WyleczTo

Shifting – na czym polega? Jak zacząć? Metody. Czy jest bezpieczny?

15 maja 2025
(pierwsza publikacja: 15 maja 2025)
Katarzyna Wieczorek-Szukała
Katarzyna Wieczorek-Szukała
Katarzyna Wieczorek-Szukała

dr nauk medycznych

Treść napisana przez eksperta

Pojawienie się pandemii wirusa COVID-19 pociągnęło za sobą wielomiesięczną izolację i narastający stres, z którym wielu osobom trudno było sobie poradzić. Właśnie wtedy na popularnych platformach społecznościowych, jak: TikTok, YouTube, Reddit, Amino czy Wattpad pojawiły się pierwsze doniesienia o tzw. reality shifting, czyli praktyce mentalnej ukierunkowanej na zmianę postrzegania rzeczywistości. Niektóre fora poświęcone shiftingowi liczą sobie dziesiątki tysięcy użytkowników, zaś nagrania – miliardy odsłon. Na czym dokładnie polega shifting? Jak go zacząć i czy jest bezpieczny?

Shifting – na czym polega? Jak zacząć? Metody. Czy jest bezpieczny?
Depositphotos

Czym jest shifting?

Shifting realities to w pewnym sensie celowa zmiana świadomości rzeczywistości. Bazuje na przekonaniu, że w całym wszechświecie nie istnieje jedyna rzeczywistość, ale jest ich nieskończenie wiele. Wykorzystując wewnętrzne przekonanie, ludzie są w stanie przenieść się do indywidualnie stworzonego świata.

To mogą być krainy pochodzące z książek, gier wideo lub całkowicie nowe twory niemające odpowiednika w mass mediach. Praktycy shiftingu często posługują się skrótami myślowymi oddającymi poszczególne elementy kreacji myślowej:

W wyniku celowo podejmowanych działań – np. medytacji – osoba praktykująca shifting usiłuje zmienić postrzeganie rzeczywistości na alternatywną, odpowiadającą marzeniom wizję.
  • Obecna rzeczywistość (ang. current reality) – nasza codzienna rzeczywistość, w której wszyscy przebywamy.

  • Pożądana rzeczywistość (ang. desired reality) – docelowa rzeczywistość; ta, do której ma doprowadzić praktyka shiftingu.

  • Poczekalnia (ang. waiting room) – etap przejściowy między obecną a pożądaną rzeczywistością, często służący też chwilowemu odpoczynkowi.

  • Tymczasowa rzeczywistość (ang. temporary reality) – kreacja myślowa służąca jako miejsce do „testów” shiftingu.

    Jak zacząć shifting? Wybrane metody

W publikacjach naukowych wskazuje się na połączenie różnego rodzaju technik mentalnych mających na celu wprowadzenie praktykującego shifting w stan zmienionej świadomości. Kolejne kroki preparacji można opisać następująco:

  1. Medytacja bazująca na mindfulness – trwa od 5 do 10 min i ma za zadanie „oczyszczenie” głowy.

  2. Szczegółowy skrypt, czyli spisane detale dotyczące pożądanej rzeczywistości. Zazwyczaj skrypt zawiera „słowo bezpieczeństwa”, które pozwala na szybki powrót do obecnej rzeczywistości.

  3. Niektóre osoby deklarują słuchanie przekazów podprogowych – twierdzeń dotyczących pożądanej rzeczywistości, które są umiejętnie splecione z muzyką. Takie afirmacje mają ułatwić skanalizowanie myśli.

Po fazie przygotowań stosuje się metodę mającą na celu wprowadzenie użytkownika do pożądanej rzeczywistości. Do przykładowych technik zaliczane są:

  • metoda kruka,

  • metoda Alicji z Krainy Czarów,

  • metoda poduszki,

  • metoda windy,

  • korzystanie z aplikacji Lifa App do notowania szczegółów wyimaginowanego świata (program można rzeczywiście pobrać m.in. z serwisu Google Play).

Czy shifting jest potwierdzony naukowo?

Obecnie wśród naukowców brakuje jednoznacznego stanowiska, które wyjaśniałoby, czym jest shifting i czy w ogóle działa. Nie sposób też stwierdzić, czy działania praktykujących przejście do innej rzeczywistości wykraczają w jakimkolwiek stopniu poza marzenia lub sny.

Nie ma natomiast zbyt wiele wspólnego z prawdziwą zmianą rzeczywistości.

Przez przedstawicieli nauki shifting najczęściej jest postrzegany w największym stopniu jako zabawa wyobraźnią na podobieństwo klasycznych gier fabularnych, w których gracze przyjmują na siebie wyimaginowane role odpowiadające ich alter ego w grze.

Jako ciekawostkę warto wskazać, że zjawisko cieszy się popularnością przede wszystkim wśród przedstawicieli pokolenia millenialsów oraz zoomersów (inaczej: pokolenia Y i pokolenia Z). Jak twierdzą osoby praktykujące shifting jest to stan całkowicie odmienny niż: świadomy sen, zjawisko nieadaptacyjnego marzenia na jawie, psychoza, projekcja astralna lub choroba psychiczna.

W literaturze wskazuje się niekiedy na podobieństwo shiftingu do tulpamancji. Według buddystów możliwe jest stworzenie autonomicznego bytu wyłącznie za pomocą siły umysłu i silnej koncentracji. Ten twór nosi nazwę tulpy, zaś osoby zdolne do ich generowania określa się mianem tulpamancerów.

Ile trwa shifting?

W wymarzonej rzeczywistości czas z założenia może biec inaczej. Innymi słowy: jedna minuta w obecnej rzeczywistości może odpowiadać godzinie lub tygodniowi w pożądanej rzeczywistości.

Dla większości osób praktykujących shifting podróż do innego świata jest zwykle liczona w minutach lub godzinach. Okazuje się jednak, że niektóre osoby nie są w stanie wejść w trans shiftingu, zaś sama nauka takiej transcendencji może trwać od kilku dni do wielu tygodni. Można znaleźć również wypowiedzi dotyczące tego, że shifting może być permanentny. Taki rezultat określa się jako respawning i rzekomo może być on osiągnięty na dwa sposoby:

  • poprzez śmierć fizyczną i odrodzenie się duszy w nowym świecie,

  • poprzez pozostawienie klona (tzw. stand-in) w obecnej rzeczywistości, podczas gdy dusza wędruje do pożądanej rzeczywistości.

Jak twierdzą społeczności wierzące w shifting realities, respawning jest łatwiejszy do osiągnięcia poprzez technikę określaną jako subliminal, czyli wykorzystanie dźwięków podprogowych powodujących oddzielenie duszy od ciała. W serwisie YouTube pod nagraniami shifterów można spotkać komentarze, które wskazują na symptomy zbliżającego się respawningu. Miałyby to być:

  • ból w klatce piersiowej,

  • bóle głowy,

  • uczucie zmęczeniatrudności z oddychaniem.

Czy shifting jest bezpieczny?

Zasadniczo zabawa wyobraźnią jest całkowicie bezpieczna. Okazuje się, że jej nadmierna eksploatacja i uporczywy eskapizm mogą być szczególnie szkodliwe dla nastolatków. Przykład tego, jak niebezpieczny może być shifting opisano w jednym z artykułów naukowych opublikowanych w kwietniu 2023 roku w „Journal of Neurology”.

Do szpitala trafiła 15-letnia dziewczynka z objawami depresji, u której od 8 miesięcy pojawiały się tiki ruchowe i wokalne. Pacjentka powtarzała nieskładne (często bardzo długie) frazy w języku angielskim, piszczała i gwizdała. Pojawiła się u niej także koprolalia, czyli nieodparta potrzeba wypowiadania wulgarnych słów, oraz epizody samookaleczania.

Pogłębiony wywiad z rodzicami pomógł ustalić, że tiki nerwowe pojawiły się wraz z rozpoczęciem e-learningu w czasach pandemii COVID-19. Nałożyły się na to: wielogodzinne granie w gry komputerowe, oglądanie horrorów, korzystanie z TikToka, YouTuba i oglądanie memów w internecie.

Czy shifting to grzech?

Praktyki mentalne, takie jak shifting, nie są uważane za zabronione przez religię chrześcijańską. Jeżeli jednak wymarzona rzeczywistość ma prowokować do popełniania czynów uważanych za grzech, taką praktykę należałoby uznać za sprzeczną z naukami Pisma Świętego.

Przypuszcza się, że wzrost popularność shiftingu w czasach pandemii COVID-19 wynikał częściowo z poczucia odizolowania i samotności i pozwalał na zachowanie poczucia sprawczości.

Choć ludzie od zarania dziejów angażowali się w kreacje i szerzenie mitów, w przypadku osób podatnych na manipulację lub borykających się z silnym napięciem psychicznym tego rodzaju praktyki mogą się okazać niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia. Mózg w pewnym momencie przestaje odróżniać rzeczywistość od fikcji i może się okazać, że niezbędna będzie interwencja psychologa lub psychiatry.


Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. Somer E. i in., Reality shifting: psychological features of an emergent online daydreaming culture, „Current Psychology“, October 2021;

  2. Necpál J, Šoltýsová M., Functional movement disorders triggered by reality shifting and the Backrooms-another social media traps. J Neurol. 2023;270(7):3647-3649;

  3. https://www.forbes.com/sites/traversmark/2024/03/20/a-psychologist-explains-the-phenomenon-of-reality-shifting/ [dostęp: 3.01.2025 r.]

Opublikowano: 15 maja 2025
Aktualizacja: 15 maja 2025

Więcej na ten temat