Smalec gęsi cieszy się dużym powodzeniem w kuchni, a ponadto ma szereg właściwości zdrowotnych. Nie bez powodu nasze babcie stosowały go na różnego rodzaju dolegliwości. Uważa się, że ten najcenniejszy pozyskiwany jest w tłuszczu sadełkowego, gdzie gęś gromadzi największy zapas tłuszczu. Dowiedz się, na co pomaga smalec z gęsi oraz jak go używać.
Smalec gęsi – zdrowy tłuszcz?
Smalec z gęsi – źródło cennych składników
Smalec gęsi stanowi źródło wielu dobroczynnych dla naszego zdrowia składników, takich jak:
• witaminy A, E oraz z grupy B;
• minerały (żelazo, magnez, potas, fosfor i cynk).
Ponadto smalec z gęsi zawiera aminokwasy egzogenne, czyli takie, których nasz organizm nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć.
Przeczytaj: Mąka owsiana, właściwości i zastosowanie
Czy smalec gęsi to zdrowy tłuszcz?
Mawia się, że smalec z gęsi obniża poziom cholesterolu we krwi. Ma on w porównaniu z innymi mięsami znacznie korzystniejszy układ tłuszczów, a więc dużo więcej jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych niż kwasów tłuszczowych nasyconych. Przeważa wśród nich jednonienasycony kwas oleinowy, który znajduje się też w oliwie z oliwek.
Na 100 g smalcu przypada:
• 45,1% tłuszczów jednonienasyconych (kwasy tłuszczowe omega-9);
• 11,2% tłuszczów wielonienasyconych (10% kwasów tłuszczowych omega-6 i 1% omega-9);
• 39,2% tłuszczów nasyconych.
Niemniej, ogólna zawartość tłuszczów w mięsie z gęsi jest na tyle duża, że lepiej sięgać po ten produkt okazjonalnie. Ponadto łój gęsi jest bardzo kaloryczny i podobnie jak inne tłuszcze zwierzęce przyczynia się do powstania wielu chorób cywilizacyjnych.
Smalec gęsi – jak stosować?
Smalec z gęsi można stosować na trzy sposoby:
• W kuchni. Tłuszcz gęsi jest dobry do smażenia, gotowania oraz pieczenia. Nawet w temperaturze 200 stopni Celsjusza nie traci swojej struktury chemicznej, nie zmienia swoich cennych właściwości. Ma wysoki punkt dymienia, a to z kolei oznacza, że nie jest rakotwórczy.
• Jako element kuracji do stosowania wewnętrznie. Smalec z gęsi w połączeniu z miodem i mlekiem pomaga na dolegliwości dróg oddechowych.
• Jako element kuracji do stosowania zewnętrznie. W połączeniu z olejkiem rycynowym pomaga na zmiany zwyrodnieniowe stawów.
Na co pomaga smalec gęsi – medycyna ludowa
- Przeziębienie. Jeśli dokucza Ci kaszel, katar oraz masz podwyższoną temperaturę ciała, to warto sięgnąć po miksturę rozgrzewającą na bazie smalcu gęsiego. Rozpuść tłuszcz w ciepłym mleku, a następnie dodaj łyżkę miodu. Spożywaj przed snem.
- Uporczywy kaszel. Smalec gęsi stosowany zewnętrznie na klatkę piersiową oraz plecy, rozgrzewa i przynosi ulgę przy dokuczliwym kaszlu.
- Zapalenie oskrzeli. Rozpuść łyżeczkę smalcu w 1/2 szklanki gorącego mleka i dodaj miód. Pij ciepłą miksturę trzy razy dziennie przez cały okres trwania choroby.
- Dolegliwości reumatyczne. Do pojemnika ze smalcem wlej opakowanie olejku rycynowego (30 ml) i porządnie mieszaj. Otrzymaną miksturę należy przechowywać w temperaturze pokojowej. Wcieraj maść przez co najmniej 5 minut, tak by dobrze wchłonęła się w ciało. Ulga następuje zwykle po miesiącu kuracji.
- Bóle kręgosłupa. Wymieszaj słoiczek smalcu z olejkiem rycynowym. Następnie nałóż odrobinę mikstury na plecy. Wcieraj opuszkami palców, kierując się od dołu ku górze. W miarę upływu czasu nacieranie powinno być szybsze, intensywniejsza i trwać średnio od 10 do 15 minut.
Smalec gęsi – zdrowy, ale brak dowodów na lecznicze właściwości
Należy dodać, że aktualnie nie ma dowodów naukowych potwierdzających właściwości lecznicze smalcu z gęsi. Wobec powyższego możemy traktować ten składnik jedynie jako wsparcie terapii. W przypadku ciężkich schorzeń, takich jak zapalenie oskrzeli, należy skontaktować się z lekarzem. Smalec gęsi to smalec z tłuszczu sadełkowego różni się właściwościami i konsystencją od tradycyjnego smalcu (np. wieprzowego.) Jest nie tylko jednym z najzdrowszych tłuszczów (pośród zarówno tłuszczów odzwierzęcych jak i roślinnych), ale jest tez o wiele bardziej kremowy i delikatny.
Jak zrobić smalec gęsi?
Co potrzebujemy, żeby przygotować gęsi smalec?
- kilka kawałków sadła i skóry gęsiej o objętości około 1 litra;
- 4 łyżki stołowe wody.
Kroimy skórę oraz sadło na mniejsze kawałki i przekładamy do garnka. Dodajemy wodę, która w trakcie gotowania odparuje. Podgrzewamy tłuszcz, mieszamy do momentu, aż się całkowicie wytopi. Gdy konsystencja stanie się płynna, przelewamy do słoiczków i zostawiamy do ostygnięcia. Aby zachować stałą konsystencję, smalec należy przechowywać w lodówce. W temperaturze pokojowej ulega upłynnieniu. Tak przygotowany smalec nadaje się do użycia przez okres nawet roku.
Jeżeli smalec ma być jedynie kulinarnym dodatkiem, a nie medykamentem, to po przetopieniu możemy dodać sól, pieprz oraz majeranek. Do gęsiego tłuszczu doskonale pasuje również przysmażona cebulka oraz jabłko.
Smalec gęsi jako kosmetyk
Może być z powodzeniem stosowany jako kosmetyk. Pobudza on wzrost włosów, nadaje im miękkość, połysk oraz gładkość. Sprawdzi się również do zmywania makijażu, poprawiając przy okazji kondycję rzęs. Ponadto smarowanie twarzy oraz dekoltu tłuszczem gęsim przynosi ulgę suchej i napiętej skórze.
Jak przygotować krem z gęsiego smalcu?
Potrzebujemy garść świeżych kwiatów nagietka oraz 200 ml smalcu gęsiego. Kwiaty nagietka wrzucamy do garnka i zalewamy płynnym tłuszczem. Gotujemy na minimalnym ogniu przez około pół godziny. Odstawiamy mieszankę na kilka godzin do ostygnięcia. Następnie ponownie zagotowujemy miksturę, przecedzamy i przelewamy do słoiczka. Tak przygotowany preparat należy przechowywać w lodówce. Gdzie kupić gęsi smalec? Najlepiej szukać smalcu z gęsi w sklepach zielarskich lub sklepach ze zdrową żywnością.
Aneta Kroczyńska
specjalista zdrowia publicznego
Absolwentka Zdrowia Publicznego na Pomorskim Uniwersytecie Medycznym. Z zamiłowania podróżniczka i poszukiwaczka nowych smaków. Autorka wielu publikacji na temat profilaktyki, edukacji zdrowotnej oraz dietetyki.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 07.02.2022