Groszek pojawił się w Europie już w czasach średniowiecznych, choć popularność zyskał dopiero na przełomie XVI i XVII wieku. Nie stracił jej do dziś – wiele osób dodaje go do różnych potraw, a nawet uprawia w przydomowym ogródku. Jakie wartości odżywcze ma zielony groszek, z czym go podawać i o czym pamiętać, jeśli chcesz go uprawiać?
Zielony groszek – czy jest zdrowy? Właściwości zielonego groszku
Długa historia zielonego groszku
Zielony groszek ma niezwykle ciekawą historię. Badania archeologiczne pokazują, że jedzono go już w epoce kamienia i brązu. Wraz z upływem lat jego popularność rosła. Dlatego w czasach starożytnych był uprawiany w wielu miejscach na świecie: w krajach basenu Morza Śródziemnego i Kaspijskiego, na Bliskim Wschodzie, a także Chinach i Indiach.
Do Europy groszek zielony trafił dzięki kupcom, którzy w średniowieczu podróżowali Jedwabnym Szlakiem. Jednak z początku nie doceniano smaku oraz cennych składników ukrytych w zielonym groszku i traktowano go jako paszę dla zwierząt. Na szczęście po czasie dostrzeżono, że te zielone kuleczki są świetnym dodatkiem do potraw spożywanych przez ludzi. Od tego momentu zielony groszek zagościł na stałe w jadłospisie Europejczyków.
Przypuszcza się, że było to zasługą kucharza pracującego dla francuskiego króla Ludwika XIV. Stwierdził on, że chce zaryzykować i przekonać się, czy królowi zasmakuje to niepozorne warzywo. Eksperyment okazał się strzałem w dziesiątkę. Ludwik XIV pokochał smak zielonego groszku, a wieści o nim szybko rozniosły się po całym kraju.
W związku z tym, że w tamtych czasach polscy kucharze inspirowali się kuchnią francuską, groszek zielony stał się szybko popularny również poza granicami Francji. Tak jest do dziś. Delikatny smak oraz cenne składniki w nim zawarte zadecydowały o tym, że od lat pojawia się na wielu polskich stołach.
Wartości odżywcze zielonego groszku
Zielony groszek ma delikatny smak, który doskonale komponuje się z różnymi produktami. Poza tym jedzenie groszku przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wynika to z tego, że jest bogatym źródłem białka. Dlatego zajmuje szczególne miejsce w jadłospisie dzieci i nastolatków znajdujących się w intensywnej fazie wzrostu i rozwoju, a także wegetarian i wegan oraz sportowców.
Groszek zielony zawiera również kwas foliowy . Jest on niezbędny do prawidłowej pracy ośrodkowego układu nerwowego. Ponadto zmniejsza ryzyko wad rozwojowych płodu. W związku z tym stanowi niezwykle ważny składnik diety kobiet planujących dziecko oraz ciężarnych.
Oprócz witaminy B9 groszek zielony zawiera witaminę K oraz C. Pierwsza z wymienionych bierze udział w procesie krzepnięcia krwi i jest niezbędna do prawidłowego wchłaniania wapnia. Z kolei witamina C wzmacnia odporność, bierze udział w syntezie kolagenu, a także ze względu na właściwości antyoksydacyjne zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby układu krążenia, cukrzycę typu drugiego, czy nowotwory.
Poza witaminą C w groszku zawarte są inne antyoksydanty – polifenole . Dlatego spożywanie go to nie tylko czysta przyjemność, ale i sposób na to, aby zadbać o układ krążenia. Antyoksydanty, a także witaminy z grupy B i błonnik, których jest źródłem, pomagają utrzymać prawidłowe stężenie triglicerydów oraz cholesterolu frakcji LDL we krwi.
Groszek zielony to również dobre źródło składników mineralnych, takich jak cynk, potas, magnez i fosfor. Te cenne minerały usprawniają pracę układu krążenia, nerwowego i mięśni, a także zmniejszają ryzyko stresu oksydacyjnego związanego z większym ryzykiem różnych chorób (m.in. miażdżycy, cukrzycy).
Warto wspomnieć również o tym, że zawarty w groszku błonnik pokarmowy zapewnia uczucie sytości na dłuższy czas. Dlatego jedz groszek, jeśli chcesz zadbać o szczupłą sylwetkę.
Jak podawać zielony groszek?
Świeży, czy mrożony groszek ze względu na delikatny smak jest popularnym dodatkiem do różnych potraw. Pyszne dania z zielonym groszkiem, które warto przygotować to np.:
-
sałatki (jeśli zdecydujesz się na tradycyjną sałatkę jarzynową pamiętaj, aby zamiast majonezu dodać do niej jogurt naturalny);
-
zupa krem (aby podkreślić smak groszku, dodaj do niej lubczyk, pieprz, sok z cytryny);
-
risotto (jeśli lubisz owoce morza oprócz groszku, możesz dodać do ryżu krewetki);
-
gulasz mięsny (lub w wersji wegetariańskiej);
-
pasta (np. z dodatkiem groszku, orzeszków ziemnych, bazylii i czosnku);
Groszek zielony dobrze komponuje się z wieloma produktami. Dlatego powyższe propozycje to tylko kilka przykładów na to, jak podać go w ciekawy sposób. Jest ich znacznie więcej, więc nie bój się kulinarnych eksperymentów!
Uprawa zielonego groszku w przydomowym ogródku – praktyczne wskazówki
Chcesz mieć świeży groszek zielony zawsze pod ręką? W takim razie, jeśli tylko możesz sobie na to pozwolić, pomyśl, czy nie warto uprawiać go w przydomowym ogródku.
W sklepie ogrodniczym znajdziesz wiele różnych odmian groszku cukrowego. Do najpopularniejszych należy m.in. Kent, Hrabia, Desiree. Gdy wybór odpowiedniej odmiany masz już za sobą, czas posadzić groszek zielony w ogródku.
Weź pod uwagę, że jest to roślina, która potrzebuje do prawidłowego wzrostu słonecznego miejsca, osłoniętego od wiatru, a także dobrze przepuszczalnej gleby o pH 6-7,5. Jeśli wybrałaś już odpowiednie miejsce do posadzenia nasion groszku, pojawia się kolejne pytanie – kiedy należy je wysiewać? Najlepszy moment to marzec lub początek kwietnia, gdy ziemia już rozmarznie po zimie i osiągnie temperaturę 5℃.
Jak pielęgnować groszek zielony rosnący w przydomowym ogródku? Pamiętaj, aby regularnie usuwać chwasty, które się wokół niego pojawią. Poza tym dbaj o regularne podlewanie – szczególnie w czasie zawiązywania strąków. Istotnym elementem pielęgnacji groszku jest również zapewnienie roślinom podpórki oraz ochrony przed ptakami (w postaci cienkiej siatki).
Uprawa tej popularnej rośliny z rodziny bobowatych wcale nie jest trudna. Dlatego, jeśli tylko masz odpowiednie warunki i czas rozważ jego uprawę w przydomowym ogródku. Dzięki temu będziesz miała pyszny i zdrowy groszek na wyciągnięcie ręki!
Paulina Górska
Dietetyczka
Dietetyk kliniczny, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (studia I stopnia) oraz Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu (studia II stopnia). Obecnie doktorantka Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz właścicielka poradni dietetycznej Kobieca Strona Dietetyki. Specjalizuje się w diecie wspierającej płodność, żywieniu kobiet w ciąży oraz dietoterapii endometriozy, PCOS i choroby Hashimoto. W pracy z pacjentem łączy indywidualne podejście z Evidanced Based Medicine (EBM). Na co dzień prowadzi również stronę kobiecastronadietetyki.pl na której, publikuje artykuły oparte na źródłach naukowych oraz proste przepisy o właściwościach przeciwzapalnych i wspierających płodność.
Komentarze i opinie (0)