Chaber bławatek – właściwości i zastosowanie – nalewka, herbata i okłady

Chaber bławatek – właściwości

Chaber bławatek to zielna roślina miododajna z gatunku astrowatych. Naturalnie występuje na terenie Europy i zachodniej Syberii. Znajduje szerokie zastosowanie zarówno w fitoterapii, jak i kosmetyce, jako roślina ozdobna oraz jadalna. Główny surowiec leczniczy stanowi kwiat chabra bławatka. Chaber bławatek jest rośliną jednoroczną. Okres kwitnienia tej rośliny przypada na miesiące od czerwca do października. Chaber bławatek zawiera liczne składniki bioaktywne korzystnie wpływające na zdrowie człowieka. Kwiaty z rodziny astrowatych to surowce antocyjanowe. Oznacza to, że dostarczają dużej ilości związków chemicznych należących do tej grupy, które charakteryzują się silnym działaniem antyoksydacyjnym. Są rozpuszczalnymi w wodzie glikozydami o barwie błękitnej, czerwonej lub fioletowej. Poza kwiatami występują także w innych częściach roślin, takich jak owoce czy liście. Chabry bławatki właściwości lecznicze zawdzięczają nie tylko antocyjanom (sukcynylocyjanina, pelargonidyna, centauryna), ale również zawartym w nich:

• laktonom seskwiterpenowym,
• polisacharydom,
• witaminie C,
• solom mineralnym, głównie magnezu, potasu, manganu,
• goryczkom,
• śluzom,
• garbnikom.

Chaber bławatek działanie wykazuje w zakresie głównie właściwości diuretycznych oraz przeciwzapalnych. Pobudza wydzielanie żółci, wykazuje właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Warto wiedzieć, że antocyjany wywierają korzystny wpływ na mikrokrążenie w obrębie naczyniówki i tęczówki oczu, a także pobudzają odtwarzanie rodopsyny, czyli białka niezbędnego dla procesów widzenia. Dodatkowo hamują aktywności kolagenozy i elastazy, przez co stabilizują strukturę naczyń krwionośnych. Przeciwdziałają również obrzękom poprzez uszczelnienie i wzmocnienie naczyń krwionośnych.

Chaber bławatek – zastosowanie

Bławatek właściwości swe zawdzięcza licznym związkom bioaktywnym, które zawierają jego kwiaty. Zastosowanie znajduje w wielu obszarach, takich jak fitoterapia, kosmetyka, gastronomia. Jest cenioną rośliną miododajną. Z jego kwiatów można pozyskiwać barwnik. Na szczególną uwagę chaber bławatek zasługuje jako roślina lecznicza. Nadaje się zarówno do zastosowania wewnętrznego, jak i zewnętrznego. Surowiec fitoterapeutyczny stanowi kwiat bławatka bez kielicha. Obecne w nim substancje wykazują działanie moczopędne, przeciwzapalne i żółciopędne. Kwiaty bławatka wykorzystuje się pomocniczo w chorobach nerek, m.in. przy kłębuszkowym zapaleniu nerek, zapaleniu miedniczek nerkowych oraz w kamicy nerkowej. Mogą być również używane w stanach zapalnych pęcherza moczowego.

Zewnętrznie stosowany jest zwykle w zapaleniach spojówek, w podrażnieniu oka, przy trudno gojących się ranach i owrzodzeniach. Bławatek na oczy bywa również używany pod postacią kremu. Naparami z tej rośliny płucze się błony śluzowe jamy ustnej i gardła w infekcjach, szczególnie o podłożu bakteryjnym, oraz w infekcjach grzybiczych. Wszystko to za sprawą właściwości antybakteryjnych, przeciwgrzybiczych i przeciwzapalnych. Chaber znalazł także szerokie zastosowanie w kosmetyce. Jest składnikiem wielu preparatów dedykowanych problematycznej cerze. Bławatek na trądzik czy bławatek na włosy przy łupieżu może być doskonałym dodatkiem kosmetycznym do kuracji leczniczych. Co ciekawe, chaber jest także rośliną jadalną.

Herbata z bławatka

Jednym ze sposobów zastosowania chabra bławatka jest przyrządzanie naparu z jego kwiatów. Kwiaty bławatka powinno się zbierać w słoneczne dni rano po wyschnięciu rosy. Zaleca się suszyć je szybko w przewiewie i zacienieniu. Susz z kwiatów powinno się przechowywać w szczelnym pojemniku bez dostępu światła. Chaber bławatek działanie zawdzięcza wielu substancjom bioaktywnym, które występują w jego kwiatach. Herbata z bratka znana jest w medycynie ludowej od setek lat. Stosowało się ją i nadal stosuje w celu pobudzania diurezy oraz wydzielania żółci. Jak sporządzić napar z bławatka? Oto przepis.

Składniki:

• łyżeczka suszu z kwiatów chabra,
• woda.

Łyżeczkę suszu zalewamy szklanką gotującej się wody w temperaturze około 95^oC i odstawiamy na 15 minut.

Chaber bywa składnikiem wielu mieszanek herbacianych. W zależności od pozostałych składników takich produktów, do zaparzania używa się wody o różnej temperaturze.

Nalewka z chabrów

Kolejnym sposobem wykorzystania chabra bławatka jest przygotowanie nalewki z jego kwiatów. Poleca się ją głównie w celu poprawy wzroku. Antocyjany zawarte w bławatku wpływają na mikrokrążenie naczyniówki i tęczówki oka oraz aktywują odtwarzanie ważnego dla procesu widzenia białka – rodopsyny. Umacniają także ściany naczyń krwionośnych, uszczelniają je i zapobiegają obrzękom.

Składniki nalewki z chabrów:

• 4 szklanki płatków chabra bławatka,
• 500 ml spirytusu,
• ¾ szklanki cukru,
• ½ szklanki wody.

Zebrane kwiaty układamy na białej tkaninie i wystawiamy je w nasłonecznione miejsce – umożliwi to pozbycie się owadów. Następnie oddzielamy płatki od kielichów kwiatów, przenosimy do dużego słoja, zasypujemy cukrem, zalewamy wodą i alkoholem. Zakręcamy pojemnik i odstawiamy go w słoneczne miejsce na 3 tygodnie. Co jakimś czas potrząsamy słojem, by cukier się rozpuścił. Następnie odcedzamy nalewkę, rozlewamy ją do butelek i odstawiamy na kilka miesięcy w chłodne i zacienione miejsce.

Chaber bławatek – preparaty, cena i gdzie kupić

Chaber bławatek zastosowanie znajduje głównie pod postacią suszonych, ale też świeżych kwiatów. Można z nich sporządzać napary oraz nalewki. Stanowi składnik wielu mieszanek herbacianych i ziołowych. Dostępny jest w aptekach, sklepach zielarskich i ze zdrową żywnością. Wyciągi z niego można znaleźć także pod postacią tabletek. Jest równocześnie popularnym składnikiem wielu kosmetyków, szczególnie polecanych na skórę okolic oczu. Bywa także dodatkiem do toników, kremów do cery trądzikowej, tłustej i mieszanej. Cena suszonych kwiatów chabra bławatka wynosi około 32 zł za 100 g surowca. Warto pamiętać, że można je zbierać i samodzielnie suszyć.