Przyczyny zachrypniętego głosu są zróżnicowane. Chrypka, rozumiana jako zmiana głosu wynikająca z podrażnienia strun głosowych, często pojawia się po alkoholu lub papierosach. O ile krótkotrwałe ochrypnięcie nie musi być groźne, przewlekła chrypka powinna wzbudzić nasz niepokój. U dzieci może wynikać z zapalenia nagłośni, a u dorosłych wiązać się z refluksem lub chorą tarczycą. Chrypka, kaszel i duszności to z kolei objawy raka krtani.
Zachrypnięty głos – przyczyny ochrypłego głosu
- Chrypka – krótkotrwała lub przewlekła zmiana głosu
- Zachrypnięty głos po papierosach i alkoholu
- Przyczyny zachrypniętego gardła u dzieci i dorosłych
- Przewlekła chrypka – co może oznaczać ciągle ochrypły głos?
- Co na chrypkę – leki i domowe sposoby na zachrypnięty głos
- Jak dbać o głos – wypowiedź laryngologa
Chrypka – krótkotrwała lub przewlekła zmiana głosu
Chrypka objawia się szorstkim, matowym głosem. Powstaje, gdy fałdy głosowe podczas mówienia nie stykają się prawidłowo i dochodzi do zaburzeń przepływu powietrza w krtani. Dochodzi do tego w wyniku podrażnienia lub uszkodzenia fałdów głosowych, a także uszkodzenia nerwów i mięśni krtani.
Jest bardzo wiele przyczyn zachrypniętego głosu, od mało poważnych po groźne schorzenia układu oddechowego. O ile krótkotrwale zachrypnięte gardło nie powinno wzbudzać większego niepokoju, to przedłużająca się chrypka może wskazywać nawet na nowotwór, dlatego tego typu zmiana głosu nigdy nie powinna być bagatelizowana.
Czytaj również: Guzek za uchem, powiększone węzły chłonne za uchem
Zachrypnięty głos po papierosach i alkoholu
Przedłużająca się chrypka i utrata głosu lub zmiana jego barwy związana bywa z koniecznością długiego mówienia, dlatego też często występuje np. u nauczycieli. Po kilku latach może dojść do powstania trwałych zmian w obrębie strun głosowych, takich jak guzki śpiewacze. Pomocna dla osób zawodowo nadużywających głosu może okazać się nauka emisji głosu.
Nierzadką przypadłością jest zachrypnięty głos po papierosach, występujący nie tylko u palaczy czynnych, ale także u osób niepalących, narażonych na stałą ekspozycję na dym tytoniowy.
Objaw ten jest niepokojący, zwłaszcza że palenie jest głównym czynnikiem raka krtani. U wielu pacjentów ochrypnięcie głosu stanowi jeden z pierwszych objawów choroby. Pojawia się chrypka i kaszel, duszności, zaburzenia połykania. Ponadto obserwuje się utratę masy ciała, a w obrębie szyi wyczuwany jest guz.
Zachrypnięty głos po alkoholu pojawia się na skutek podrażnienia strun głosowych u osób nadużywających napojów wysokoprocentowych. Chwilową chrypkę może wywołać również stres.
Przyczyny zachrypniętego gardła u dzieci i dorosłych
Najczęstszą przyczyną chrypki krótkotrwałej są infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych będące przyczyną ostrego zapalenia gardła i krtani. Zachrypnięty głos utrzymuje się zazwyczaj przez kilka dni. Towarzyszą temu inne objawy przeziębienia, takie jak katar, podwyższona temperatura ciała oraz ból gardła.
Leczenie u dorosłych opiera się na oszczędzaniu głosu do zakończenia choroby. Można dodatkowo stosować inhalację i leki na kaszel.
Obrzęk krtani będący jednym z możliwych objawów alergii oraz napadu astmy może także spowodować zmianę barwy głosu. Problemem bywa także chrypka po bronchoskopii oraz intubacji i wentylacji mechanicznej, która jednak zazwyczaj szybko ustępuje. Chrypka i uczucie przeszkody w gardle to również często zgłaszany przez pacjentów objaw wskazujący na aspirację ciała obcego.
Krótkotrwała chrypka u dziecka może być oznaką zapalenia krtani, które objawia się dodatkowo uciążliwym „szczekającym” kaszlem, afonią (bezgłosem) oraz dusznością. Jest to groźna choroba, która może doprowadzić do zaburzeń drożności dróg oddechowych i zawsze wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej.
Inną groźną przypadłością u malucha, przez które dziecko ma zachrypnięty głos, jest zapalenie nagłośni, które z kolei wywołują bakterie. Leczenie opiera się na wykonaniu intubacji dotchawiczej.
Przewlekła chrypka – co może oznaczać ciągle ochrypły głos?
Chrypka może wynikać z choroby przewodu pokarmowego, jaką jest refluks żołądkowo-przełykowy. Schorzenie to spowodowane jest zarzucaniem treści żołądkowej do przełyku w wyniku niewydolności dolnego zwieracza przełyku. Może to doprowadzić do obrzęku fałdów głosowych. Przyczyn ciągle zachrypniętego głosu jest jednak więcej.
- Zmiana barwy głosu to jeden z możliwych skutków miastenii. Jest to choroba autoimmunologiczna, w której wytwarzane są przeciwciała przeciw receptorom acetylocholiny, znajdującym się w mięśniach. Schorzenie to objawia się osłabieniem mięśni, nasilającym się w miarę ich pracy. Do innych poza chrypką (bez bólu gardła) typowych oznak tej choroby należą: opadanie głowy i powiek, podwójne widzenie, osłabienie gryzienia i połykania w miarę jedzenia, osłabienie mięśni nóg podczas chodzenia i biegania.
- Ciągła chrypka może być jednym z objawów zaburzeń hormonalnych obserwowanych w niedoczynności tarczycy oraz w okresie menopauzy na skutek niedoboru estrogenów. Długotrwałemu stosowaniu kortykosteroidów również może towarzyszyć zachrypnięcie głosu.
- Problemem jest także chrypka po operacji tarczycy. Zdarza się bowiem, że podczas zabiegu dochodzi do uszkodzenia nerwu krtaniowego wstecznego. Jest to nerw unerwiający krtań, a jego porażenie objawia się chrypką, gdy porażenie jest jednostronne oraz bezgłosem, gdy jest obustronne.
- Dodatkowo choroby układowe, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów, dna moczanowa oraz toczeń rumieniowaty układowy mogą powodować uszkodzenie stawu pierścienno-nalewkowego, który odgrywa rolę w wytwarzaniu dźwięku, a jego dysfunkcja może powodować zmianę barwy głosu.
Czytaj również: Kostniak zatok – co to jest? Przyczyny, objawy i leczenie kostniaka zatokowego
Co na chrypkę – leki i domowe sposoby na zachrypnięty głos
Aby pozbyć się chrypki, warto sięgnąć po dostępne bez recepty leki i domowe sposoby na nawilżenie gardła.
- Leczenie chrypki w domu warto rozpocząć od płukania gardła solą kuchenną, która wykazuje właściwości bakteriobójcze, zatem zmniejsza nasilenie infekcji, często stanowiących przyczynę zachrypniętego głosu.
- Sposobem na ochrypnięty głos jest także nawilżanie gardła. Duże znaczenie ma utrzymanie właściwej wilgotności powietrza w pomieszczeniach, w których przebywamy. Na suche gardło warto stosować także siemię lniane. Nawilży ono błonę śluzową i złagodzi podrażnienia.
- Łagodząco zadziała syrop na chrypkę, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z zachrypniętym głosem u dzieci. W jego składzie warto szukać np. ekstraktu z babki lancetowatej – zawarte w niej śluzy powlekają ściany gardła i sprzyjają złagodzeniu stanów zapalnych. W przypadku dzieci powyżej 3. roku życia ulgę mogą przynieść również dostępne w aptekach lizaki na gardło, działające nawilżająco i przeciwbólowo.
- Dobrym lekiem na chrypkę dla dorosłych są pastylki do ssania z wyciągami roślinnymi, np. porostem islandzkim. Eliminują suchość i drapanie w gardle, poprawiają komfort mówienia zwłaszcza wówczas gdy doszło do przeciążenia strun głosowych.
Na chrypkę pomoże dodatkowo odpowiednie nawadnianie organizmu. Istotny jest również odpoczynek, unikanie nadwyrężania strun głosowych poprzez zbyt głośne i zbyt długie mówienie.
Jak dbać o głos – wypowiedź laryngologa
Zdaniem eksperta
Bardzo wiele osób obciąża swój głos, co często ma związek z wykonywanym przez nich zawodem. Osoby takie jak śpiewacy, muzycy, wykładowcy czy nauczyciele mają skłonności do nadmiernego wysychania błon śluzowych. Nieżytom krtani i powstawaniu chrypki sprzyjają również czynniki środowiskowe, takie jak suche bądź klimatyzowane pomieszczenia.
Osoby, które pracują głosem, powinny w chwilach wolnych stosować reżim niemówienia, nieodzywania się. Przed snem zalecane jest również stosowanie inhalacji (parowych bądź solankowych), które nawilżają drogi oddechowe oraz krtań. Ponadto należy często pić letnie płyny, a także unikać substancji drażniących, takich jak alkohol czy papierosy.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Wykłady z otolaryngologii” Kazimierz Niemczyk. Wyd. 2012 r.
- „Otorynolaryngologia kliniczna” Dariusz Jurkiewicz, Witold Szyfter. Wyd. 2014 r.
Paweł Okulus
Lekarz
Absolwent Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu w Katowicach.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 09.11.2020