej stosowanymi lekami na nadkwasotę są: inhibitory pompy protonowej oraz inhibitory receptora H2 .
Kolejną grupę środków i preparatów na nadkwaśność stanowią leki zobojętniające kwas żołądkowy (np. sole glinu i magnezu).
Zioła na żołądek – leczenie nadkwaśności
W leczeniu nadkwasoty sprawdzą się również zioła na żołądek (np. mięta, kwiat lipy, prawoślaz, goryczka) oraz siemię lniane. Zioła mogą być wypijane w formie naparów lub dostarczane w postaci leków i suplementów diety, a siemię lniane może być np. zmielone.
Oprócz ziół i siemienia lnianego można stosować także inne domowe metody walki z nadkwasotą i pieczeniem w żołądku, np. picie soku z surowego ziemniaka, soku z imbiru czy żucie ziaren jałowca lub gorczycy.
Doskonałe działanie zobojętniające kwas solny w żołądku mają migdały. Odkwaszająco działają też warzywa oraz zdrowe tłuszcze, takie jak oliwa z oliwek.
Kwas solny w żołądku i nadkwasota – dieta
W przypadku nadkwasoty i wysokiego poziomu kwasu solnego w żołądku konieczne jest spożywanie posiłków często, ale w niewielkich porcjach (ważne, aby były przyjmowane regularnie, co 3–4 godziny). W przypadku nadkwaśności żołądka trzeba unikać przejadania się. Z diety na nadkwasotę należy wykluczyć produkty ciężkostrawne (trzeba unikać smażenia potraw, zaleca się ich gotowanie i duszenie), kwaśne, pikantne, wędzone, tłuste, wysokobłonnikowe.
W diecie na nadkwaśność żołądka należy ponadto: ograniczyć cukry, zrezygnować z używek (kawy, mocnej herbaty, napojów energetycznych, alkoholu, papierosów) oraz częstego żucia gumy. W przypadku chorego żołądka zaleca się zwiększenie ilości białka w diecie. Ważne jest także jedzenie śniadań. Korzystne działanie ma także unikanie stresu.
W przypadku nadmiaru kwasu w żołądku przeciwwskazane są leki niekorzystnie działające na jego błonę śluzową (np. ibuprofen, glikokortykosteroidy). Jeżeli istnieje konieczność ich stosowania, zaleca się dołączenie do terapii leków osłonowych na żołądek, np. inhibitora pompy protonowej lub H2-blokera.
Czytaj również: Kwas fosforowy (E338) – co to jest? Właściwości, zastosowanie, szkodliwość
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
- „Fizjologia człowieka, tom 5. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne” Stanisław Konturek, wyd. 2016 r.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 25.09.2020