O zębie zatrzymanym mówimy, kiedy ten nie wyrznął się na powierzchnię dziąsła lub widoczny jest tylko częściowo. Wśród przyczyn tego zjawiska można wymienić: kwestie genetyczne, nieprawidłowe lub zbyt ciasne ułożenie zębów i utratę zębów mlecznych w dość późnym wieku. Objawy, jakie daje zatrzymanie zęba, to np. szczękościsk, ból przy szerokim otwieraniu ust czy stan zapalny dziąseł. Jak leczyć i na czym polega ściąganie zatrzymanego zęba?
Ząb zatrzymany – przyczyny, objawy i ściąganie zatrzymanego zęba
Ząb zatrzymany – jakie są przyczyny?
Jeżeli ząb nie wyrznął się na powierzchnię dziąsła lub zrobił to tylko częściowo, to nazywany jest zębem zatrzymanym. Najczęściej są to trzecie zęby trzonowe, czyli tzw. zęby mądrości.
Rzadziej zatrzymują się kły oraz przedtrzonowce, bardzo okazjonalnie jedynki i dwójki. Postępowanie jest zróżnicowane, ósemki najczęściej są usuwane (często chirurgicznie), a pozostałe zęby przechodzą leczenie ortodontyczne.
Czytaj również: Wrastający paznokieć – przyczyny, objawy, leczenie, klamra, domowe sposoby
Zatrzymanie zęba może mieć wiele przyczyn, np. podłoże genetyczne, kiedy to rodzimy się bez wyrzniętego zęba – może wiązać się to z koniecznością leczenia ortodontycznego. Najważniejsza w tym przypadku jest szybka diagnoza w wieku dziecięcym i pomoc specjalisty. Po przebyciu leczenia ortodontycznego wszystkie wady można wyleczyć.
Zobacz też: Opuchlizna od zęba – jakie są przyczyny?
Inne powody zatrzymania zębów to: zbyt późna utrata kła mlecznego oraz nieprawidłowe lub zbyt ciasne ułożenie zębów sąsiednich. Natomiast skutek jest niezmienny – nieprawidłowy zgryz.
Kolejnym częstym powodem zatrzymania zębów jest nieprawidłowe leczenie w przeszłości. Głównym problemem jest późna utrata zębów mlecznych, które stanowią przeszkodę dla wyrznięcia się zębów stałych. Lekarz powinien zadbać o to, aby nie doszło do takiej sytuacji i usunąć mleczaki od razu, gdy zajdzie taka potrzeba.
Pozostając przy kwestii miejsca, przyczyną zatrzymania ósemek może być zbyt mało przestrzeni w łuku zębowym, dlatego „zęby mądrości” będą rosnąć w kierunku poprzednich zębów, gdyż nie będą miały możliwości rozwoju w kierunku przeciwnym. Będzie to prowadzić do stłoczeń zębów, dlatego też ósemki należy jak najwcześniej usunąć.
Przeczytaj również: Ropa w dziąśle, przyczyny, objawy, postępowanie
Zatrzymany ząb w dziąśle – objawy
Zatrzymanie zęba w dziąśle daje zazwyczaj wiele objawów. Ma to wpływ zarówno na kondycję dziąseł, jak i pozostałych zębów. Często objawy nie są widoczne na pierwszy rzut oka, ale z biegiem lat mogą prowadzić do poważnych zaburzeń w jamie ustnej.
W większości przypadków da się zauważyć brak zęba, zwłaszcza gdy jest to któryś z zębów przednich. Jeśli dotyczy to trzonowców, a w szczególności ósemek, często nie wiadomo, że mamy do czynienia z zatrzymanym zębem mądrości, ponieważ nie wszystkie osoby posiadają zawiązki tych zębów, więc brak wyrzniętych ósemek nie oznacza problemów z zatrzymanym zębem.
Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?
Jeżeli chodzi o zatrzymany ząb, objawy to:
- stan zapalny dziąsła nad niewyrzniętym zębem,
- nieprawidłowy zgryz, trudności z otwieraniem ust,
- chroniczny ból spowodowany naciskaniem zęba na nerw ukryty głęboko w żuchwie,
- paradontoza zęba sąsiedniego,
- próchnica wyrzniętej części zatrzymanych zębów,
- szczękościsk,
- infekcje,
- pęknięcie korzenia lub całego zęba sąsiedniego, gdy wrasta w niego ząb zatrzymany,
- ból przy szerokim otwieraniu ust.
Diagnostyka zębów zatrzymanych opiera się najczęściej na wykonaniu zdjęcia pantomograficznego. Należy je wykonać również u 6-letniego dziecka, kiedy to zaczynają wyrzynać się zęby stałe.
To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?
Czy zatrzymaną ósemkę trzeba usuwać?
Dostęp do zębów ósmych jest bardzo utrudniony. Poza tym często nie wyrzynają się one na powierzchnię dziąsła – pozostają „schowane” w kości. Niestety takie zęby dają najwięcej objawów, więc konieczne jest ich usunięcie.
Górne zęby mądrości zwykle są dużo łatwiejsze do usunięcia i rzadziej zatrzymują się całkowicie w kości, natomiast dolne stwarzają wiele problemów. W przypadku usunięcia zęba zatrzymanego cena waha się między 200 a 500 zł.
Przeczytaj też: Ból ósemki – domowe sposoby, leczenie
Zabieg chirurgicznego usunięcia (ekstrakcji) ósemki dolnej najczęściej polega na tym, że należy rozciąć dziąsło za siódemką w celu uzyskania dostępu do kości, którą usuwa się specjalnym wiertłem, odsłaniając zatrzymany ząb mądrości. Następnie lekarz przystępuje do tzw. dłutowania, usuwając ząb specjalnymi dźwigniami. Później rana jest zaszywana, aby dziąsło szybko się zrosło.
To też może Cię zainteresować: Protezy akronowe – wskazania, zalety, wady, opinie, cena
Ważne jest też postępowanie po zabiegu. Zwykle lekarz przepisuje kilka leków. Jednym z nich jest lek przeciwbólowy – najczęściej ketoprofen, ale gdy ból nie jest zbyt silny, może wystarczyć paracetamol dostępny bez recepty.
Czytaj również: Ból dziąseł – przyczyny i domowe sposoby na bolące dziąsła
Drugim najczęściej polecanym lekiem po zabiegu jest antybiotyk, ponieważ bakterie, które wcześniej kolonizowały wyrywany ząb, mogą przedostać do krwi, co niekiedy prowadzi nawet do sepsy. Istotne jest też stosowanie leków osłonowych na żołądek.
To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie
Ściąganie zęba zatrzymanego – na czym polega?
Ściąganie zęba zatrzymanego dotyczy najczęściej kłów, choć występują też zatrzymane piątki oraz – rzadziej – jedynki i dwójki. W większości przypadków są to kły górne, które mogą występować na podniebieniu za zębami drugimi i czwartymi, albo z przodu pomiędzy nimi.
Czytaj również: Spuchnięte dziąsła – przyczyny i leczenie
Im szybciej wykryje się zatrzymany ząb, tym lepiej. Wczesne leczenie daje bowiem większą szansę powodzenia, gdyż zęby nie są jeszcze ściśle ułożone w szczęce i jest miejsce na ortodontyczne ściąganie zatrzymanego zęba, np. kła.
Leczenie zęba zatrzymanego to proces dość długi. Ortodonta odsłania dziąsło z zatrzymanego kła i nakłada na niego aparat, który sprowadzi ząb na prawidłowe miejsce. Kieł będzie zbliżał się powoli do pozostałych zębów. W zależności od rodzaju aparatu i tego, jak daleko ząb jest zatrzymany, postępowanie lecznicze może trwać od 9 miesięcy do nawet 2 lat.
Przeczytaj: Usuwanie korzenia zęba – kiedy jest konieczne?
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Endodoncja, Mahmoud Torabinejad, Richard E. Walton. Wyd. 2010 r.
- Choroby błony śluzowej jamy ustnej, radiologia, chirurgia stomatologiczna, Paul Coulthard, Keith Horner. Wyd. 2011 r.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 15.04.2023