Muay thai – co to za sport?
Muay thai (boks tajski) zalicza się do grupy sportów walki. W Tajlandii jest sportem narodowym o wielowiekowej tradycji. Często nazywa się go także Sztuką Ośmiu Kończyn, co odnosi się do wykorzystania w walce pięści, łokci, kolan i piszczeli, czyli ośmiu części ciała używanych do zadawania ciosów.
Muay thai jest jednym z bardziej wymagających sportów pod względem wydolności, siły i koordynacji.
Praktykowanie tej sztuki walki wiąże się również z bogatą tradycją kulturową. Należą do niej rytualne metody treningowe oraz taniec wai khru, wykonywany przed walką w geście szacunku dla nauczyciela i przeciwnika. Zawodnik zakłada także opaskę na głowę (mongkhon) oraz opaskę na ramię (prajiad), które są symbolami odwagi, wdzięczności i ochrony duchowej. Te elementy pomagają wprowadzić zawodników w odpowiedni stan skupienia, uczą dyscypliny i przypominają o duchowym wymiarze sportu.
Obecnie muay thai to znany na całym świecie sport walki, który praktykuje się w 158 krajach, a Międzynarodowy Komitet Olimpijski uznaje go za potencjalną dyscyplinę olimpijską.
Historia tajskiego boksu
Muay thai wywodzi się najprawdopodobniej ze starożytnego Syjamu. Jego początki sięgają XIII wieku, ery Sukhothai. W tamtych czasach wojownicy wiedzieli, że muszą polegać na swoim ciele podczas starć z przeciwnikiem, dlatego tak intensywnie je trenowali, ucząc się zarówno technik walki wręcz, jak i elementów walki bronią.
Muay thai od zawsze było częścią szkoleń wojskowych w Tajlandii. W 1887 roku w tajskich akademiach wojskowych powstały wydziały wychowania fizycznego, w których muay thai stało się obowiązkowym przedmiotem.
Pod koniec XIX wieku ustalono pierwsze zasady walk, w ramach których zawodnicy m.in. zaczęli stosować bandaże na ręce zwane kaad chuek, a także stopniowo wprowadzono podział zawodników pod względem kategorii wagowych. Zaczęto też rozgrywać walki na podwyższonych ringach otoczonych linami. Miała to być też przestrzeń pod organizowanie międzynarodowych walk bokserskich.
Ze względu na wysoką liczbę kontuzji, używanie kaad chuek zostało wycofane w połowie lat 20. XX wieku, a zawodnicy boksu tajskiego zaczęli korzystać z ochraniaczy i skórzanych rękawic.
Dzisiejsze muay thai to w pełni ustandaryzowana dyscyplina walki, prowadzona w rundach na ringu, z podziałem na kategorie wagowe, z jasno określonymi zasadami punktacji oraz obowiązkowym stosowaniem rękawic i ochraniaczy, co znacznie zwiększyło bezpieczeństwo zawodników w porównaniu z dawnymi walkami na gołe pięści.
Przeczytaj również:
Krav maga – na czym polega? Czy trudno się jej nauczyć? Efekty
Na czym polega boks tajski?
Muay thai jest ringowym sportem walki (ring ma wymiary 6,1 × 6,1 m lub 7,3 × 7,3 m). Dozwolone są uderzenia pięściami, łokciami, kolanami i kopnięcia, a także klincz, czyli chwytanie przeciwnika w zwarciu i zadawanie ciosów kolanami i łokciami. Warto jednak pamiętać, że początkowo ciosy bokserskie były słabością muay thai, ponieważ tradycyjnie większy nacisk kładziono na techniki nożne i kolanowe.
Cechą boksu tajskiego jest brak walki parterowej. Nie stosuje się tu też dźwigni ani blokad stawów. Walka odbywa się wyłącznie w stójce.
Standardowa walka trwa 5 rund po 3 minuty, z 2-minutowymi przerwami. Obowiązuje podział na kategorie wagowe oraz stosowanie sprzętu ochronnego.
Zawodnik może wygrać przez nokaut lub dyskwalifikację przeciwnika, albo przewagę punktową. W punktacji liczy się siła, precyzja i skuteczność technik, kontrola ringu oraz agresja zawodnika.
Niedozwolone są ciosy w tył głowy, krocze i plecy. Do fauli zalicza się również gryzienie, plucie, rzuty w stylu judo czy zapasów.
Muay thai – od czego zacząć?
Jeśli chcesz zacząć przygodę z muay thai, najpierw znajdź dobry klub lub siłownię z doświadczonymi trenerami i pozytywnymi opiniami. Najlepiej, aby trenerzy mieli aktualne certyfikaty wydawane przez Polskie Zrzeszenie Muay Thai. Warto wybrać się na lekcję próbną, żeby sprawdzić, czy ten styl treningu Ci odpowiada.
Na zajęcia ubierz krótkie spodenki i koszulkę bez rękawów. Pamiętaj o piciu wody, bo treningi są bardzo intensywne. Jeśli wiesz już, że chcesz kontynuować treningi boksu tajskiego, zaopatrz się w podstawowy sprzęt ochronny – skórzane rękawice bokserskie, ochraniacz na zęby, piszczele i krocze.
Muay thai to dobry sposób, żeby poprawić formę fizyczną i psychiczną, a przy okazji nauczyć się skutecznej samoobrony. Co ważne, sport ten mogą zacząć uprawiać zarówno osoby początkujące, jak i bardziej wprawione w sporty walki.
Przeczytaj również:
Trening cardio – na czym polega, podstawowe ćwiczenia, efekty
Od jakiego wieku można trenować muay thai?
Muay thai można trenować już od najmłodszych lat. W wielu klubach zajęcia dla dzieci zaczynają się nawet od 6. roku życia, oczywiście w formie dostosowanej do wieku i możliwości uczestników. Treningi dla najmłodszych skupiają się na ogólnej sprawności, koordynacji oraz nauce podstawowych ruchów, bez kontaktu i ryzyka urazów.
W Polsce boks tajski uprawia coraz więcej dzieci, młodzieży i dorosłych, ponieważ sport ten poprawia kondycję, wytrzymałość, a także kształtuje ducha walki, dyscyplinę i pewność siebie. Dla dorosłych nie ma górnej granicy wieku. Trening można rozpocząć w każdym momencie, dopasowując intensywność do własnych możliwości.
Czy muay thai jest brutalne?
Muay thai bywa uznawane za brutalne, ponieważ dopuszcza bardzo szeroki i skuteczny arsenał technik. W walce stosuje się: ciosy bokserskie, uderzenia kolanami, łokciami czy nogami, takie jak np. niskie kopnięcie w udo (z angielskiego zwane low kick).
Groźnie wygląda też walka w klinczu, gdzie zawodnicy przytrzymują głowę i tułów rywala, i zadają kolejne uderzenia. Do tego dochodzą przechwyty kopnięć, po których często następują podcięcia lub zrzucenia na matę, oraz niskie kopnięcia okrężne, które osłabiają nogi przeciwnika.
Pamiętaj jednak, że boks tajski jest sportem ściśle regulowanym, z jasno określonymi zasadami i nadzorem sędziów. Odpowiednie przygotowanie, sprzęt ochronny i opanowanie ciosów sprawiają, że możesz się skutecznie uchronić przed urazem.
Przeczytaj również:
CrossFit – co to jest i na czym polega? Wskazania i przeciwwskazania, zasady, ćwiczenia, efekty
Efekty regularnych treningów boksu tajskiego
Trenowanie tajskiego boksu pozwala ćwiczącym poprawić kondycję i wytrzymałość, a przy tym przynosi szereg innych korzyści, takich jak:
nauka walki w samoobronie;
poprawa mobilności i gibkości ciała;
wzmocnienie pewności siebie i dyscypliny;
rozwój koordynacji ruchowej i poprawa refleksu;
kształtowanie ducha walki i odporności psychicznej;
redukcja stresu i poprawa samopoczucia psychicznego;
spalanie dużej ilości kalorii i redukcja tkanki tłuszczowej.
Tajski boks, klasyczny boks a kick boxing – różnice
Muay thai popularne jest ze względu na swoją wszechstronność. W boksie tajskim kładzie się nacisk na pięści, łokcie, kolana, kopnięcia oraz walkę w klinczu, co odróżnia go od klasycznego boksu zawodowego, gdzie dozwolone są wyłącznie uderzenia pięściami. Kickboxing łączy elementy obu stylów, dopuszczając kopnięcia i ciosy pięściami, ale ograniczając techniki kolan i łokci. Profesjonalne walki każdej z tych dyscyplin różnią się formułą walki, zasadami punktacji i dopuszczalnym sprzętem, co widać zwłaszcza w walkach zawodowych, gdzie precyzja, siła i taktyka decydują o zwycięstwie.
