Rezonans magnetyczny (MRI) układu nerwowego jest obecnie jedną z najlepszych metod diagnostycznych chorób tego układu. Obrazy powstające w rezonansie magnetycznym charakteryzują się wysoką rozdzielczością i są bardzo dokładne. Najczęściej wykonywanym jest rezonans magnetyczny głowy umożliwiający obrazowanie poszczególnych struktur mózgu.
Rezonans magnetyczny (MRI) układu nerwowego
Spis treści
Co to jest rezonans magnetyczny?
Aparat do rezonansu magnetycznego wytwarza silne pole magnetyczne. Pod wpływem tego pola, protony wodoru, jednego z podstawowych pierwiastków w ludzkim organizmie, zostają zaktywizowane i wchodzą w rezonans, same emitują energię w postaci fal. Aparat odbiera fale i przetwarza je w energię elektryczną, a ta w obraz na ekranie komputera i na kliszy.
Rezonans magnetyczny jest badaniem niezwykle dokładnym. Na obrazie doskonale widoczne są tkanki patologiczne, zbudowane inaczej niż zdrowe tkanki. Dodatkową zaletą rezonansu jest brak ujemnego wpływu na zdrowie, nie wytwarza on promieniowania jak tomografia komputerowa.
Czytaj również: Torbiel jądra – przyczyny, objawy, leczenie. Czy torbiel jądra jest groźna?
Na czym polega rezonans magnetyczny układu nerwowego?
Rezonans magnetyczny charakteryzuje się wysoką jakością uzyskanych obrazów. Szczególnie wyraźnie zostaje w nim uwidoczniona istota biała, tylny dół czaszki i podstawa mózgu.
MRI jest „złotym standardem” w badaniu rdzenia kręgowego. Po podaniu środka kontrastowego można zobrazować zmiany zapalne, demielinizacyjne, niedokrwienne, a przede wszystkim nowotworowe, w których zostaje uszkodzona bariera krew-mózg.
Specjalną techniką rezonansu jest spektroskopia. Pozwala ona na zobaczenie, jak intensywnie w tkance mózgowej zachodzą procesy metaboliczne, i czy są ogniska, które różnią się w tym zakresie od pozostałej części mózgu.
Angiografia MR odgrywa ważną rolę w badaniu naczyń mózgowych. Inną zawansowaną techniką obrazowania jest ocena dyfuzji cząsteczek wody (DWI – ang. diffusion weighted imaging), która polega na pomiarze ograniczenia fizjologicznej dyfuzji wody i tym samym identyfikację obszarów niedokrwionych.
Przeczytaj również: Tomografia czy rezonans – które badanie wybrać?
Wskazania do rezonansu magnetycznego układu nerwowego
Wskazaniami do wykonania rezonansu magnetycznego układu nerwowego są wady rozwojowe takie jak:
- rozszczepy kręgosłupa,
- rozdwojenie rdzenia,
- wrodzona zatoka skórna kręgosłupa,
- rozszczepy czaszkowo-mózgowe,
- zespół Arnolda-Chiariego,
- zespół Dandy’ego-Walkera,
- zaburzenia rozwoju układu spoidłowego,
- torbiel przegrody przezroczystej,
- bezzakrętowość i inne.
W zaburzeniach tych MR jest badaniem pierwszego rzutu. Badanie rezonansu pozwala na poznanie struktury tych zaburzeń, powiązać te wady z objawami klinicznymi i ocenić warunki do leczenia.
Inne wskazania do MRI układu nerwowego:
- urazy – rezonans magnetyczny zalecany jest w przypadku podejrzenia rozlanego uszkodzenia aksonalnego i do oceny odległych następstw urazów.
- fakomatozy: nerwiakowłókniakowatość, stwardnienie guzowate, zespół Sturge’a – Webera, zespół von Hippel-Lindaua. Badanie rezonansowe zalecane jest co 2-3 lata, w celu oceny postępu choroby.
- choroby uwarunkowane genetycznie, m.in.: choroba Huntingtona, choroba Wilsona. MR może wykazać charakterystyczne zmiany, np. zanik głowy jądra ogoniastego, skorupy i gałki bladej w chorobie Huntingtona.
- choroby naczyniowe – rezonans magnetyczny jest bardziej czuły, ale mniej swoisty niż tomografia komputerowa w badaniu niedokrwienia mózgu. Oznacza to, że jest w stanie wykryć więcej ognisk udarowych, ale będzie mniej prawdopodobne, że wszystkie z nich na pewno powstały w wyniku niedokrwienia. W MR możliwe jest wczesne wykrycie udaru oraz dokładniejsze określenie jego rozległości, dzięki obrazowaniu w wielu płaszczyznach. Inną zaletą jest identyfikacja przewlekłych zmian niedokrwiennych. Zastosowanie techniki angio-MR pozwala na wykrycie tętniaków i innych zmian naczyniowych zagrażających zdrowiu i życiu.
- guzy mózgu – badanie rezonansu wydaje się być nie do przecenienia w diagnostyce guzów ośrodkowego układu nerwowego i rdzenia kręgowego, nie tylko nowotworowych. Pozwala na ustalenie ich lokalizacji, wybranie dostępu operacyjnego, monitorowanie rozwoju choroby, a także wznów i efektów leczenia. Szczególne cechy nowotworów różnego pochodzenia uwidaczniające się w rezonansie po podaniu kontrastu pozwalają na ich różnicowanie. Dodatkowo, za pomocą rezonansu można ocenić powikłania występujące w wyniku choroby nowotworowej – wodogłowie, wklinowania.
- zapalenia mózgu, opon mózgowo – rdzeniowych. Badanie MR ujawnia zmiany pozapalne i przyzapalne, takie jak ogniska zawałowe, zbiorniku ropy lub przesięku zapalnego, zapalenie móżdżku. Rezonans jest pomocny także w lokalizacji ropnia mózgu, gruźliczaka, a także w diagnostyce zapaleń mózgu wywołanych wirusami, np. z grupy herpes.
- otępienia – obrazowanie rezonansu magnetycznego wykonuje się w celu wykluczenia organicznych przyczyn otępienia, które może odwrócić leczenie, np. guza mózgu. Innym wskazaniem jest ocena układu naczyniowego mózgowia. W zaawansowanej postaci choroby Alzheimera widoczny jest globalny zanik tkanki mózgowej, zwłaszcza hipokampa odpowiedzialnego za pamięć, i poszerzenie układu komorowego. Dokonanie pomiarów poszczególnych struktur mózgowia pozwala na różnicowanie, czy zanik jest fizjologiczny, czy wynika właśnie z choroby Alzheimera.
- stwardnienie rozsiane – badanie rezonansu jest niezbędne w postawieniu ostatecznej diagnozy i monitorowaniu przebiegu choroby. W obrazie MR pojawiają się charakterystyczne zmiany demielinizacyjne, zarówno świeże, w aktywnej postaci choroby, jak i stare, pozostałe po dawnych rzutach choroby.
- choroby neuronu ruchowego i rdzenia kręgowego: stwardnienie zanikowe boczne, jamistość rdzenia kręgowego i opuszki. W stwardnieniu zanikowym bocznym rezonans wykonywany jest w celu wykluczenia jakichkolwiek innych przyczyn występujących objawów, a w jamistości rdzenia można uwidocznić torbielowate poszerzenie wewnątrz rdzenia.
Jak wygląda rezonans magnetyczny układu nerwowego?
Do rezonansu magnetycznego układu nerwowego nie obowiązują specjalne przygotowania.
Przed badaniem lekarz kierujący przeprowadza dokładny wywiad i badanie. Do badania pacjent powinien przyjść na czczo.
Dobrze jest opróżnić pęcherz moczowy. Należy zdjąć wszystkie metalowe przedmioty i poinformować lekarza o implantach wewnątrz ciała (najczęściej ma to miejsce jeszcze podczas kierowania na badanie). Specjalny stół, na który pacjent się kładzie, wchodzi do środka komory rezonansu.
Badanie rezonansem magnetycznym trwa kilkadziesiąt minut. Nie wolno się ruszać. Aparat wytwarza czasem głośne i nieprzyjemne dźwięki, dlatego pacjent otrzymuje zatyczki do uszu. Nowoczesne maszyny wyposażone są w mikrofon w celu zakomunikowania lekarzowi prowadzącemu badanie, (który jest w oddzielnym pomieszczeniu) o ewentualnym pogorszeniu się samopoczucia i konieczności przerwania badania. Środek kontrastowy może wywołać zawroty głowy i uczucie gorąca, o których również trzeba poinformować personel.
Przeciwwskazania do MRI układu nerwowego
Przeciwwskazaniami do wykonania badania układu nerwowego rezonansem magnetycznym są:
- stymulator serca lub kardiowerter – defibrylator,
- metalowe zastawki serca,
- stent w naczyniu (w okresie 6 tygodni od zabiegu),
- ferromagnetyczny klips naczyniowy,
- odłamek metalowy w oku lub innych narządach,
- inne metaliczne przedmioty w ciele,
- protezy stawów,
- szwy metalowe po zabiegach chirurgicznych,
- neurostymulator,
- implant uszny,
- zaszyty pod skórą aparat słuchowy,
- klaustrofobia.
Opublikowano: 30.10.2013;
aktualizacja: 16.03.2015
Oceń:
4.7
172
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 13.01.2021