Ból kręgosłupa należy do najczęstszych dolegliwości, jakie występują w czasie trwania ciąży. Kobieta nosi dodatkowy ciężar, a jej kręgosłup musi to udźwignąć. Wraz z kolejnymi tygodniami ciąży ból kręgosłupa może pogłębiać się, a co za tym idzie, dobre samopoczucie kobiety często ulega pogorszeniu.
Ciąża a ból kręgosłupa
Ból kręgosłupa - przyczyny
Przyczyn występowania bólu kręgosłupa jest kilka. Należy do nich:
- wzrost masy ciała kobiety,
- powiększenie się piersi,
- nieodpowiednia pozycja do snu,
- ogólna zmiana sylwetki,
- często brak jakiejkolwiek aktywności fizycznej,
- brak odpowiednich ćwiczeń, które pomogą uśmierzyć ból kręgosłupa,
- ucisk rosnącej macicy kobiety na nerwy,
- wytwarzanie przez organizm kobiety hormonu ciążowego - relaksyny, który działa rozluźniająco na mięśnie przykręgosłupowe oraz więzadła kręgosłupa.
Kobieta w ciąży powiększa masę ciała, w zależności od swojego wskaźnika BMI może to być kilka kilogramów, jak również kilkanaście. Wzrost masy ciała kobiety sprawia, że wzrasta obciążenie drobnych stawów między kręgami kręgosłupa. Powiększające się piersi powodują szczególnie ból w odcinku szyjnym oraz piersiowym kręgosłupa. Spanie w odpowiedniej pozycji na boku sprawia, że zachowana jest prawidłowa krzywizna kręgosłupa. Dzięki temu przyszła mama mniej odczuwa jego ból. Podczas ciąży pogłębia się lordoza lędźwiowa. Spowodowane jest to przez rosnący brzuch. Pogłębiona lordoza lędźwiowa może szczególnie powodować bóle w dolnym odcinku kręgosłupa. Każdy powinien od czasu do czasu wykonywać ćwiczenia fizyczne, polegające na rozciąganiu przykurczonych mięśni. Takie ćwiczenia są szczególnie polecane w okresie ciąży. Brak jakiejkolwiek aktywności fizycznej, nawet spaceru powoduje, że może być odczuwalny ból pleców. Rosnąca macica kobiety uciska na nerwy powodując promieniujący ból do nóg bądź pośladków.
To też może Cię zainteresować: Ból pośladków – przyczyny, leczenie, zabiegi, domowe sposoby
Ból kręgosłupa może wystąpić u kobiet, które:
- są w ciąży mnogiej,
- nie wykonują żadnej aktywności fizycznej,
- przed ciążą miały problemy z kręgosłupem, jak również wystąpienie bólu kręgosłupa w poprzedniej ciąży,
- szybko przybierają na wadze bądź są otyłe.
Ból kręgosłupa w ciąży - zapobieganie
Jeżeli ciężarna będzie starała się wyeliminować czynniki, które mogą powodować ból kręgosłupa, to istnieje duża szansa, że ból ten w ogóle nie wystąpi, a przynajmniej nie będzie tak dokuczliwy. Warto również porozmawiać z położną, lekarzem prowadzącym, którzy doradzą nam co mamy robić, aby nie zaznać bólu kręgosłupa.
Podstawową kwestią jest utrzymanie prawidłowej podstawy ciała. Oczywiście zrozumiałe jest, że wraz z kolejnymi tygodniami ciąży utrzymanie jej może być coraz cięższe. Warto pamiętać o tym, by nie przechylać się do tyłu. Klatka piersiowa powinna być wypięta do przodu. Nie wolno również usztywniać kolan, a ramiona powinny być zawsze wyprostowane.
Kwestią ważną jest utrzymanie prawidłowej masy ciała. Przyszła mama przybiera w czasie ciąży około 9-12 kilogramów. Jej dieta powinna zawierać dużą ilość owoców i warzyw. Kontrola masy ciała pomoże w odciążeniu stawów kręgosłupa.
Jeżeli nie ma żadnych przeciwwskazań, ciężarna powinna wykonywać delikatne ćwiczenia, które wzmocnią i rozciągną mięśnie pleców. Takimi zajęciami mogą być zajęcia np. z jogi. Rzeczą ważną jest, aby ćwiczenia wykonywać najlepiej codziennie przez około 15 minut. Oczywiście należy pamiętać, aby ćwiczenia wykonywać ostrożnie i powoli.
Również zwykłe czynności, jak kilkuminutowy spacer odciążą kręgosłup, a tym samym uśmierzą ból. Jeżeli lekarz nie stwierdzi żadnych przeciwwskazań, to przyszła mama może również korzystać z basenu. Pływanie wzmacnia kręgosłup nie obciążając przy tym stawów.
Wybór butów, które kobiety powinny nosić w czasie trwania ciąży jest prosty - powinny być to buty na niskim obcasie. Wysokie obcasy (takie powyżej 3 cm) obciążają kręgosłup. Dobre buty powinny mieć grube i elastyczne podeszwy.
Dodatkowo dobrze dobrany biustonosz to połowa sukcesu, aby zniwelować szczególnie ból odcinka piersiowego kręgosłupa.
Zobacz też: Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg
Ból kręgosłupa a pozycje
Pozycją do spania z wyboru powinna być pozycja boczna, z użyciem małej poduszki, która powinna znaleźć się między nogami. Przydatna może być również specjalna poduszka typu wąż, która może ułatwić ciężarnej znalezienie dobrej pozycji do snu. Mała poduszka powinna również być wykorzystana przy siedzeniu – umieszcza się ją wówczas pod dolnym odcinkiem kręgosłupa. Warto również unikać gwałtownych ruchów po przebudzeniu się. Wstanie z łóżka powinno odbywać się w normalnym tempie. Krzesło, na którym siedzi ciężarna, powinno mieć oparcie.
Należy również unikać długotrwałego siedzenia bądź stania, bowiem sprzyja to przeciążeniu kręgosłupa. Dlatego w czasie ciąży należy często zmieniać pozycje.
Jeżeli przyszła mama swoją pracę wykonuje w pozycji siedzącej, np. przy komputerze, to warto pamiętać, aby plecy były w pozycji wyprostowanej. Dobrą rzeczą jest również korzystanie z podnóżka, na którym można postawić stopy.
Prawidłowa technika podnoszenia się również jest bardzo ważną kwestią w uniknięciu bólu kręgosłupa. Ciężarna podczas czynności podnoszenia powinna mieć wyprostowany kręgosłup, nie powinna zginać głowy, a stopy powinny być szeroko rozstawione. Podnoszenie przedmiotów powinno być wykonywane poprzez zgięcie i wyprostowanie nóg. Oczywiście, przy ciężkich przedmiotach, należy poprosić o pomoc inną osobę.
Szczęśliwa mama to szczęśliwe dziecko, dlatego warto robić wszystko, aby ciąża była radosnym czasem, bez obecności bólu kręgosłupa. Jeśli jednak mimo wszystkich zaleceń, ból kręgosłupa daje się ciężarnej bardzo we znaki, powinna zgłosić się do położnej, lekarza prowadzącego ciążę lub fizjoterapeuty. Ci specjaliści pomogą pokonać ból kręgosłupa.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Położnictwo. Fizjologia ciąży. Red. Naukowa: Grzegorz H. Bręborowicz. Warszawa, 2012.
- Położnictwo. Ciąża prawidłowa i powikłana. Steven G. Gabbe, Jennifer R. Niebyl, Joe Simpson, Przemysław Oszukowski, Joe Leigh Simpson. Red. wydania polskiego: Przemysław Oszukowski, Romuald Dębski. Rok wydania: 2014.
Marta Michalska-Machaj
Położna
Mgr położnictwa, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Systematycznie doszkala się poprzez uczestnictwo w licznych szkoleniach i konferencjach. Położna z wyboru. Swój zawód traktuje jak pasję oraz misję.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 05.10.2021
opublikowany 05.11.2022