Kolano kinomana – co to jest? Przyczyny, objawy, ćwiczenia, leczenie 

Kolano kinomana – co to jest?

Kolano kinomana – nazywane także kolanem biegacza – to schorzenie, które w medycynie nosi nazwę „konfliktu rzepkowo-udowego” (patellofemoral pain syndrome, PFPS). Dolegliwość ta objawia się bólem przedniej części kolana o różnym nasileniu i dotyka przede wszystkim osoby nadmiernie przeciążające staw kolanowy.

W konflikcie rzepkowo-udowym ból to w zasadzie jedyny objaw. W schorzeniu tym rzadko występuje obrzęk czy zaczerwienienie stawu. Te objawy świadczą o dużym zaawansowaniu schorzenia, ale mogą również nasuwać podejrzenie innych patologii stawu.

Przeczytaj również:

Łokieć tenisisty – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja, powikłania

Co może być przyczyną kolana kinomana?

Kolano kinomana – zapalenie stawu rzepkowo-udowego – jest związane z nieprawidłowym ruchem rzepki podczas zginania i prostowania w stawie kolanowym. W prawidłowych warunkach rzepka przesuwa się płynnie między kłykciami kości udowej a także zwiększa efektywność przyczepionego do niej mięśnia czworogłowego uda. W przypadku konfliktu rzepkowo-udowego rzepka nie podąża centralnie, lecz przesuwa się bardziej w kierunku bocznym stawu. To powoduje ból z przodu kolana i skutkuje:

• wzrostem tarcia w rzepce i zużywaniem się chrząstki stawowej;

• zaburzeniami koordynacji w działaniu danych grup mięśniowych.

Do możliwych przyczyn zalicza się:

• zaburzenia anatomiczne: wady rzepki, np. rzepka wysoka; płytka bruzda międzykłykciowa kości udowej; koślawość kolan;

• dysbalans w pracy mięśni: zmniejszenie stabilizacji przyśrodkowej strony stawu kolanowego spowodowane osłabionym mięśniem obszernym przyśrodkowym uda; pociąganie rzepki w boczną stronę wynikające z nadmiernego napięcia pasma biodrowo-piszczelowego;

• nadmierne napięcie mięśni podudzia;

• zaburzenia równowagi w pracy grup mięśniowych w obrębie kończyny dolnej i miednicy: osłabione mięśnie pośladkowe; osłabione rotatory zewnętrzne stawu biodrowego; uszkodzenie rzepki, urazy stawu kolanowego; operacje na stawie kolanowym; długotrwałe siedzenie, które nasila nacisk rzepki do kości udowej, niedokrwienie rzepki i brak kompensacji mięśni;

• przeciążenie stawu kolanowego: zbyt intensywne i za częste bieganie, zwłaszcza nagłe zwiększenie częstości lub intensywności, np. zwiększenie dystansu biegu, zmiana terenu; nieprawidłowa technika biegu; brak rozgrzewki; nieodpowiednie obuwie; otyłość.

Przeczytaj również:

Łokieć golfisty – przyczyny, objawy, leczenie, ćwiczenia

Kolano kinomana – objaw

Pacjent z kolanem kinomana skarży się na:

• ból kolana z przodu, pojawiający się w trakcie biegania, a także wystąpienie dolegliwości bólowych podczas: chodzenia po schodach, siedzenia, kucania, klęczenia;

• uczucie sztywności w stawie kolanowym;

• strzelanie wewnątrz kolana;

• tkliwość w stawie kolanowym.

Przeczytaj również:

Kolano skoczka – co to? Przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie, ćwiczenia

Metody leczenia kolana kinomana

W konflikcie rzepkowo-udowym ważne jest, aby być pod opieką lekarza i fizjoterapeuty. Samodzielne próby leczenia tego problemu, stosowanie maści i próby „rozchodzenia kolana” mogą pogorszyć problem i doprowadzić do uszkodzenia rzepki. Rolą lekarza w przypadku tego schorzenia jest odpowiednie postawienie diagnozy i wykluczenie tym samym innych chorób, które mogą się charakteryzować podobnymi objawami, np.: choroby reumatyczne, urazy, inne choroby tkanki łącznej, a nawet proces nowotworowy. Lekarz:

• zbierze wywiad medyczny;

• obejrzy staw kolanowy, oceniając wygląd kolana, oś kończyny, ustawienie rzepki;

• zbada ruchomość w stawie;

• wykona specjalne testy prowokacyjne;

• skieruje na dalsze badania: USG, RTG, rezonans magnetyczny. 

Przy schorzeniu, jakim jest kolano kinomana. ważną rolę odgrywa fizjoterapia. Fizjoterapeuta – po wnikliwej ocenie nie tylko samego stawu kolanowego, ale również: postawy ciała, ustawienia kończyn dolnych, chodu, napięcia mięśni i innych tkanek – dostosuje odpowiednie ćwiczenia dla pacjenta. Specjalista prowadzi zarówno terapię manualną, ale także uczy pacjenta odpowiednich ćwiczeń. Skuteczność rehabilitacji zależy w dużej mierze od pracy własnej i regularności w powtarzaniu zaleconych ćwiczeń.

Do ćwiczeń, które może zaproponować fizjoterapeuta, zaliczają się zwłaszcza:

• ćwiczenia wzmacniające mięsień czworogłowy uda, mięśnie pośladkowe;

• ćwiczenia rozciągające – zwłaszcza te struktury, które odpowiadają za pociąganie rzepki do boku, np. pasmo biodrowo-piszczelowe, oraz tylne grupy mięśni kończyny dolnej;

• ćwiczenia równoważne;

• nauka poprawnej techniki ćwiczeń, biegania,

W kolanie kinomana często jest również wykorzystywany kinesiotaping.

Przeczytaj również:

Ból w kolanach w nocy – co może go powodować?

Kolano kinomana – ćwiczenia i domowe sposoby

W przypadku kolana kinomana lepiej jest się udać do lekarza ortopedy i fizjoterapeuty, niż samodzielnie próbować „leczyć” dolegliwość. Jednakże istnieją ćwiczenia, które mogą zmniejszyć ból i które można wykonać w domu samodzielnie. Kolano biegacza wynika głównie z zaburzeń napięcia mięśni. W profilaktyce kolana biegacza ważne jest, aby odpowiednio rozgrzewać się przed treningiem, a także nie omijać rozciągania po nim 

W przypadku, gdy problem już nas dotyczy, ważne jest wzmocnienie mięśni:

• mięśnia czworogłowego uda;

• mięśni stabilizujących core;

• pośladków;

a także rozciąganiu:

• mięśnia dwugłowego uda;

• pasma biodrowo-piszczelowego;

• mięśni pośladkowych;

• mięśni łydek.

Ćwiczenie 1 – automasaż

• usiądź na podłodze, oprzyj się o ścianę, wyprostuj nogi przed sobą;

• rozluźnij maksymalnie nogi;

• spróbuj delikatnie złapać za rzepkę i przesuwaj ją na boki oraz do góry i na dół;

• jeśli któryś ruch wywołuje ból, złap za fałd skóry z tej strony kciukiem i palcem wskazującym oburącz;

• zacznij powoli masować fałd skóry poprzez przesuwanie go między kciukiem, a palcem wskazującym, tak jakbyś chciał zrolować to miejsce;

• po kilku, kilkunastu ruchach, taki automasaż powinien zmniejszyć ból.

Ćwiczenie 2 – rozciąganie mięśnia czworogłowego uda:

• stań prosto;

• zegnij prawą nogę w kolanie i złap prawą ręką za kostkę;

• przyciągnij piętę do pośladka;

• przytrzymaj tak około 15-20 sekund;

• zmień stronę.

Ćwiczenie 3 – rozciąganie mięśni zginaczy biodra:

• uklęknij na jednym kolanie;

• drugą nogę postaw z przodu tworząc kąt 90°;

• wypchnij biodra do przodu;

• ręce oprzyj na kolanie;

• wytrzymaj 20 sekund;

• zmień stronę.

Ćwiczenie 4:

• połóż się płasko na plecach;

• wokół stopy owiń pasek i unieś prawą wyprostowaną nogę w górę;

• lewą nogę zostaw wyprostowaną na podłodze i pilnuj, aby pośladek nie odrywał się od podłogi;

• delikatnie przyciągaj nogę do siebie;

• pozostań tak ok. 20 sekund;

• zmień stronę. 

Ćwiczenie 5:

• połóż się tak jak w ćwiczeniu nr 4;

• napnij mięsień i unieś prostą nogę na ok. 10 cm, a następnie powoli opuść;

• powtórz to ćwiczenie 10 razy na stronę.

Przeczytaj również:

Kolana szpotawe i koślawe u dziecka – objawy, leczenie, ćwiczenia

Ćwiczenie 6 – przysiad sumo:

• wyprostuj się;

• stań szerzej niż biodra;

• palce zrotuj na zewnątrz;

• napnij brzuch;

• powoli przykucaj, pilnując, aby plecy pozostały proste i uginaj kolana;

• pilnuj, aby kolana nie wykraczały poza linię palców;

• zatrzymaj się, gdy uda będą równolegle do podłogi;

• napnij pośladki i wróć do pozycji wyjściowej;

• wykonaj 15 powtórzeń.