Przeziębienie w ciąży – jakie leki można wziąć? Domowe sposoby na przeziębienie w ciąży

Czy przeziębienie w ciąży jest niebezpieczne dla dziecka?

Przede wszystkim kobieta ciężarna powinna na bieżąco monitorować swoje zdrowie, aby rozpoznać pierwsze objawy przeziębienia. Im szybciej uda się uporać z infekcją, tym mniejsze ryzyko, że będzie ona mogła zaszkodzić dziecku. Zdecydowana większość objawów przeziębienia nie szkodzi dziecku. Dotyczy to w szczególności takich symptomów, jak:

• ból gardła,
• ból głowy,
• katar,
• zatkany nos,
• złe samopoczucie,
• uporczywy kaszel.

Również stan podgorączkowy nie wpływa negatywnie na bezpieczeństwo dziecka. Uznaje się, że bardziej zdecydowane działania należy podjąć w przypadku pojawienia się silnej gorączki w okolicach 38 stopni Celsjusza i więcej. Uzasadnia to kontakt z lekarzem prowadzącym, niekiedy zaś – hospitalizację.

Czy dziecko w brzuchu odczuwa przeziębienie matki?

Wysoka gorączka może zaburzyć przebieg ciąży, zwłaszcza jeżeli utrzymuje się dłużej niż kilka dni, ponieważ zwykle świadczy o silnym zakażeniu organizmu. Choroba może prowadzić m.in. do przedwczesnego porodu, wywołać poronienie, a także działać teratogennie. Infekcja wirusowa płodu rodzi największe ryzyko na początku ciąży.

Przeczytaj również

Badania w ciąży – jakie są najważniejsze?

Kaszel i katar w ciąży

W przypadku infekcji górnych dróg oddechowych, wywołanych przez wirusy, zazwyczaj pojawia się katar. Ma on charakter przezroczystej wydzieliny, a jego obecność utrudnia oddychanie, co wiąże się z dużym dyskomfortem. W takiej sytuacji nie powinny zaszkodzić inhalacje bazujące na wodzie z dodatkiem powszechnie dostępnej soli kuchennej lub naparu z mięty, rumianku lub szałwii. Dodatkowo będą one również skuteczne w przypadku, kiedy pojawi się kaszel w ciąży.

Wykonanie inhalacji nie jest specjalnie skomplikowane. Wystarczy wlać przygotowany parujący roztwór do naczynia, przykryć głowę ręcznikiem i nachylić się nad naczyniem, wykonując wdech nosem i wypuszczając powietrze ustami. Wystarczy kilka minut takiej kuracji powtarzanej dwa – trzy razy dziennie, np. rano i wieczorem, żeby zaczęło się łatwiej oddychać. Dodatkowo zamiast typowych kropli do nosa można użyć soli fizjologicznej lub roztworu soli morskiej.

Czy przy silnym kaszlu matki może oderwać się łożysko?

Przedwczesne odklejenie się łożyska może okazać się niebezpieczne zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Dla kobiety ciężarnej oznacza to utratę znacznej ilości krwi, zwłaszcza jeżeli do odklejenia łożyska doszło na dużej powierzchni. Dla dziecka może wiązać się z przedwczesnym porodem, niską masą urodzeniową, ale także niedotlenieniem.

Na szczęście nawet bardzo silny kaszel niezwykle rzadko prowadzi do odklejenia łożyska.

Czy kaszel może spowodować skracanie szyjki macicy?

Uporczywy kaszel rzeczywiście może powodować rozwieranie i skracanie szyjki macicy, dlatego warto mu zapobiegać. Polecane są przede wszystkim preparaty osłonowe, jak syrop z prawoślazu, które tworzą ochronny film na powierzchni gardła. Podobnie działa gotowane siemię lniane.

Ból gardła w ciąży

Kolejną uporczywą dolegliwością, która może wystąpić w przebiegu przeziębienia, jest ból gardła. W przypadku infekcji wirusowych jest on spowodowany zwykle wysuszoną błoną śluzową tej okolicy. W takiej sytuacji przełykanie posiłków, a nawet samej śliny, staje się wyjątkowo nieprzyjemne i bolesne. Bezpiecznym środkiem, który może przynieść ulgę, będzie miód. Można go dodać do herbaty, ciepłego mleka, ale swoje pełne właściwości wykaże, jeżeli nie będziemy go rozpuszczać w ciepłych napojach, dlatego najlepiej zjeść łyżeczkę miodu, który przyjemnie oblepi gardło, przynosząc ulgę na jakiś czas.

Przeczytaj również

Stan przedrzucawkowy w ciąży – co to jest, jak rozpoznać, jak wygląda, czym grozi?

Gorączka w ciąży

Jednym z najbardziej niepokojących objawów jest pojawiająca się w trakcie przeziębienia gorączka, czyli temperatura ciała osiągająca wartości powyżej 38 stopni C. Jest ona sygnałem mówiącym o tym, że organizm walczy z toczącą się infekcją. Najlepszym rozwiązaniem będzie tutaj pozostanie w łóżku.

Zazwyczaj klasyczne przeziębienie nie powinno przebiegać z tak wysoką temperaturą. Może wystąpić stan podgorączkowy, czyli temperatura ciała znajdzie się w przedziale wartości 37–38 stopni C. Natomiast każda sytuacja, w której będzie ona wyższa i nie unormuje się w ciągu najbliższych 3 dni, wymaga pilnej konsultacji z lekarzem.

Przeczytaj również

Wady letalne płodu – co to znaczy?

Leki przeciwwskazane w ciąży

Leczenie przeziębienia w okresie ciąży wymaga starannego doboru leków, ponieważ wiele z dostępnych na rynku preparatów nie jest przeznaczonych do stosowania w okresie ciąży lub laktacji.

Wieloletnie badania naukowe i obserwacje kliniczne wykazały, że środki praktycznie nieszkodliwe dla mężczyzn i kobiet poza okresem ciąży mogą negatywnie wpływać na rozwój wewnątrzmaciczny dziecka. Szczególnie istotnym momentem jest pierwszy trymestr ciąży, kiedy to zachodzą podstawowe procesy organogenezy płodu (powstawania i kształtowania się narządów).

Leki przeciwwskazane w ciąży, po które nie należy sięgać, to m.in.:

• aspiryna – kwas acetylosalicylowy powinien być stosowany wyłącznie pod kontrolą lekarza, ponieważ może zakłócić przebieg ciąży;
• ibuprofen, naproksen, diklofenak – mogą one zwiększać ryzyko krwawień, a także prowadzić do upośledzenia czynności nerek i płuc;
• krople i spraye obkurczające śluzówkę nosa;
• preparaty przeciw przeziębieniom, zawierające mieszaniny produktów leczniczych, wśród nich: fenylefryna, pseudoefedryna, kofeina, feniramina;
• opioidy, jak np. kodeina lub tramal;
• leki zawierające wysokie stężenie kofeiny (większość źródeł rekomenduje nieprzekraczanie 200-300 mg kofeiny dziennie w ciąży).

Jeżeli chodzi o paracetamol, zdania co do jego bezpieczeństwa są podzielone. Część autorów wskazuje jednak, iż przyjmowanie paracetamolu może działać teratogennie i prowadzić do wcześniejszego porodu u kobiet ze stanem przedrzucawkowym. Stosowany sporadycznie nie powinien jednak zaszkodzić.

Szczególnej ostrożności wymaga także stosowanie niektórych surowców roślinnych ze względu na ryzyko ich toksyczności lub niewystarczającą ilość danych dotyczących bezpieczeństwa ich stosowania. Do tej grupy można zaliczyć m.in. tymianek i podbiał, czy dziurawiec zwyczajny. Podobna sytuacja dotyczy gwajakolu, substancji o działaniu wykrztuśnym i odkażającym, popularnie stosowanej w syropach na kaszel. Kobiety spodziewające się dziecka powinny szczególnie starannie czytać zalecenia zamieszczone przez producenta preparatu w ulotce. Sam fakt, że dany produkt jest sprzedawany jako OTC, czyli bez recepty, nie oznacza jeszcze jego bezpieczeństwa.

Przeczytaj również

Stres w ciąży – jak działa długotrwały, a jak jednorazowy stres na mamę i dziecko?

Jak leczyć przeziębienie w ciąży przy użyciu domowych sposobów?

W czasie ciąży repertuar dostępnych leków z apteki jest ograniczony, dlatego warto zwrócić uwagę na naturalne sposoby walki z chorobą.

Czosnek

Naturalne składniki o właściwościach immunostymulujących to m.in. czosnek. Jego głównym, aktywnym biologicznie składnikiem, jest allicyna. Jest ona odpowiedzialna za działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze, a także hipoglikemiczne. Skutecznie wspiera zwalczanie wirusa grypy. Niemniej w bardzo dużych ilościach czosnek może powodować przedwczesny poród.

Olejki eteryczne

Naturalne metody radzenia sobie z przeziębieniem to olejki eteryczne. W przypadku przeziębienia zaleca się stosowanie olejków eterycznych m.in. z eukaliptusa, sosny czy rozmarynu. Nie tylko mogą one stymulować naturalną odporność organizmu, ale również ułatwiają zasypianie i działają tonizująco na układ nerwowy, co sprzyja regeneracji. Olejki można stosować zamiennie z solą fizjologiczną.

Miód

Pojawiający się w ciąży ból gardła lub inne objawy przeziębienia można zwalczać także miodem. Zdecydowanie warto jednak sięgnąć po produkcje z niekomercyjnych pasiek, nie zaś miody dostępne w supermarketach. Miód wykazuje silne właściwości antybiotyczne oraz antyoksydacyjne. Dokładny skład zależy oczywiście od typu miodu. W przypadku miodów na bazie lipy w produktach występują takie związki, jak olejki eteryczne, flawonoidy, triterpeny, garbniki, saponiny i lizozym – białko o silnym działaniu antybakteryjnym. Z miodu można przygotować domowy syrop z cebuli, czosnku i imbiru.

Kłącze imbiru

Jeszcze jednym składnikiem wspierającym drogi oddechowe jest imbir (wykorzystywany np. do przyrządzania naparu). Zawiera on wiele składników, wśród których prozdrowotnym działaniem wyróżniają się gingerole. Przypisuje się im działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.

Przeczytaj również

Mięśniaki macicy a ciąża – jaki wpływ na ciążę mogą mieć mięśniaki macicy?

Co jeszcze pomaga na przeziębienie w ciąży?

Do sposobów na przeziębienie w ciąży można zaliczyć szereg innych metod, które są bezpieczne zarówno dla matki, jak i dziecka. Zastanawiając się, co na przeziębienie w ciąży, warto zadbać o:

• nawilżanie wdychanego powietrza – zarówno poprzez doraźnie stosowane inhalacje z pary wodnej, szczególnie pomagające na katar w ciąży (z użyciem np. miski z wrzątkiem, po przykryciu głowy ręcznikiem czy pod prysznicem – w pierwszym przypadku można też dodać olejki zapachowe), a także nawilżanie pomieszczeń – należy pamiętać o regularnym serwisowaniu i czyszczeniu mechanicznych urządzeń nawilżających;
• spanie z uniesioną głową – jest to dobry sposób na zatkany nos, ułatwia oddychanie w nocy;
• płukanie gardła letnią wodą z solą – łagodzi ból gardła w ciąży;
• chłodne okłady – mogą być pomocne przy podwyższonej temperaturze ciała czy bólu głowy i zatok.

Należy pamiętać, że w przypadku nieustępowania i nasilania się objawów przez kilka dni wskazany jest kontakt z lekarzem.

Profilaktyka przeziębienia w ciąży

Kobiety planujące zajście w ciążę powinny dbać o układ odpornościowy z wyprzedzeniem. W ten sposób można zmniejszyć ryzyko zapadalności na przeziębienie i przyspieszyć powrót do zdrowia. Zalecenia są w tym przypadku analogiczne, jak u innych grup pacjentów:

• picie dużej ilości płynów,
• regularna aktywność fizyczna,
• zbilansowana dieta bazująca na świeżych warzywach i owocach,
• częste mycie dłoni, zwłaszcza po wizycie w miejscach, gdzie występują duże skupiska ludzi.

Podwyższoną temperaturę można obniżać przez chłodne okłady, zamiast sięgać po leki przeciwgorączkowe.

Podsumowanie

Nieleczone przeziębienie w ciąży może mieć poważne skutki zarówno dla kobiety, jak i dla dziecka, dlatego z pewnością należy je leczyć. Zaniedbana infekcja nierzadko powoduje zapalenie oskrzeli lub płuc, a takie choroby leczy się znacznie trudniej. Aby ograniczyć ryzyko zaistnienia sytuacji groźnych dla prawidłowego przebiegu ciąży, warto regularnie monitorować stan zdrowia, a wszelkie wątpliwości konsultować ze specjalistą.

współpraca: lek. Magdalena Pertkiewicz, lek. Kornel Gajewski