Zapalenie spojówek – objawy, przyczyny, rodzaje, leczenie

Zapalenie spojówek - objawy

Częstymi dolegliwościami, z którymi zgłaszają się pacjenci do okulisty są: łzawienie, światłowstręt, zwężenie szpary powiekowe, swędzenie, pieczenie, uczucie ciała obcego lub piasku pod powiekami. Oko jest zaczerwienione, spojówki obrzęknięte. W worku spojówkowym może zalegać wydzielina śluzowo-ropna lub surowicza. Są to bardzo częste objawy zapalenia spojówek. Jednak przy stawianiu takiej diagnozy trzeba zachować ostrożność. Trzeba wykluczyć inne przyczyny „czerwonego oka”. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić zapalenie innych struktur gałki ocznej, na przykład rogówki, tęczówki, ciała rzęskowego. Należy również wziąć pod uwagę ostre zamknięcie kąta przesączania, czyli ostry atak jaskry. Dlatego też badanie okulistyczne powinno być dokładne i wnikliwe.

Zapalenie spojówek – przyczyny

Przyczyn zapalenia spojówek jest bardzo wiele. Ze względu na etiologie wyróżniamy zapalenia spojówek:

• bakteryjne,
• wirusowe,
• alergiczne,
• bliznowaciejące,
• inne na przykład prowokowane, rzekomobłoniaste czy górne rąbkowe.

Bakteryjne zapalenie spojówek

Proste bakteryjne zapalenie spojówek w większości przypadków ustępuje samoistnie w ciągu 5 dni. Miejscowe leczenie kroplami z antybiotykiem przyspiesza proces leczenia i zapobiega nawrotom.

Rzeżączkowe zapalenie rogówki i spojówek

Nasilone dolegliwości występują w przypadku rzeżączkowego zapalenia rogówki i spojówek. Choroba objawia się nagłym, obfitym wypływem treści ropnej z worka spojówkowego.

Meningokokowe zapalenie spojówek

Często u dzieci, zaś u dorosłych sporadycznie występuje meningokokowe zapalenie spojówek. Najczęściej towarzyszą mu objawy ogólne w postaci gorączki, posocznicy i zapalenia opon mózgowych. Może dojść do trwałego uszkodzenia rogówki. W obu przypadkach do leczenia miejscowego dołączana jest ogólna antybiotykoterapia.

Chlamydiowe zapalenie spojówek

Jeśli objawom spojówkowym towarzyszą dolegliwości ze strony układu moczowo-płciowego, można podejrzewać chlamydiowe zapalenie spojówek. Rozpoczyna się ono w jednym oku i nieleczone może trwać nawet kilka miesięcy. Z zakażeniem chlamydiami związana jest również jaglica. Ten przewlekły proces zapalny może ustąpić samoistnie bez bliznowacenia. Powtórna infekcja doprowadza jednak do ślepoty. Jaglica występuje w dużych skupiskach ludzi. Jest związana z biedą i niskim poziomem higieny. Do jej przenoszenia przyczynia się mucha pospolita. Dlatego też dużą rolę w profilaktyce odgrywa częste mycie twarzy i likwidacja much środkami owadobójczymi. Choroba przebiega w dwóch fazach: aktywnej, leczonej antybiotykami i przewlekłe, prowadzącej do bliznowacenia spojówki, nieprawidłowego wzrostu rzęs, przymglenia rogówki i objawów suchego oka. W fazie przewlekłej, aby zmniejszyć dolegliwości, chirurgicznie odtwarzana jest prawidłowa anatomia aparatu ochronnego oka.

Wirusowe zapalenie spojówek

W etiologii wirusowego zapalenia spojówek najczęściej wymienia się adenowirusy, poksowirusy i enterowirusy.

Adenowirusowe zapalenie spojówek

Adenowirusowe zapalenie jest poważnym problemem ze względu na łatwość przenoszenia. Zakażenie może wystąpić 4-10 dni przed pojawieniem się objawów klinicznych. Po wystąpieniu objawów wirus jest aktywny jeszcze przez około 2 tygodnie. Chorobie mogą towarzyszyć objawy ogólne w postaci gorączki i nieżytu gardła. Może dochodzić również do zajęcia rogówki, co wpływa na obniżenie ostrości wzroku. Leczenie ma na celu głównie złagodzenie dolegliwości.

Poksowirusowe zapalenie spojówek

Poksowirus wywołuje chorobę nazywaną mięczakiem zakaźnym. Jest to przewlekłe zapalenie skóry, które głównie dotyczy dzieci 2-4 letnich. Na brzegu powiek pojawiają się charakterystyczne guzki z centralnym zagłębieniem. Spojówki są miernie zadrażnione, z niewielką ilością śluzowej wydzieliny w worku spojówkowym. Zmiany te ustępują w większości przypadków samoistnie.

Enterowirusowe zapalenie spojówek

Enterowirus wywołuje przebiegające gwałtownie, ostre krwotoczne zapalenie spojówek, objawiające się wylewami podspojówkowymi. Jak dotąd nie ma skutecznego sposobu leczenia. Zaleca się izolację do czasu ustąpienia objawów.

Alergiczne zapalenie spojówek

Alergicznym zapaleniom spojówek bardzo często towarzyszy nieżyt nosa. Pacjenci zgłaszają zaczerwienienie, silne łzawienie i świąd oczu. Objawy występują przez cały rok lub w określonych porach głównie wiosną i latem. Często pojawiają się zmiany w rogówce. W leczeniu stosuje się miejscowo krople przeciwalergiczne i kortykosteroidy. W cięższych przypadkach podaje się leki ogólnie.

U osób z łagodną chorobą alergiczną, noszących soczewki kontaktowe może rozwinąć się olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek. Objawy w postaci zaczerwienienia, swędzenia, uczucia ciała obcego, często nasilają się po zdjęciu soczewek. Zaleca się zaprzestanie noszenia soczewek kontaktowych, odpowiednią higienę lub zmianę na jednodniowe soczewki. W farmakoterapii używa się leków przeciwalergicznych i steroidów.

Bliznowaciejące zapalenie spojówek

Bliznowaciejące zapalenie spojówek pojawia się w przebiegu pemfigoidu bliznowaciejącego, zespołu Stevensa-Johnsona czy toksycznej nekrolizy naskórka.

Prowokowane zapalenie spojówek

Prowokowane zapalenie spojówek związane jest najczęściej z zamierzonym i celowym działaniem samouszkadzającym. Czasami pojawia się przy zdejmowaniu soczewek kontaktowych. Może dochodzić do bliznowacenia rogówki.

Zapalenie spojówek – video