Na czym polega workation?
Workation to określenie powstałe z połączenia angielskich słów work (praca) i vacation (wakacje). Oznacza godzenie wyjazdów turystycznych z wykonywaniem obowiązków służbowych. Rozwiązanie to stało się popularne w czasie pandemii COVID-19. Gdy wiele firm przeszło na model pracy zdalnej, pracownicy zyskali większą elastyczność w planowaniu swoich aktywności. Dzięki coraz doskonalszym narzędziom online okazało się, że fizyczna obecność pracowników w siedzibie firmy wcale nie jest niezbędna do tego, aby skutecznie realizowali swoje zadania.
Przeczytaj również:
Stres w pracy – przyczyny, objawy, jak sobie z nim radzić
Zalety workation – dlaczego warto spróbować?
Workation przynosi wiele korzyści, zarówno zdrowotnych, jak i związanych z wydajnością pracy. Do najważniejszych zalet należą:
Zyskanie nowej perspektywy – nowe otoczenie, zmiana rytmu dnia i otwartość na doświadczenia przekładają się na większą kreatywność i motywację.
Poprawa nastroju i redukcja stresu – kontakt z naturą i inną kulturą, brak codziennego pośpiechu i lepsza organizacja czasu obniżają napięcie i pozwalają podejść do swoich obowiązków z większym dystansem.
Wzmocnienie samodzielności i odpowiedzialności – planowanie pracy i wypoczynku na własnych zasadach uczy samodyscypliny.
Poprawa produktywności – wiele osób deklaruje, że z dala od biura i typowych rozpraszaczy działa efektywniej. Dobrym czynnikiem motywującym są również atrakcje czekające każdego dnia po wykonaniu obowiązków służbowych (zwiedzanie, relaks na plaży, eksplorowanie innej kultury).
Poprawa work-life balance – osiągnięcie równowagi między pracą a czasem wolnym sprawia, że każdy z tych obszarów realizowany jest z większą kreatywnością i przynosi więcej satysfakcji.
„Skuteczność” workation potwierdzają badania. W jednej z dużych korporacji 20 pracowników wysłano na wypoczynek połączony z pracą. Po pięciu dniach zaobserwowano istotne statystycznie, korzystne zmiany zdrowotne:
sztywność tętnic, ciśnienie krwi i tętno obniżyły się,
poziom aktywności fizycznej wzrósł,
funkcjonowanie układu przywspółczulnego podczas snu uległo poprawie.
Workation korzystnie wpływa również na inne aspekty zdrowia, szczególnie psychicznego:
obniża poziom kortyzolu (hormonu stresu),
poprawia jakość snu i regenerację organizmu,
zwiększa koncentrację i zdolności poznawcze,
zmniejsza objawy wypalenia zawodowego.
Przeczytaj również:
Pracoholizm – przyczyny, objawy, leczenie, skutki
Wady workation – o czym trzeba pamiętać?
Mimo szeregu zalet, workation może wiązać się z wieloma trudnościami:
Brak jasnych granic między pracą a relaksem może prowadzić do wypalenia i przepracowania, jeśli czas wolny nie zostanie odpowiednio zaplanowany (zagrożenie to jest szczególnie istotne dla osób wyjeżdżających w pojedynkę, bez rodziny czy znajomych).
Problemy techniczne – niestabilne Wi-Fi, problemy z zasięgiem telefonicznym, brak drukarki czy hałaśliwe otoczenie mogą znacząco obniżyć komfort pracy.
Trudności w komunikacji z zespołem – różnice czasowe i brak fizycznego kontaktu mogą utrudniać współpracę.
Ryzyko obniżenia efektywności – nie każdemu udaje się utrzymać rytm pracy w turystycznym otoczeniu. Wokół czyha tyle atrakcji, że praca, mimo wcześniejszych ustaleń, często schodzi na dalszy plan.
Workation a polskie prawo pracy
W Polsce workation nie jest jeszcze szczegółowo uregulowane. Jednak to, czy możemy pozwolić sobie na taką formę organizacji pracy, zależy przede wszystkim od formy zatrudnienia.
Umowa o pracę
W przypadku umowy o pracę wymagana jest zgoda pracodawcy na pracę z innego miejsca niż ustalono w umowie (pracodawca ma bowiem obowiązek zapewnienia odpowiednich warunków pracy). Należy również pamiętać, że praca z zagranicy może skutkować zmianami w obowiązkach podatkowych lub ubezpieczeniowych (np. zmianą rezydencji podatkowej). Co więcej, pracodawca ma prawo odmówić zgody na workation ze względu na bezpieczeństwo danych czy ryzyko operacyjne.
Umowa zlecenia bądź umowa o dzieło
Osoby wykonujące pracę w oparciu o umowę zlecenie czy o dzieło mają większą elastyczność co do miejsca i czasu wykonywania swoich obowiązków. Samodzielnie organizują miejsce pracy i niezbędne do jej wykonywania narzędzia, więc o ile tylko wywiążą się z zadań na rzecz zleceniodawców – mogą pracować, podróżując.
Samozatrudnienie
Osoby prowadzące własną działalność muszą pamiętać o samodzielnym rozliczaniu podatków i ubezpieczeń. Muszą również pamiętać, że mimo dużej swobody w planowaniu działań własnej firmy, długoterminowy pobyt za granicą może wymagać zgłoszenia działalności w danym kraju lub spełnienia dodatkowych formalności.
Przeczytaj również:
Stres pourlopowy – czym jest, przyczyny, objawy, jak go obniżyć?
Jak zorganizować skuteczne połączenie pracy zdalnej z wypoczynkiem?
Przed wyjazdem na workation warto zaplanować kilka kluczowych rzeczy:
Ustal jasne zasady z pracodawcą lub klientem. Powiadom, gdzie będziesz i w jakich godzinach pracujesz.
Zadbaj o technikalia, szczególnie stabilne połączenie internetowe.
Nie zapominaj o komforcie pracy – nawet tymczasowe biuro powinno być wygodne i sprzyjać koncentracji.
Ustal harmonogram i trzymaj się go, aby wystarczyło czasu zarówno na pracę, jak i korzystanie z wyjazdu.
Workation najlepiej sprawdza się u osób samodzielnych, zdyscyplinowanych i dobrze zorganizowanych, które nie potrzebują stałej kontroli. Dobrze zaplanowany wyjazd może być wartościowym doświadczeniem, które wnosi nową perspektywę i energię zarówno w życie zawodowe, jak i prywatne.
