Czym jest i jak działa tiagabina?
Tiagabina – pod względem chemicznym będąca pochodną kwasu nipekowego – to substancja czynna zaliczana do leków przeciwdrgawkowych. Pełni funkcję inhibitora wychwytu GABA (kwasu gamma-aminomasłowego) – jednego z najważniejszych neuroprzekaźników hamujących w układzie nerwowym. Poprzez zwiększenie stężenia GABA w przestrzeni międzykomórkowej i wydłużenie czasu działania GABA, lek ten prowadzi do hamowania nadmiernej pobudliwości neuronów, zmniejszając tym samym ryzyko występowania i intensywność napadów padaczkowych.
Co ważne, tiagabina nie wykazuje istotnego powinowactwa w stosunku do innych receptorów w mózgu, dzięki czemu nie zaburza zarówno wychwytu innych neuroprzekaźników, jak i pracy kanałów jonowych.
Ten stosunkowo nowy lek stosuje się zwłaszcza w leczeniu napadów częściowych, w formie terapii skojarzonej z innymi lekami przeciwpadaczkowymi.
Tiagabina dostępna jest w Polsce jako lek Gabitril (w formie tabletek powlekanych), które dobrze i szybko wchłaniają się z przewodu pokarmowego, osiągając nawet 89% dostępności biologicznej (spożycie posiłku może wpłynąć na stężenie maksymalne leku w osoczu). Lek zawierający tiagabinę występuje w dawkach: 5 mg/tabletkę, 10 mg/tabletkę oraz 15 mg/tabletkę. Dla wybranych grup pacjentów są one refundowane.
Przeczytaj również:
Padaczka lekooporna – co to jest padaczka oporna na leczenie?
Tiagabina – wskazania do stosowania
Tiagabina to lek z grupy preparatów przeciwdrgawkowych, dlatego znalazła zastosowanie w następujących przypadkach:
leczenie skojarzone napadów częściowych u dorosłych i dzieci powyżej 12 lat;
leczenie napadów częściowych wtórnie uogólnionych, opornych na leczenie innymi preparatami przeciwdrgawkowymi.
Celem stosowania tiagabiny jest zapobieganie oraz zmniejszanie liczby i intensywności napadów padaczkowych.
W określonych przypadkach może być ona wykorzystywana również w terapii przeciwlękowej połączonej z napadami paniki.
Przeciwwskazania i środki ostrożności podczas stosowania tiagabiny
Jak każdy lek, także i tiagabina ma pewne ograniczenia dotyczące jej stosowania. Bezwzględnie nie należy jej stosować u pacjentów:
z nadwrażliwością na tiagabinę lub substancje pomocnicze zawarte w preparacie;
z ciężką niewydolnością wątroby;
stosujących ziele dziurawca.
Szczególną ostrożność należy zachować stosując tiagabinę u pacjentów z:
chorobami wątroby,
podwyższonym ryzykiem występowania napadów,
zaburzeniami zachowania,
napadami uogólnionymi typu absence.
Ze względu na brak wystarczających badań, nie zaleca się jej stosowania u kobiet w ciąży i karmiących piersią. W tej grupie pacjentek zdecydowanie bezpieczniejszą alternatywą są leki takie jak levetiracetam oraz lamotrygina.
Czy tiagabina uzależnia?
Tiagabina to stosunkowo nowy lek przeciwdrgawkowy o dobrym profilu bezpieczeństwa. Stwarza on bardzo niewielkie ryzyko uzależnienia, a profil ryzyka nadużywania tiagabiny jest wyjątkowo niski.
Przeczytaj również:
Padaczka skroniowa – co to jest, rodzaje, objawy, leczenie, dziedziczność, dieta
Jak stosować tiagabinę?
Tiagabina to lek przeznaczony do przyjmowania doustnego – najlepiej w trakcie posiłków. Dawka leku ustalana jest przez lekarza indywidualnie, w oparciu o wiek chorego, objawy chorobowe, stan ogólny, choroby współistniejące oraz inne, zażywane przez pacjenta leki (dotyczy także jednoczesnego stosowania innych leków przeciwpadaczkowych).
Zwykle dawki stosowane u pacjentów wahają się od 5 mg do nawet 70 mg na dobę, przy czym zaleca się, by były one zwiększane stopniowo, np. 1 x na tydzień, zaczynając od 5–10 mg/dobę w 1–2 dawkach podzielonych. Stopniowo należy również zmniejszać dawkę w przypadku zakończenia leczenia.
U pacjentów z zaburzeniami wątroby ulega zmianie metabolizm tiagabiny w wątrobie, dlatego w ich przypadku zaleca się stosowanie dawek niższych niż standardowe, przy jednoczesnym wydłużeniu przerw między kolejnymi dawkami.
Tiagabina – możliwe skutki uboczne
Jak każdy lek, także tiagabina może powodować różnorodne skutki uboczne, nawet przy prawidłowym jej stosowaniu.
Wśród najczęściej zgłaszanych przez pacjentów działań niepożądanych są:
obniżenie nastroju, a nawet stany depresyjne,
wzmożona senność,
przewlekłe zmęczenie,
zawroty głowy,
zaburzenia koncentracji,
nerwowość,
nudności,
pojawienie się myśli samobójczych,
zaburzenia lękowe,
zaburzenia pola widzenia,
wybroczyny na skórze,
bóle brzucha,
biegunki.
Stosowanie zbyt dużych dawek leku, ich gwałtowne zmiany lub nagłe odstawienie może prowadzić paradoksalnie do nasilenia napadów padaczkowych.
Czy tiagabina wchodzi w interakcje z innymi lekami?
Tiagabina to substancja czynna, która może wchodzić w interakcje z innymi lekami lub substancjami. Wśród nich wymienia się zwłaszcza te, które przyspieszają metabolizm tiagabiny, zmniejszając jednocześnie jej skuteczność, czyli:
ziele dziurawca,
ryfampicynę,
karbamazepinę,
fenytoinę,
fenobarbital.
Co ważne, tiagabina nie wpływa na stężenie innych leków przeciwpadaczkowych, ani też nie zaburza działania doustnych środków antykoncepcyjnych.
Czy po tiagabinie się tyje?
Choć niektóre leki przeciwdrgawkowe mogą powodować wzrost masy ciała, przeprowadzone do tej pory badania nie wykazały istotnych zmian masy ciała po dodaniu tiagabiny do dotychczas stosowanej terapii lekami przeciwpadaczkowymi.
