Czym jest mieloperoksydaza?
Mieloperoksydaza MPO to enzym o właściwościach przeciwutleniających. Te związek z grupy hemoprotein kumulowany jest wewnątrz komórek układu odpornościowego – neutrofilii i monocytów. Po kontakcie tych komórek z bakteriami dochodzi do zjawiska fagocytozy, czyli pochłaniania drobnoustrojów przez komórki żerne. We wnętrzu tych komórek dochodzi do aktywowania mieloperoksydazy, która odpowiada za generowanie z nadtlenku wodoru kwasu pochlorawego HOCl. Związek ten wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne, ale także przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze.
Nadmierna aktywacja mieloperoksydazy może prowadzić do rozwoju przewlekłego stanu zapalnego, a także chorób o podłożu autoimmunologicznym. Ponadto nadmierna aktywacja mieloperoksydazy może prowadzić do zwiększonego ryzyka rozwoju chorób układu sercowo – naczyniowego. Znacznie rzadziej występuje niedobór mieloperoksydazy.
Niedobór mieloperoksydazy – przyczyny
Zbyt niska aktywność mieloperoksydazy może wynikać z mutacji genetycznych bądź być konsekwencją oddziaływania rozmaitych czynników środowiskowych. Wrodzony niedobór MPO jest bardzo rzadką przypadłością i wynika z występowania mutacji w genie MPO. Może mieć charakter niedoboru częściowego lub całkowitego – i tylko ta druga postać może dawać objawy kliniczne. Wrodzona postać choroby jest dziedziczona autosomalnie recesywnie.
Nabyty niedobór mieloperoksydazy występuje częściej i zazwyczaj nie daje żadnych manifestacji klinicznych. Najczęstsze schorzenia i czynniki prowadzące do rozwoju nabytego niedobory MPO to:
- ciąża,
- cukrzyca,
- zaburzenia krzepnięcia krwi,
- ostra i przewlekła białaczka,
- chłoniak Hodgkina,
- żółtaczka zastoinowa,
- niedobór żelaza,
- przeszczep nerek,
- rozsiane nowotwory,
- stosowanie leków cytotoksycznych.
Najczęściej niedobór MPO przebiega bezobjawowo, rzadko obserwowana jest większa podatność na zakażenia grzybicze (Candida) bądź bakteryjne (Staphylococcus).
Diagnostyka aktywności mieloperoksydazy
Wskazaniem do badania MPO jest diagnostyka niedoboru enzymu, a także klasyfikacja ostrych białaczek – w białaczce limfoblastycznej nie jest stwierdzana aktywność MPO. Nowym zastosowaniem badania aktywności mieloperoksydazy jest możliwość prognozowania ryzyka rozwoju choroby wieńcowej. Do badania wystarczy próbka krwi pobranej na czczo.
Podstawą diagnostyki niedoboru mieloperoksydazy jest badanie aktywności enzymu w granulocytach, metodą histochemiczną. Po wyizolowaniu z krwi populacji granulocytów, komórki te poddaje się inkubacji ze specyficznymi przeciwciałami. Inną metodą oznaczania aktywności MPO jest metoda cytofluorymetryczna. W przypadku podejrzenia niedoboru mieloperoksydazy przeprowadzana jest diagnostyka różnicowa z chorobą Chediak-Higashi, czyli wrodzonym niedoborem odporności. W tym celu wykonywany jest redukcji NBT, który w przypadku niedoboru mieloperoksydazy daje wynik pozytywny.
Leczenie niedoboru mieloperoksydazy
W przypadku zdiagnozowania niedoboru mieloperoksydazy, brak jest specyficznego leczenia. Jedynie w przypadku nasilonej zachorowalności na infekcje stosowane jest leczenie doraźne, obejmujące miejscowe i ogólne leki przeciwgrzybicze lub przeciwbakteryjne.
