Ropa w dziąśle – przyczyny, objawy. Kiedy antybiotyk?

Ropa w dziąśle – przyczyny

Ropniem nazywamy jamę wypełnioną treścią ropną utworzoną z rozkładającej się tkanki i komórek układu odpornościowego. Wyróżniamy ropnie powstające w tkankach przyzębia oraz ropne zapalenie tkanek okołowierzchołkowych – są one często mylone.

Ropnie powstające z tkanek znajdujących się przy wierzchołku korzenia mają inną przyczynę pochodzenia oraz tworzą się w inny sposób – zakażenie ropne szerzy się od jamy zęba, tak więc często powoduje je próchnica z następową martwicą miazgi. Wśród nich wyróżniamy:

• ropień okołowierzchołkowy,
• ropień podokostnowy,
• ropień podśluzówkowy.

W tym opracowaniu opisane zostały ropnie wywodzące się z tkanek przyzębia. Mogą być one objawem klinicznym nieleczonego agresywnego lub zaawansowanego przewlekłego zapalenia przyzębia. Powstają na skutek zmiany składu flory bakteryjnej poddziąsłowej lub zmniejszonej odporności organizmu.

Do częstych czynników wpływających na to, że pojawia się ropień zęba, należą: zamknięcie kieszonki, objęcie furkacji korzenia (czyli przestrzeni w zębach wielokorzeniowych między ich korzeniami), stosowanie antybiotyków ogólnoustrojowo oraz niektóre choroby, np. cukrzyca.

Czytaj również: Skrzep po wyrwaniu zęba

Ropień dziąsła – rodzaje ropni w jamie ustnej

Kryterium podziału związane jest z umiejscowieniem ropni.

• Ropień dziąsła – występuje stosunkowo rzadko. Jest miejscową ropną infekcją dziąsła brzeżnego lub brodawki międzyzębowej. Dość często bywa spowodowany ciałem obcym. Tworzenie się tego rodzaju wygórowania trwa zazwyczaj około 24–48 godzin.
• Ropień przyzębny – umiejscowiony jest w tkankach przylegających do kieszonki przyzębnej i może prowadzić do destrukcji włókien ozębnej oraz kości wyrostka zębodołowego szczęki i części zębodołowej żuchwy. Określany jest często po prostu jako ropień zęba. Ropnie te mogą występować w przebiegu agresywnego lub przewlekłego, zaawansowanego zapalenia przyzębia. Pojawiają się na skutek zmian w składzie flory bakteryjnej w kieszonce lub przy zmniejszonej odpowiedzi immunologicznej organizmu.
• Ropień okołokoronowy – jest infekcją ropną wokół korony zęba częściowo wyrzniętego lub wokół trudno wyrzynającego się zęba, najczęściej trzeciego trzonowca. Przez pacjentów nazywany jest potocznie „ropą w dziąśle przy ósemce”. Zazwyczaj powstaje w okolicy płata dziąsłowego pokrywającego koronę trzeciego zęba trzonowego w żuchwie. Ropień zęba może wystąpić na skutek trudności w utrzymaniu prawidłowej higieny jamy ustnej, ale także z powodu nieprawidłowej pozycji lub braku miejsca dla wyrzynającego się zęba.

Zobacz też: Opuchlizna od zęba – jakie są przyczyny?

Ropa na dziąśle – jakie są objawy?

Stan zapalny dziąsła i ropień zęba charakteryzuje się następującymi cechami:

• występuje ból , opuchlizna dziąsła oraz wrażliwość przy dotyku,
• obecne jest wygórowanie bądź obrzęk tkanek,
• występuje patologiczna ruchomość zębów sąsiadujących z ropniem,
• może pojawiać się powiększenie węzłów chłonnych ze złym samopoczuciem i podwyższoną temperaturą ciała.

Objawy cechujące poszczególne rodzaje różnią się od siebie. Jeśli chodzi o ropień dziąsła, charakterystyczne jest bolesne wygórowanie obejmujące dziąsło brzeżne z czerwoną, gładką, mocno napiętą, lśniącą powierzchnią. Może dochodzić przy tym do utraty przyczepu łącznotkankowego oraz do utraty kości wyrostka zębodołowego.

Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?

Ropień przyzębia

Ropień przyzębia objawia się obrzękiem oraz zaczerwienieniem połączonym z bolesnością okolicy. Zmianom towarzyszy najczęściej głęboka kieszonka przyzębna, z której wydostaje się treść ropna. dlatego dolegliwość tę określają pacjenci jako ropień zęba. Ząb objęty może być wrażliwy w badaniu na opukiwanie oraz nagryzanie lub może dochodzić do jego ruchomości. W badaniu na żywotność ząb reaguje prawidłowo, o ile wcześniej nie był poddawany leczeniu endodontycznemu. W badaniu RTG widoczny jest pionowy ubytek kości wyrostka zębodołowego.

Czytaj również: Spuchnięte dziąsła – przyczyny i leczenie

Ropień okołokoronkowy

Z kolei ropień okołokoronowy – oprócz zaczerwienienia, obrzęku, bolesności i wysięku ropnego – może wywoływać szczękościsk. Infekcja może rozprzestrzeniać się na sąsiednie okolice, obejmując przestrzeń przygardłową lub podstawę języka. Często dochodzi do tego złe samopoczucie, podwyższona temperatura ciała oraz powiększone węzły chłonne.

Na ogół zmiany te są różnie nazywane przez pacjentów zgłaszających się do gabinetu stomatologicznego – określają je jako:

• ropę przy zębie czy pod zębem lub w jamie ustnej,
• ropień zęba,
• wrzód na dziąśle,
• ropiejące dziąsło,
• ropę z dziąsła,
• bąbel z ropą na dziąśle,
• ropę w dziąśle po leczeniu kanałowym,
• ząb z ropą w dziąśle,
• ropniaka na dziąśle.

Jeśli chodzi o ostatnią nazwę, należy pamiętać, że nie jest to poprawne określenie, ponieważ definicja ropniaka odbiega od definicji ropnia. Ropniakiem nazywamy nagromadzenie ropy w naturalnej jamie ciała.

Przeczytaj też: Ból ósemki – domowe sposoby, leczenie

Ropa w dziąśle – co robić, jak leczyć?

Często, zanim pacjent zgłosi się do lekarza dentysty po fachową pomoc, szuka jej na własną rękę. Padają wtedy różne pytania, zaczynając od tego, skąd wywodzi się opuchlizna, po zapytania: co robić z ropą na dziąśle, jak ją usunąć, czy można opuchliznę przebić. Przede wszystkim należy szukać pomocy u specjalisty, który na podstawie obserwacji, zdjęć RTG i badań jest w stanie stwierdzić, czy ropnie są pochodzenia przyzębnego, czy wywodzą się z tkanek okołowierzchołkowych. Przy różnym pochodzeniu ropy w dziąśle, leczenie również jest inne.

To też może Cię zainteresować: Wyrywanie ósemki – czy ekstrakcji boli?

Nacięcie ropnia na dziąśle

Podstawowym postępowaniem z wyboru w terapii tego ostrego stanu zapalnego jest drenaż ropnia przez kieszonkę przyzębną. Polega to na tym, że lekarz delikatnie poszerza wejście do kieszonki i ewakuuje wysięk ropny. Jeśli kieszeń nie jest zbyt głęboka, należy przeprowadzić zabieg skalingu poddziąsłowego z kiretażem zamkniętym. Jeżeli zaś kieszonka jest głęboka, a całkowity drenaż wysięku może być utrudniony, zabiegi oczyszczające odraczane są na kolejne wizyty. Lekarz stwierdzi, ile wizyt i w jakim odstępie czasowym będzie koniecznych.

W niektórych przypadkach niezbędne jest nacięcie ropnia przez dziąsło i ewakuacja jego treści. Ma to miejsce przy bardzo głębokich zmianach. Gdy stan zapalny zostanie opanowany, możliwa jest konieczność leczenia chirurgicznego głębokiej kieszeni.

Ropa w dziąśle u dziecka wymaga takiego samego postępowania terapeutycznego jak u osoby dorosłej.

Przeczytaj: Usuwanie korzenia zęba – kiedy jest konieczne?

Ropa w dziąśle – jaki antybiotyk?

Gdy występuje tylko jeden ropień przyzębny, ogólna antybiotykoterapia zazwyczaj nie jest konieczna. Antybiotyk podaje się zazwyczaj osobom z obniżoną odpornością lub w przypadku występowania ropni mnogich. Leczenie farmakologiczne nigdy nie powinno zastąpić drenażu ropnia. Z reguły stosowanym antybiotykiem jest azytromycyna bądź amoksycylina z kwasem klawulanowym.

Jeżeli chodzi o ropę w dziąśle po ekstrakcji zęba, czyli usunięciu zęba (najczęściej po wyrwaniu ósemki), również należy jak najszybciej szukać pomocy specjalisty – stan ten jest bardzo poważny i może rozprzestrzenić się w sąsiadujące okolice, nie jest jednak zapaleniem wywodzącym się z tkanek przyzębia. Podobnie jeśli przed dolegliwościami przeprowadzone było leczenie kanałowe – należy niezwłocznie skontaktować się zlekarzem.