Rak nosogardła to rzadki nowotwór lokalizujący się w nosowej części gardła. Przyczyny nowotworu jamy nosowo-gardłowej to: palenie papierosów, nadużywanie alkoholu oraz zakażenie wirusem Epsteina-Barr. Pierwszym objawem raka nosogardła jest asymetria szyi oraz powiększone węzły chłonne szyjne (inne to np. zatkany nos czy wysiękowe zapalenie ucha). Leczenie raka jamy nosowo-gardłowej zależy m.in. od obecności przerzutów.
Rak nosogardła (jamy nosowo-gardłowej) – przyczyny, objawy, leczenie, rokowania
Spis treści
Rak nosogardła – jakie są przyczyny?
Rak nosowej części gardła jest dość rzadkim nowotworem rejonu głowy i szyi. Ze względu na lokalizację w obrębie jamy nosowej, najczęściej pod błoną śluzową, bardzo długo nie daje miejscowych objawów i często nie zostaje wykryty nawet podczas dokładnego badania laryngologicznego.
Cechą charakterystyczną tego złośliwego nowotworu jest dość wczesne występowanie przerzutów do węzłów chłonnych szyi z guza o bardzo małych rozmiarach. Ukryty wzrost zmiany i szybkie rozprzestrzenianie się choroby drogą naczyń chłonnych są główną przyczyną odpowiadająca za niepomyślne rokowanie u pacjentów z rakiem nosogardła. Do najważniejszych czynników ryzyka nowotworu należy długotrwałe narażenie na dym tytoniowy oraz nadużywanie alkoholu zwłaszcza wysokoprocentowego.
Rak jamy nosowo-gardłowej może być również związany z zakażeniem wirusem Epsteina-Barr . Ponadto pewne znaczenie mają także nawyki żywieniowe. Dieta uboga w warzywa i owoce, nie porywająca zapotrzebowania na witaminy, prawdopodobnie przyczynia się do rozwoju procesu nowotworowego. Rak nosowej części gardła częściej występuje u mężczyzn. Oprócz węzłów chłonnych bardzo często daje przerzuty do: płuc, wątroby i kości.
Czytaj również: Guzek za uchem, powiększone węzły chłonne za uchem
Rak jamy nosowo-gardłowej – objawy nowotworu nosogardła
Rak jamy nosowo-gardłowej może powodować różne symptomy. Obraz kliniczny nowotworu uzależniony jest od jego rozległości i kierunku wzrostu. Najczęściej pierwszym objawem raka nosogardła, jaki dostrzega pacjent jest asymetria szyi wynikająca z powiększonych węzłów chłonnych szyjnych.
W przebiegu nowotworu nosogardła mogą pojawić się również objawy związane z jego miejscowym wzrostem:
- zatkany nos,
- jednostronne upośledzenie słuchu,
- wyciek krwisto-ropnej wydzieliny z nosa,
- wysiękowe zapalenie ucha środkowego,
- bóle głowy o “głębokim umiejscowieniu”,
- jednostronne zniesienie ruchomości podniebienia miękkiego,
- neuralgia nerwu trójdzielnego,
- podwójne widzenie, któremu towarzyszy zez zbieżny,
- opadanie powieki po jednej stronie,
- w późnych stadiach unieruchomienie gałki ocznej i jednostronna ślepota.
Na zaawansowanym etapie choroby mogą wystąpić wszystkie wymienione objawy. Świadczy to o dużej rozległości nowotworu jamy nosowo-gardłowej.
To też może Cię zainteresować: Guzek na szyi – co może oznaczać?
Nowotwór nosogardła – jakie badania wykonać?
Jak już wspomniano rak nosowej części gardła bardzo długo nie daje objawów ze strony lokalizacji, w której się znajduje. Najczęściej pacjent zgłasza się do specjalisty z powodu powiększonych węzłów chłonnych na szyi.
W procesie diagnostycznym raka nosogardła duże znaczenie ma dokładnie zebrany wywiad dotyczący: niepokojących objawów, obecnych i przebytych chorób, przyjmowanych leków oraz stosowanych używek. Koniecznie jest również dokładne badanie laryngologiczne. Obejrzenie nosowej części gardła za pomocą specjalnego lusterka (rynoskopia tylna) lub badanie endoskopowe (z możliwością uzyskania obrazu na monitorze) pomoże w stwierdzeniu małego ogniska raka w trudno dostępnej badaniu części gardła.
Kluczowym etapem w diagnostyce raka nosogardła jest pobranie wycinka zmiany nowotworowej do badania histopatologicznego. W przypadku powiększenia węzłów chłonnych na szyi wykonywana jest biopsja cienkoigłowa. Dopełnieniem procesu diagnostycznego są badania obrazowe – za pomocą tomografii komputerowej można ocenić rozległość nowotworu i zmian w obrębie kości podstawy czaszki.
Przeczytaj też: Jak leczyć ból nowotworowy?
Rak nosogardła – leczenie oraz rokowanie
Wybór leczenia raka nosowej części gardła uzależniony jest przede wszystkim od jego rozległości i obecności ewentualnych przerzutów odległych. W przypadku małych guzów, ograniczonych jedynie do części nosowej gardła stosowane są zabiegi chirurgiczne z wykorzystaniem elektrokoagulacji. Warunkiem zabiegowego leczenia raka nosogardła jest brak naciekania trąbki słuchowej lub kości podstawy czaszki przez nowotwór.
Po przeprowadzonej operacji wdrażana jest radioterapia. Zaawansowane postacie choroby kwalifikują się jedynie do leczenia za pomocą radioterapii, a u niektórych pacjentów stosuje się dodatkowo chemioterapię. Jeżeli rak nosogardła dał przerzuty do węzłów chłonnych szyi, wykonuje się ich operacyjne wycięcie, jednak tylko w przypadku, gdy został zniszczony guz w obrębie nosowej części gardła.
Ze względu na trudną do wykrycia lokalizację oraz tendencję do szybkiego dawania przerzutów, rokowanie w raku nosogardła nie jest pomyślne. Zazwyczaj nowotwór jamy nosowo-gardłowej zostaje zdiagnozowany już w zaawansowanym stadium. Dane statystyczne są rozbieżne, ale przyjmuje się, że mniej niż 50 proc. pacjentów przeżyje ok. 5 lat od momentu rozpoznania.
Czytaj również: Guzki śpiewacze – co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie
Rak nosogardła – wypowiedź eksperta
Zdaniem eksperta
Rak nosogardła posiada bardzo niebezpieczną lokalizację. Umiejscawia się przy ujściu trąbki słuchowej, fazie początkowej uciska na nią, a rozrastając się uniemożliwia oddychanie przez nozdrza. Ujawnia się on stosunkowo późno. Jest to guz, który rośnie w zamkniętej przestrzeni i wywołuje bardzo dyskretne objawy początkowe. Należą do nich zaburzenia słyszenia oraz drożności nosa.
Guz nosogardła daje wcześnie przerzuty do węzłów chłonnych szyjnych i często są one dopiero pierwszym jego objawem.
Są to zwykle guzy złośliwe. Badanie endoskopowe, które wykonuje się dosyć często, jest w tym przypadku absolutnie konieczne, choć nie zawsze pozwala na ustalenie rozpoznania, gdyż guz rośnie często podśluzówkowo.
Rozwijający się guz daje uwypuklenie podniebienia, wytrzeszcz gałki ocznej oraz powiększenie węzłów chłonnych.
Leczenie operacyjne zwykle nie przynosi dobrych efektów.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Otorynolaryngologia dla studentów medycyny i stomatologii” pod red. Bożydara Latkowskiego. Wyd. 2004 r.
- „Wykłady z otolaryngologii” Kazimierz Niemczyk. Wyd. 2012 r.
Opublikowano: 29.06.2017;
aktualizacja: 22.03.2022
Oceń:
4.4
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Marta Cygoń-Pawlicka
Lekarz
Lekarz w trakcie stażu podyplomowego, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Ukończyła Studia Podyplomowe – „Żywienie w zdrowiu i chorobie” MCKP Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Miłośniczka sportów wodnych, kuchni azjatyckiej i kotów.
98
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 18.08.2022