Czym jest alergiczny nieżyt nosa, czyli katar sienny?
Katar sienny czyli alergiczny nieżyt nosa to choroba objawiająca się obfitą wydzieliną z nosa połączoną z uporczywym swędzeniem w okolicy nosa i częstym kichaniem.
Często występuje również zapalenie spojówek, ból głowy i przewlekłe zmęczenie. Przyczyną kataru siennego jest reakcja zapalna błony śluzowej nosa w wyniku działania różnych czynników zwanych alergenami. Najczęstszymi alerganami są pyłki traw, drzew, kurz i roztocza.
Sposoby na katar sienny u dorosłych
Katar sienny u dorosłych upośledza i utrudnia codzienne funkcjonowanie. Jak sobie skutecznie z nim radzić? Przede wszystkim należy starać się unikać alergenów, które są główną przyczyną wystąpienia alergicznego nieżytu nosa. Zazwyczaj gdy jest możliwość usunięcia alergenu (np. posprzątanie mieszkania w celu eliminacji kurzu) objawy kataru szybciej przemijają. Ulgę przynoszą regularne stosowane preparaty soli morskiej lub inne preparaty bez recepty, które zostały opisane w dziale o sposobach na katar sienny u dzieci.
Walka z katarem siennym zależy także od rodzaju kataru. W przypadku kataru występującego tylko w pewnych okresach lub sytuacjach leki powinny być stosowane w czasie wystąpienia objawów. W przypadku nieżytu nosa występującego przewlekle leczenie powinno być stosowane przez cały rok, gdyż zlekceważenie objawów może prowadzić do rozwoju poważnych chorób np astmy oskrzelowej.
Jakie leki na katar sienny stosować u dorosłych?
Leki na katar sienny stosowane u dorosłych to:
- glikokortykosteroidy donosowe, które są najskuteczniejszymi lekami zwalczających katar sienny; nowoczesne preparaty działają wyłącznie miejscowo i nie powodują szeregu działań niepożądanych, tak jak leki starszej generacji;
- leki przeciwhistamionowe II generacji rekomendowane są na alergiczny nieżyt nosa; dostępne są preparaty w postaci tabletek lub kropli do nosa;
- w przypadku występowania u osób cierpiącej na katar sienny astmy, szczególnie skuteczne bywają w zwalczaniu objawów kataru siennego leki przeciwleukotrienowe;
Gdy dojdzie już do rozpoznania przyczyny czyli rozpoznania alergenów możliwe jest zastosowanie tzw. immunoterapii. Polega ona na tym że przez okres kilku lat wstrzykuje się podskórnie pacjentowi małe dawki alergenów. Wykazano skuteczność owej terapii dla niektórych alergenów zmniejszając tym samym dawki leków i rozwój astmy oskrzelowej.
Domowe sposoby na katar sienny u dziecka
Dzieci bardzo często chorują na alergiczny nieżyt nosa. Objawy są bardzo dokuczliwe i męczące dla małych pacjentów, dlatego trzeba już zwalczać pierwsze objawy kataru siennego u dziecka.
Gdy u dziecka pojawią się pierwsze objawy kataru siennego dziecku powinno się podać coś gorącego do picia. Najlepsza tu będzie herbata z cytryną zawierającą duże ilości witaminy C, która wpływa na korzystnie na naczynia krwionośne uszczelniając je. Zapobiega to przedostawaniu się wody do wnętrza nosa a więc zapobiega tworzeniu się kataru. Pomocna również będzie ciepła kąpiel, dokładne wysuszenie po kąpieli, ubiór ciepłego i suchego ubrania i odpoczynek połączony z przykryciem kocem. Oczywiście w przypadku obecności alergenu należy go jak najszybciej spróbować wyeliminować.
Gdy pojawi się katar sienny u dziecka, bardzo ważna jest prawidłowa higiena nosa. Należy gdy to tylko jest możliwe nauczyć dziecko odpowiednio używać chusteczek higienicznych. Dmuchać powinno się tylko z jednej dziurki nosa tzn przykładając chusteczkę do nosa zaciskamy tylko jedno skrzydełko nosa i następnie wykonujemy energiczny wydech. Tak samo postępujemy z druga dziurką nosa. Najlepsze do smarkania będą chusteczki jednorazowego użytku, które po użyciu wyrzuca się natychmiast do kosza na śmieci.
Leki na katar sienny u dziecka
Oprócz odpowiedniej higieny jamy nosowej bardzo ważne są także leki zwalczające katar sienny. W leczeniu kataru siennego u dziecka stosuje się leki na receptę i bez recepty.
- Preparaty zawierające środki sympatykomimetyczne (np. chlorowodorek ksylometazoliny). Środki te są w postaci aerozolu do nosa a ich działanie jest polega na zwężeniu naczyń krwionośnych, hamowaniu przekrwieniu błony śluzowej nosa i gardła zmniejszając tym samym jej stan zapalny. Należy pamiętać aby preparat stosować zgodnie z instrukcjami podanymi na ulotce informacyjnej, gdyż długotrwałe jego stosowanie przestaje być skuteczne a mogą doprowadzić do uszkodzenia błony śluzowej nosa.
- Sól morska (woda morska do nosa) to kolejny skuteczny sposób na katar sienny. Jej działanie polega również na obkurczaniu naczyń krwionośnych błony śluzowej jamy nosowej. Działa także przeciwbakteryjnie i antyseptycznie. W przypadku kataru siennego ma jeszcze jedno bardzo ważne zastosowanie a mianowicie skutecznie oczyszcza nos z alergenów będących sprawcą kataru. Na rynku istnieją preparaty wody morskiej izotoniczne jak i hipertoniczne, których działanie polega na „wyciąganiu” wody z jamy nosowej.
- W leczeniu kataru siennego potrzebne bywają także leki przeciwhistaminowe. Jak sama nazwa wskazuje są to leki hamujące receptory dla histaminy odpowiedzialnej za reakcje alergiczne. Leki przeciwhistaminowe nie tylko zwalczają katar sienny, ale są także skuteczne w zwalczaniu alergicznego zapalenia spojówek czy skórnych odczynów alergicznych. Na rynku istnieją preparaty dostępne bez recepty.
- Kromony to grupa, która należy do niezbyt silnych leków zwalczających katar sienny ale należą do laków bardzo dobrze tolerowanych przez dzieci. Praktycznie nie występują po kromonach żadne skutki uboczne.
W przypadku nieskuteczności wymienionych leków konieczne bywa wprowadzenie leczenia środkami dostępnymi na receptę. Należy wtedy skontaktować się z lekarzem, najlepiej alergologiem.