Zapalenie brzegów powiek jest często występującą chorobą okulistyczną. Przyczyną zapalenia powiek może być m.in. infekcja bakteryjna lub zakażenie pasożytnicze (nużeniec). Do objawów u większości pacjentów należą: pieczenie, obrzęk i świąd powiek, wydzielina pokrywająca mieszki włosowe rzęs oraz uczucie piasku w oczach. W leczeniu tej choroby powiek wykorzystuje się antybiotyki, sterydy oraz preparaty sztucznych łez.
Zapalenie brzegów powiek – przyczyny, objawy, leczenie
Spis treści
Zapalenie brzegów powiek – przyczyny
Zapalenie brzegów powiek to jedno z najczęstszych schorzeń dotyczących struktur ochronnych narządu wzroku. Charakteryzuje się występowaniem przewlekłego stanu zapalnego obejmującego brzegi i skórę powiek, gruczoły tarczkowe oraz mieszki rzęs. Choroba występuje pod dwiema postaciami – wyróżnia się zapalenie przednie i zapalenie tylne.
Dodatkowo wśród zapaleń przednich wyodrębnia się zapalenie związane z infekcją gronkowcową oraz zapalenie łojotokowe. Zapalenie tylne jest nazywane inaczej zapaleniem gruczołów tarczkowych. Warto wiedzieć, że zapalenie gronkowcowe dotyczy częściej młodych kobiet chorujących na atopowe zapalenie skóry (AZS).
Z kolei dla łojotokowego zapalenia brzegów powiek charakterystyczne jest występowanie zmian skórnych również w innych obszarach skóry owłosionej, np. w okolicy brwi lub na głowie.
Zapalenie tylne częściej występuje u osób starszych, zwłaszcza zmagających się z łojotokowym zapaleniem skóry lub trądzikiem różowatym.
Przyczyną tego typu zapalenia brzegów powiek jest zaburzona produkcja wydzieliny w gruczole tarczkowym, skutkująca jego zaczopowaniem i rozdęciem, co prowadzi do rozwoju stanu zapalnego. Istotny jest również fakt, że zapalenie brzegów powiek u osób starszych może być też wynikiem zakażenia pasożytem – nużeńcem bytującym w mieszkach włosowych rzęs i wywołującym nużycę powiek.
Swędzenie powiek i piasek w oczach – zapalenie?
Niezależnie od przyczyny przewlekłego zapalenia brzegów powiek schorzenie przebiega z podobnymi objawami. Pacjenci zgłaszają najczęściej: pieczenie i świąd (swędzenie) powiek oraz ich obrzęk, uczucie ciała obcego na powierzchni oka lub piasku pod powiekami, nadmierną wydzielinę na brzegach powiek i na rzęsach oraz widzenie jak przez mgłę. Nasilenie zmian zależy od postaci zapalenia brzegów powiek.
- Zapalenie gronkowcowe charakteryzuje się dodatkowym występowaniem drobnych ropni mieszków włosowych rzęs pokrytych twardymi, łuskowatymi tarczkami. Usunięcie tych zmian powoduje powstanie malutkich owrzodzeń brzegów powiek.
- Dla łojotokowego zapalenia znamienne są miękkie, żółtawe łuski zgromadzone wokół mieszków rzęs, które po usunięciu nie pozostawiają ran. W tym schorzeniu powieki sprawiają wrażenie pokrytych tłustą wydzieliną.
- W zapaleniu tylnym występują widoczne, rozdęte gruczoły tarczkowe. Próba ucisku tych zmian powoduje ewakuację woskowej treści. U niektórych pacjentów gruczoły są twarde, a ich ujścia zaczopowane, co uniemożliwia wydostanie się na zewnątrz zgromadzonej treści.
Jeżeli za zapalenie odpowiedzialne są nużeńce, oprócz wyżej wymienionych objawów pojawia się obrzęk powiek i/lub ich brzegów, wypadanie rzęs i brak wydzielania filmu łzowego.
Zapalenie powiek i ich brzegów – jakie badania?
Opisywane zapalenie jest schorzeniem o bardzo charakterystycznych objawach. Dolegliwości, które zgłasza pacjent, a także wywiad w kierunku chorób predysponujących do wystąpienia tej choroby powiek (trądzik różowaty, atopowe zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skóry) ułatwiają postawienie rozpoznania.
Dokładne zbadanie brzegów powiek, usunięcie zaschniętej wydzieliny i ocena zmian skórnych wokół oczyszczonych z łusek mieszków włosowych są kluczowe w trakcie diagnozowania pacjenta z podejrzeniem zapalenia brzegów powiek.
Dopełnieniem diagnostyki schorzenia może być obejrzenie pobranych od chorego rzęs pod mikroskopem świetlnym. Badanie to przeprowadza się celem wykluczenia obecności nużeńców powieki (Demodex, Demodex folliculorum) – osobników dorosłych, larw lub jaj pasożyta.
U pacjenta zgłaszającego wyżej wymienione objawy wykonuje się również pełne badanie okulistyczne, aby nie pominąć innych przyczyn mogących powodować podobne symptomy.
Swędzące i opuchnięte powieki – jak leczyć zapalenie?
Terapia brzegów powiek uzależniona jest od przyczyny choroby. Wszystkim pacjentom zaleca się wdrożenie odpowiedniej higieny oczu. Polega ona na usuwaniu zalegającej wydzieliny z brzegów powiek, stosowaniu ciepłych okładów oraz opróżnianiu gruczołów poprzez ich delikatny masaż.
Co na opuchnięte oczy i zapalenie powiek?
- W leczeniu zapalenia gronkowcowego stosuje się maści z antybiotykiem – erytromycyną lub bacytracyną.
- W zapaleniach gruczołów najlepiej działają antybiotyki podawane doustnie. Antybiotykoterapia powinna trwać przynajmniej miesiąc.
- W terapii zakażeń nużeńcem zastosowanie ma jodowany roztwór powidonu, olejek z drzewa herbacianego i metronidazol. Leczenie trwa kilka tygodni.
U większości pacjentów z zapaleniem brzegów powiek stosuje się miejscowo maści steroidowe, czyli sterydy (przez krótki okres czasu) oraz preparaty sztucznych łez nawilżające suche oczy. Choroba ma charakter przewlekły i bardzo często, pomimo wdrożenia odpowiedniego leczenia, dochodzi do nawrotów tego schorzenia skóry powiek.
Opublikowano: 27.04.2017;
aktualizacja: 07.05.2017
Oceń:
4.6
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Marta Cygoń-Pawlicka
Lekarz
Lekarz w trakcie stażu podyplomowego, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Ukończyła Studia Podyplomowe – „Żywienie w zdrowiu i chorobie” MCKP Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Miłośniczka sportów wodnych, kuchni azjatyckiej i kotów.
0
Komentarze i opinie (0)