Odbijanie po posiłku to proces fizjologiczny spowodowany zmniejszeniem napięcia zwieracza dolnego przełyku przy przepełnieniu i napięciu żołądka. Przyczyną odbijania może być także aerofagia czy choroby przewodu pokarmowego (refluks żołądkowo-przełykowy, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, zwężenie przełyku). Pustemu odbijaniu (powietrzem) na czczo towarzyszą często objawy niestrawności, np. wzdęcia, zgaga czy bóle brzucha.
Częste i puste odbijanie na czczo i po jedzeniu – przyczyny i domowe sposoby
Puste odbijanie a objawy niestrawności
Odbijanie (określane przez pacjentów potocznie jako bekanie) to wydalenie przez usta powietrza z przewodu pokarmowego. Prowadzi do niego obniżenie napięcia dolnego zwieracza przełyku przy wzmożonym napięciu ścian żołądka i przepełnieniu żołądka (może być wypełniony pokarmem, ale także powietrzem połykanym w trakcie jedzenia).
Jeżeli, pomimo braku przepełnienia żołądka, pojawia się puste odbijanie, przyczyną mogą być czynnościowe zaburzenia przewodu p
Przeczytaj też: Ból brzucha po alkoholu
Puste odbijanie na czczo (określane czasem przez pacjentów jako odbijanie powietrzem) to uczucie, którego (co pewien czas) doświadcza większość osób. Stanowi ono odruch fizjologiczny.
Wzmożone, częste odbijanie ma prawo pojawić się po: obfitym, ciężkostrawnym posiłku, tłustych pokarmach, daniu zakrapianym dużą ilością alkoholu czy jedzonym w pośpiechu. To również objaw aerofagii – połykania dużej ilości powietrza.
Pustemu odbijaniu po posiłku (obfitym, ciężkostrawnym) lub błędzie dietetycznym towarzyszą często inne objawy niestrawności (dyspepsji), takie jak wzdęcia i gazy, zgaga, uczucie cofania się pokarmu z żołądka do przełyku, ociężałość oraz senność.
To też może Cię zainteresować: Ucisk w gardle – przyczyny, badania, leczenie
Puste, częste odbijanie – jakie są przyczyny?
Częste oraz puste odbijanie (pomimo stosowania lekkostrawnej diety oraz unikania przejadania się), nawracająca zgaga, wzdęty brzuch, odbijanie i mdłości oraz uporczywe gazy mogą świadczyć o obecności choroby układu pokarmowego.
Powyższe objawy mogą być związane z refluksem żołądkowo-przełykowym, czyli cofaniem się treści żołądkowej z przełyku do dwunastnicy. Również choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy jest częstą przyczyną pustego odbijania. Nerwica (np. żołądka) objawia się także uporczywym bekaniem powietrzem.
W przypadku nieustannego odbijania rzadziej mamy do czynienia z achalazją przełyku, zwężeniami przełyku (np. po oparzeniu przełyku, po podrażnieniu chemicznym przełyku), zaburzeniami motoryki żołądka (żołądek pracuje wolno, w związku z czym dochodzi do zalegania treści pokarmowej), chorobami nowotworowymi (np. rakiem przełyku) czy niedrożnością przewodu pokarmowego.
Puste odbijanie w ciąży jest natomiast najczęściej wynikiem ucisku rozrastającej się macicy na żołądek, w wyniku czego gazy cofają się do przełyku.
To też może Cię zainteresować: Śmierdzące stopy – przyczyny, leczenie
Odbijanie powietrzem – jakie badania wykonać?
Wskazaniem do konsultacji z lekarzem powinno być puste, nawracające i uciążliwe odbijanie, któremu towarzyszy: zgaga, bóle brzucha, pieczenie oraz palenie w przełyku. Zalecenie do badań stanowią też objawy dyspepsji (niestrawności), które pojawiają się często i pomimo stosowania prawidłowej diety. Ponadto diagnostykę należy przeprowadzić, kiedy pacjent bardzo wcześnie odczuwa sytość, choć przyjął niewielką ilość pokarmu.
Po przeprowadzeniu badania podmiotowego i przedmiotowego lekarz może zadecydować o potrzebie wykonania badań dodatkowych, takich jak:
- USG jamy brzusznej (jest to badanie nieinwazyjne, stąd powinno być wykonywane jako badanie pierwszego rzutu),
- gastroskopia (badanie jest nieprzyjemne, ale ma bardzo dużą wartość diagnostyczną),
- pH-metria przełyku,
- badanie radiologiczne przewodu pokarmowego z kontrastem,
- manometria przełyku.
Jeżeli w toku diagnostyki okaże się, że puste odbijanie jest wywołane chorobą, konieczne jest włączenie leczenia przyczynowego.
Częste, puste i uporczywe odbijanie – co robić?
Domowym sposobem na odbijanie (puste, powietrzem, nieustanne) jest spożywanie posiłków często (co 3–4 godziny), ale w niewielkich ilościach. Należy stosować dietę lekkostrawną – trzeba unikać produktów smażonych czy tłustych.
W przypadku ciągłego odbijania się powietrzem zalecane jest ograniczenie spożycia kawy, napojów gazowanych, alkoholu. Posiłki powinny być spożywane powoli, każdy kęs należy dokładnie przeżuwać, dobrze jest też unikać rozmów w trakcie jedzenia, ponieważ sprzyja to wzmożonemu połykaniu powietrza. Trzeba także unikać palenia papierosów, gdyż nikotynizm ma niekorzystny wpływ na napięcie dolnego zwieracza przełyku.
Jeżeli już dojdzie do błędu dietetycznego i odbijanie po jedzeniu jest dokuczliwe, ulgę może przynieść wypicie naparu ziołowego, np. z mięty czy rumianku. Alternatywą mogą być dostępne w aptece bez recepty ziołowe tabletki na niestrawność oraz jej objawy.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
- „Fizjologia człowieka, tom 5. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne” Stanisław Konturek, wyd. 2016 r.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
Komentarze i opinie (0)