WyleczTo

OxyContin – jak działa, wskazania, refundacja, recepta

18 czerwca 2025
Martyna Binko
Martyna Binko
Martyna Binko

magister farmacji

OxyContin jest silnym lekiem przeciwbólowym z grupy opioidów, szeroko stosowanym w leczeniu silnego bólu, zwłaszcza u pacjentów z chorobami przewlekłymi. Substancją czynną preparatu jest oksykodon. Jego działanie opiera się na wpływie na receptory opioidowe w układzie nerwowym, co pozwala na skuteczne łagodzenie bólu, ale jednocześnie wiąże się z ryzykiem uzależnienia i działań niepożądanych. W Polsce lek OxyContin jest dostępny wyłącznie na receptę. Objęty jest systemem refundacji, co ma na celu zapewnienie pacjentom dostępu do skutecznej terapii bólowej przy jednoczesnym monitorowaniu i kontroli jego stosowania. Jaki jest dokładny mechanizm działania oksykodonu? Jakie są wskazania i przeciwwskazania do stosowania? Kto może dostać refundowany lek OxyContin? Czy podczas farmakoterapii występują uciążliwe działania niepożądane?

OxyContin – jak działa, wskazania, refundacja, recepta
Depositphotos

Jak działa oksykodon?

Oksykodon jest syntetycznym opioidem należącym do grupy agonistów receptorów opioidowych. Jego mechanizm działania polega na wiązaniu się z receptorami μ-opioidowymi, które znajdują się w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym. Po związaniu z tymi receptorami oksykodon hamuje przekazywanie sygnałów bólowych, w efekcie prowadzi do zmniejszenia odczuwania bólu. Dodatkowo, aktywacja receptorów opioidowych powoduje uwalnianie endorfin i enkefalin, które naturalnie łagodzą ból.

OxyContin – jakie są wskazania do stosowania?

Lek OxyContin występuje w kilku dawkach:

  • OxyContin, 5 mg, tabletki o przedłużonym uwalnianiu,

  • OxyContin, 10 mg, tabletki o przedłużonym uwalnianiu,

  • OxyContin, 20 mg, tabletki o przedłużonym uwalnianiu,

  • OxyContin, 40 mg, tabletki o przedłużonym uwalnianiu,

  • OxyContin, 80 mg, tabletki o przedłużonym uwalnianiu.

Produkt leczniczy OxyContin jest przeznaczony do stosowania u dorosłych oraz młodzieży od 12. roku życia i starszych w celu łagodzenia silnego bólu, który może być skutecznie leczony wyłącznie przy zastosowaniu opioidowych leków przeciwbólowych.

Tabletki OxyContin o przedłużonym uwalnianiu należy połykać w całości.

Dawkowanie leku przeciwbólowego OxyContin

Dawkowanie powinno być dostosowane do nasilania bólu oraz indywidualnej wrażliwości pacjenta. Optymalne, spersonalizowane ustawienie dawki polega na podaniu najniższej możliwej dawki w celu uzyskania pożądanego działania leczniczego (skuteczne łagodzenie bólu), przy możliwych do zaakceptowania u pacjenta działaniach niepożądanych.

Z tego względu najmniejsza zalecana dawka, tj. 10 mg, może być w takich przypadkach zbyt duża jako dawka początkowa (należy wtedy rozpocząć od dawki leku 5 mg).

W sytuacji, gdy oprócz leku o przedłużonym uwalnianiu stosuje się pomocniczo opioid o natychmiastowym uwalnianiu, a konieczne jest podanie więcej niż dwóch dawek „pomocniczych” w ciągu doby, może być konieczne zwiększenie dawki leku o przedłużonym uwalnianiu.

Niektórzy pacjenci leczeni długotrwale lekami opioidowymi o kontrolowanym uwalnianiu wymagają podawania leku przeciwbólowego o natychmiastowym działaniu, doraźnie, w celu leczenia bólu przebijającego. Produkt leczniczy OxyContin jest produktem o przedłużonym uwalnianiu (nie działa natychmiastowo), dlatego nie jest przeznaczony do leczenia bólu przebijającego.

Kiedy jest wskazane zwiększenie dawki leku?

Jeśli wymagane jest podanie więcej niż dwóch dawek leku doraźnego o szybkim uwalnianiu w ciągu doby, oznacza to zazwyczaj konieczność zwiększenia dawki podstawowej leku OxyContin.

Zazwyczaj zalecane jest przyjmowanie równych dawek leku co 12 godzin (tzn. taką samą dawkę rano i wieczorem), jednak w niektórych sytuacjach korzystniejsze może być dostosowanie dawki leku do zmieniającego się natężenia bólu w ciągu dnia, co pozwala na podawanie różnych dawek rano i wieczorem.

Przeciwwskazania do stosowania

Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów m.in. z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek, bezdechem sennym, alkoholizmem, niedociśnieniem, padaczką czy w przypadku uzależnienia od substancji psychoaktywnych.

U pacjentów w podeszłym wieku, u których nie występują choroby współistniejące, nie ma na ogół konieczności zmniejszania dawkowania.

Czy OxyContin jest w Polsce dostępny i legalny?

Lek OxyContin jest dostępny w Polsce. Można wykupić go w każdej aptece ogólnodostępnej, pod warunkiem posiadania prawidłowo wystawionej recepty od lekarza.

Sprzedaż i dystrybucja tego preparatu w Polsce są ściśle monitorowane przez odpowiednie instytucje. W naszym kraju obowiązują dość restrykcyjne przepisy mające na celu zapobieganie niekontrolowanemu stosowaniu tego silnego opioidu, co czyni go legalnym wyłącznie w kontekście medycznym i pod nadzorem lekarza.

Prawidłowo wystawiona recepta na lek OxyContin powinna zawierać: jasno określone dawkowanie leku oraz nazwę substancji czynnej zawartej w preparacie wraz z sumaryczną jej ilością wypisaną na recepcie. Dodatkowo, recepta narkotyczna może być wypisana maksymalnie na 90 dni dawkowania leku.

Działania niepożądane po zastosowaniu opioidowych leków przeciwbólowych

  • Zaparcia.

  • Nudności i wymioty.

  • Senność i zawroty głowy.

  • Świąd skóry.

  • Depresja oddechowa.

  • Uzależnienie i tolerancja.

  • Zmęczenie i osłabienie.

  • Zaburzenia nastroju.

W celu prawidłowego leczenia bólu przewlekłego należy utrzymywać pacjenta pod ścisłą kontrolą lekarza.

OxyContin a morfina

OxyContin to handlowa nazwa oksykodonu o przedłużonym uwalnianiu. Jest to silny opioid stosowany głównie w leczeniu silnego bólu. W porównaniu do morfiny, oksykodon wykazuje wyższą biodostępność i może być bardziej skuteczny w dłuższym łagodzeniu bólu, co czyni go popularnym wyborem w terapii bólu przewlekłego. Jednakże, ze względu na silne właściwości uzależniające, jego stosowanie wymaga ścisłego nadzoru medycznego, a ryzyko nadużycia jest wysokie.

W badaniach klinicznych wykazano, że oksykodon jest równie skuteczny jak morfina w łagodzeniu bólu. W literaturze naukowej podkreśla się konieczność ostrożnego stosowania obu tych opioidów, zważywszy na ich potencjał uzależniający i ryzyko przedawkowania.

Jak odstawić lek OxyContin?

Gdy pacjent przestaje wymagać leczenia oksykodonem, wskazane jest stopniowe zmniejszanie dawki, aby uniknąć wystąpienia objawów odstawienia.

Czy OxyContin uzależnia?

Powtarzające się używanie leku OxyContin może skutkować uzależnieniem od tego środka, nawet przy stosowaniu dawek zalecanych w terapii. Ryzyko uzależnienia może się różnić w zależności od indywidualnych czynników ryzyka, dawkowania oraz długości okresu leczenia opioidami u konkretnego pacjenta.

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. Kalso, E., et al. (2018). Opioid analgesics: pharmacology and risks. The Lancet, 391(10122), 1616-1624.

  2. OxyContin – CHPL.

  3. „Oksykodon – najczęściej wybierany przez lekarzy na świecie opioid”.

  4. Woroń, Jarosław. „Oksykodon o natychmiastowym uwalnianiu w farmakoterapii bólu – kiedy, komu i dlaczego?”. Ból 22.2 (2021): 11-16.


Więcej na ten temat