Metfogamma – co to za lek?
Metfogamma to doustny lek w formie tabletek, zawierający metforminę, która stosowana jest w leczeniu cukrzycy typu 2. Cukrzyca typu 2 to choroba, w której organizmowi zwykle nie brakuje insuliny produkowanej w trzustce, jednak z różnych powodów tkanki nie są zdolne do prawidłowego wykorzystania jej właściwości, umożliwiających wnikanie glukozy do komórek i obniżanie stężenia cukru we krwi.
Na działanie przeciwcukrzycowe (obniżające poziom glikemii) leku Metfogamma – zawierającego w składzie przede wszystkim chlorowodorek metforminy – składają się mechanizmy, takie jak:
Wzrost wrażliwości tkanek obwodowych na insulinę przede wszystkim mięśni szkieletowych, poprawiający pobieranie przez komórki glukozy z krwi koniecznej do ich pracy.
Hamowanie glukoneogenezy (powstawania glukozy z innych substancji) i glikogenolizy (rozkładu glikogenu, czyli wielocukru będącego zapasem glukozy) w wątrobie oraz pobudzanie glikogenogenezy (proces przeciwny do glikogenolizy, w którym z pojedynczych cząsteczek glukozy powstaje jej forma zapasowa, czyli glikogen) w wątrobie i mięśniach szkieletowych.
Spowalnianie wchłaniania glukozy z pokarmu w przewodzie pokarmowym.
Poza wyżej wymienionymi działaniami skutkującymi obniżaniem stężenia glukozy we krwi metformina ponadto:
Działa rozkurczająco na naczynia krwionośne obniżając ciśnienie krwi.
Poprawia proces utleniania, czyli zużywania przez organizm kwasów tłuszczowych polepszając lipidogram, mając tym samym działanie przeciwmiażdżycowe.
Nasila proces rozpuszczania skrzeplin w procesie fibrynolizy, a także hamuje zlepianie się płytek krwi, dzięki czemu poprawia prawidłowy przepływ krwi przez naczynia tętnicze i żylne.
Metformina to jedyna substancja z grupy zwanej pochodnymi biguanidów, aktualnie stosowana w leczeniu cukrzycy. Pozostałe leki z tej grupy, czyli fenformina i buformina, zostały wycofane z rynku ze względu na nadmiernie podwyższone ryzyko potencjalnego powikłania w postaci kwasicy mleczanowej.
Przeczytaj również:
Ozempic – zastosowanie, działanie, skutki uboczne, odchudzanie, cena
Metfogamma – wskazania do stosowania. Ile można schudnąć?
Metfogamma, a zarazem metformina, to lek pierwszego wyboru – wskazany do zastosowania w leczeniu cukrzycy nieinsulinozależnej, czyli typu 2, u pacjentów, u których za pomocą diety oraz ćwiczeń fizycznych nie można uzyskać prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Według niektórych źródeł polecana jest ona u osób dodatkowo zmagających się z nadwagą lub otyłością, jednak – jak mówią badania naukowe – masa ciała i obwód talii u pacjentów stosujący metformin nie zmieniły się w sposób istotny statystycznie.
Waga pacjentów i obwody nie odbiegały znacząco od grupy zażywającej placebo (tabletki bez leku) lub różnice te wynosiły maksymalnie do 5 utraconych kilogramów masy ciała lub 3 cm zgubionych w obwodzie talii.
U dzieci w wieku powyżej 10. roku życia Metfogamma może być stosowana w monoterapii lub w skojarzeniu z insuliną, natomiast u dorosłych lek ten można przyjmować w skojarzeniu także z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi.
Metfogamma – przeciwwskazania
Metfogamma ma podobne przeciwwskazania, co do pozostałe leki bazujące na metforminie i są to:
Nadwrażliwość na metforminę lub na którykolwiek ze składników pomocniczych leku, takich jak: hypromeloza, powidon, dwutlenek tytanu, stearynian magnezu oraz makrogol.
Zaburzenia czynności wątroby oraz ciężkie zaburzenia czynności nerek ze wskaźnikiem filtracji kłębuszkowej (GFR) < 30 ml/min.
Źle kontrolowana cukrzyca z np. ciężką hiperglikemią (wysokie stężenie glukozy we krwi), nudnościami, wymiotami, biegunką, szybką utratą wagi lub kwasicą mleczanową bądź cukrzycową kwasicą ketonową.
Zbyt duża utrata wody z organizmu (odwodnienie), spowodowana ciężką biegunką, długotrwałymi wymiotami lub długotrwałym spożywaniem alkoholu. Odwodnienie zwiększa ryzyko kwasicy mleczanowej.
Poważne zakażenia płuc, układu oddechowego lub nerek, posocznica (sepsa).
Ostra niewydolność serca lub niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego serca, zaburzenia krążenia lub trudności w oddychaniu, wstrząs.
W wyniku zażycia metforminy w przebiegu wyżej wymienionych chorób bądź schorzeń, takich jak silne odwodnienie, tkanki organizmu mogą wyindukować kwasicę metaboliczną mleczanową, w której osoba chora może zapaść w śpiączkę metaboliczną.
Jak wspomniano, ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej wzrasta wraz z występowaniem: niekontrolowanej cukrzycy, poważnych zakażeń, przedłużającej się głodówki, nadmiernego spożywania alkoholu, odwodnienia, zaburzeń czynności wątroby oraz w przypadku jakichkolwiek stanów, które powodują brak zaopatrzenia w tlen niektórych części organizmu (jak np. ostre i ciężkie choroby serca). Należy przerwać przyjmowanie leku i bezzwłocznie skontaktować się z lekarzem lub udać się do najbliższego szpitala, jeśli wystąpią niektóre z objawów kwasicy mleczanowej. Do objawów tych należą: wymioty, ból brzucha, kurcze mięśni, ogólnie złe samopoczucie z silnym zmęczeniem, trudności w oddychaniu, zmniejszenie temperatury ciała i spowolnienie bicia serca. Kwasica mleczanowa jest stanem zagrożenia życia i musi być leczona w szpitalu.
Przed rozpoczęciem przyjmowania leku należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych obecnie lub ostatnio lekach, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować. Należą do nich, m.in.: inne leki stosowane w leczeniu cukrzycy, leki moczopędne, kortykosteroidy czy leki, które mogą zmieniać ilość Metfogamma we krwi, szczególnie jeśli pacjent ma zmniejszoną czynność nerek (np. werapamil, ryfampicyna, cymetydyna, dolutegrawir, ranolazyna, trimetoprym, wandetanib, izawukonazol, kryzotynib, olaparyb).
Przeczytaj również:
Survodutyd – jak działa, wyniki leczenia, kiedy będzie dostępny
Metfogamma – skutki uboczne
Skutki uboczne Metfogammy dzielą się na: bardzo częste, częste, rzadkie i bardzo rzadkie.
Bardzo częste: Do najczęstszych działań ubocznych należą dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, takie jak mdłości, wymioty, biegunka, ból brzucha czy brak apetytu. Objawy te pojawiają się zazwyczaj na początku terapii i w większości przypadków ustępują samoistnie. Aby ograniczyć ryzyko ich wystąpienia, zaleca się przyjmowanie metforminy dwa lub trzy razy dziennie w trakcie lub tuż po posiłkach. W przypadku konieczności zwiększenia dawki powinno się to robić stopniowo.
Przeczytaj również:
Niedokrwistość megaloblastyczna – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie anemii megaloblastycznej
Częste: U części pacjentów przyjmujących lek dochodziło do zmian w odczuwaniu smaku.
Bardzo rzadkie: W sporadycznych przypadkach mogą wystąpić reakcje skórne, takie jak: zaczerwienienie skóry, świąd czy pokrzywka. U osób długotrwale przyjmujących metforminę może dochodzić do ograniczenia wchłaniania witaminy B12 i spadku jej poziomu we krwi, co potencjalnie może skutkować niedokrwistością megaloblastyczną. Bardzo rzadko opisywano również przemijające zapalenie wątroby, ustępujące po odstawieniu leku, a także poważne przypadki kwasicy metabolicznej.
Metfogamma – dawkowanie
Metfogammę należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. Należy wiedzieć, że lek ten, jak każdy inny, nie zastąpi zdrowego odżywiania się, ani zdrowego trybu życia. W celu uzyskania jak najlepszych rezultatów kontroli glikemii i redukcji masy ciała należy stosować odpowiednią dietę odchudzającą, zalecaną przez lekarza lub dietetyka oraz dbać o regularną aktywność fizyczną.
U dzieci powyżej 10. roku życia leczenie zazwyczaj rozpoczyna się od dawki 500 mg lub 850 mg leku Metfogamma raz na dobę. Maksymalna dawka dobowa wynosi 2000 mg, podzielona na 2 lub 3 dawki. Stosowanie u dzieci między 10. a 12. rokiem życia zalecane jest jedynie w szczególnych przypadkach, ponieważ doświadczenie kliniczne w postaci badań naukowych w tej grupie wiekowej jest ograniczone. U osób dorosłych leczenie zazwyczaj rozpoczyna się od dawki 500 mg lub 850 mg dwa, trzy razy na dobę. Maksymalna dawka na dobę to 3000 mg, przyjmowana w 3 dawkach na dzień. Bezpieczne jest powolne zwiększanie dawki. W przypadku pacjentów z niewydolnością nerek konieczne będzie zredukowanie dawki i dostosowanie jej indywidualnie do chorego.
Tabletki leku należy przyjmować w trakcie lub po posiłku, co pomaga uniknąć zaburzeń czynności układu pokarmowego. Tabletek nie należy kruszyć ani rozgryzać. Każdą tabletkę należy popić szklanką wody.
Przeczytaj również:
Danuglipron – ile można schudnąć? Badania, dostępność
Metfogamma a alkohol
Metabolizm alkoholu w wątrobie zużywa znaczne ilości wody zmagazynowanej w organizmie. Nawet niewielka ilość przyjętego alkoholu etylowego wywołuje znaczny stan odwodnienia, co pogarsza funkcję filtracyjną nerek. Ponadto alkohol sam w sobie powoduje obniżenie stężenia cukru we krwi, co w połączeniu z lekami przeciwcukrzycowymi i odwodnieniem może pogłębić niebezpieczny dla życia stan hipoglikemii. Metforminy nie można przyjmować przed bądź w trakcie lub po wypiciu napojów wyskokowych, gdyż jednoczesne zażycie alkoholu i metforminy może zwiększać kwasicy metabolicznej, dalej śpiączki, a nawet zgonu.
Metfogamma – cena i recepta
Aktualnie, na dzień pisania artykułu, Metfogamma w jakiejkolwiek dawce i opakowaniu nie jest dostępna w sprzedaży na terenie Polski.
Po okazaniu ważnej recepty lekarskiej pacjenci mogą kupić jej zamienniki z metforminą. Są to takie leki, jak.: Siofor, Avamina, Etform, Glucophage, Metformax i Zenofor. W cukrzycy typu 2 metformina jest refundowana, a ceny – w zależności od dawki i ilości tabletek – wahają się już od kilku do maksymalnie kilkudziesięciu złotych za opakowanie.
