Pacjenci często zgłaszają się do lekarza z objawami, takimi jak ból, podrażnienie, suchość czy przekrwienie gardła. Mogą one świadczyć o infekcji wirusowej lub infekcji bakteryjnej. Czerwone gardło, ból przy przełykaniu i nalot na migdałkach u dziecka to symptomy anginy paciorkowcowej. W leczeniu przekrwienia i bólu sprawdzą się leki w różnej postaci – tabletek do ssania, sprayów, aerozoli, a także lizaków na gardło dla dzieci.
Przekrwione gardło – zapalenie czy angina?
Przekrwienie gardła – co to znaczy?
Zaczerwienione i przekrwione gardło to typowe symptomy stwierdzane w badaniu lekarskim, które świadczą o stanie zapalnym. Infekcja wywołana przez wirusy i bakterie powoduje szereg reakcji w organizmie, które doprowadzają do rozwoju zapalenia.
Komórki zapalne, które przedostają się do miejsca infekcji wydzielają mediatory, które z kolei powodują obrzęk i wzrost ukrwienia ogniska infekcji. Objawy, takie jak ból oraz czerwone gardło u dziecka mogą świadczyć o anginie wywoływanej najczęściej paciorkowcem beta-hemolizującym z grupy A.
Przeczytaj też: Spuchnięte usta – jakie są przyczyny obrzęku warg?
Większość przypadków zapalenia u osób dorosłych stanowią natomiast infekcje wywoływane przez różnorodne wirusy. W części przypadków ostre zapalenie gardła jest wywoływana przez bakterie – najczęściej przez paciorkowce beta-hemolizujące Streptococcus pyogenes – mamy wtedy do czynienia z anginą paciorkowcową, która jest wskazaniem do antybiotykoterapii.
Rzadszymi przyczynami zapalenia gardła są: grzybicze zapalenie gardła oraz mononukleoza, a także wywoływana przez krętki angina Plauta-Vincenta.
To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie
W badaniu lekarskim stwierdza się zaczerwienienie, przekrwienie oraz obrzęk gardła. Widoczny jest także śluzowy lub biały nalot na migdałkach, które są powiększone i rozpulchnione. W części przypadków mamy do czynienia z wydzieliną spływającą po tylnej ścianie gardła. Mogą być widoczne wybroczyny na podniebieniu. W badaniu palpacyjnym stwierdza się powiększone węzły chłonne na szyi (szyjne).
Do innych objawów zapalenia gardła o ostrym przebiegu zalicza się:
- uczucie rozbicia, złe samopoczucie,
- bóle kości, stawów i mięśni,
- gorączkę lub stan podgorączkowy,
- ból gardła przy przełykaniu i promieniujący do uszu,
- suchość, uczucie podrażnienia i drapania w gardle, chrypkę,
- brak apetytu.
Symptomom tym towarzyszą zwykle inne objawy infekcji górnych dróg oddechowych – katar (nieżyt nosa) oraz kaszel.
To też może Cię zainteresować: Spuchnięte dziąsła – przyczyny, objawy, leczenie
Przekrwione (czerwone) gardło – jakie leki?
Zapalenie gardła, objawiające się jego zaczerwienieniem i przekrwieniem zwykle jest chorobą samoograniczającą się i ustępującą samoistnie w ciągu kilku dni. Jest to czas, jaki organizm potrzebuje do wytworzenia przeciwciał przeciwko drobnoustrojom wywołującym stan zapalny.
Stosowane leki na zapalenie i ból gardła bez recepty służą jedynie zmniejszeniu intensywności objawów. Do najczęściej stosowanych należą te opisane poniżej.
- Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne – ibuprofen, ketoprofen lub paracetamol (ten ostatni działa jedynie przeciwbólowo i przeciwgorączkowo, nie ma działania przeciwzapalnego). Są to zwykle leki stosowane w formie tabletek lub kapsułek. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) mają jednak wiele działań niepożądanych – m.in. mogą spowodować chorobę wrzodową żołądka lub niewydolność nerek. Popularne są także preparaty NLPZ w postaci płynu do płukania gardła i jamy ustnej – w tym przypadku ryzyko działań niepożądanych jest dużo mniejsze. Dla dzieci produkowane są czopki i syropy zawierające paracetamol i ibuprofen. NLPZ zmniejszają zaczerwienienie oraz przekrwienie gardła, przez co łagodzą objawy i zmniejszają stan zapalny przy bakteryjnym lub wirusowym zapaleniu gardła.
Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów
- Leki miejscowo znieczulające, np. benzydamina – są dostępne w formie tabletek do ssania na gardło lub sprayów (aerozoli) do stosowania miejscowego. Skutecznie łagodzą ból, często zawierają też dodatkowe substancje zmniejszające suchość gardła. Podobne działanie kojące wykazują wszelkiego rodzaju syropy i tabletki z ziołami – szałwią, tymiankiem, podbiałem czy babką lancetowatą. Dla dzieci dedykowane są lizaki na gardło, które nawilżają i łagodzą podrażnienia błony śluzowej, zmniejszając przy tym dolegliwości bólowe.
- Antybiotyk na gardło zarezerwowany jest jedynie w potwierdzonym (lub mocno podejrzanym) bakteryjnym zapaleniu – najczęściej w anginie paciorkowcowej. Można ją podejrzewać, gdy po kilku dniach leczenia i wstępnej poprawie dochodzi do nasilenia objawów oraz wzrostu gorączki. Należy pamiętać, że nalot na migdałkach nie jest potwierdzeniem anginy – występuje on także w wirusowym zapaleniu gardła. Za bakteryjnym zapaleniem gardła przemawia także brak kaszlu oraz bolesne powiększenie węzłów chłonnych szyjnych. Na rynku są dostępne szybkie testy pozwalające na wykrycie antygenów paciorkowców w wymazie z gardła. Najczęściej stosowanymi antybiotykami w tym przypadku są penicyliny i cefalosporyny.
To też może Cię zainteresować: Biały nalot na gardle i migdałkach – jakie są przyczyny?
Domowe sposoby na ból gardła
Większość infekcji przebiegających z zaczerwienieniem i przekrwieniem gardła można skutecznie leczyć w warunkach domowych. Wskazaniem do wizyty u lekarza jest brak poprawy po kilku dniach leczenia, bardzo wysoka gorączka oraz zaburzenia połykania i niemożność otwarcia ust – są to objawy mogące świadczyć o rozwoju ropnia okołomigdałkowego, który jest groźnym powikłaniem zapalenia gardła wymagającego leczenia przez otorynolaryngologa.
To też może Cię zainteresować: Biały nalot na gardle i migdałkach – jakie są przyczyny?
Do łatwych i zwykle skutecznych domowych sposobów na chore, bolące i czerwone gardło należą:
- syrop z cebuli – znany od bardzo dawna, sprawdzony sposób na ból gardła;
- ciepłe mleko z miodem, czosnkiem i masłem – jest to mieszanka o niezbyt przyjemnym smaku, ale bardzo skutecznie łagodząca podrażnienie gardła i zmniejszająca ból;
- płukanie gardła wodą z solą – należy pamiętać, aby nie dodawać zbyt dużo soli, gdyż stężony jej roztwór będzie dodatkowo podrażniał gardło;
- gorący rosół – nawilża gardło, szybko je regeneruje i jest bezpiecznym sposobem na ból gardła w ciąży;
- inhalacje na gardło – w leczeniu zapalenia mają mniejsze znaczenie; są one częściej stosowane w towarzyszącym zapaleniu błony śluzowej nosa lub krtani, jednak dobrze nawilżają podrażnione i suche gardło;
- duże ilości płynów – należy przyjmować najlepiej letnią, niegazowaną wodę; warto dodać do niej niewielką ilość miodu;
- czosnek na ból gardła – spożywany w formie surowej lub syropu; dostępne są także kapsułki zawierające jego wyciąg; czosnek ma udowodnione działanie odkażające i przeciwbakteryjne.
W przypadku braku poprawy po kilku dniach leczenia gardła czy utrzymywania się wysokiej gorączki należy zasięgnąć porady lekarza, który – w zależności od wskazań – zastosuje antybiotykoterapię.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Wykłady z otolaryngologii” Kazimierz Niemczyk. Wyd. 2012 r.
- „Otorynolaryngologia kliniczna” Dariusz Jurkiewicz, Witold Szyfter. Wyd. 2014 r.
Paweł Stacha
Lekarz
Jest absolwentem Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Obecnie pracuje jako młodszy asystent w Oddziale Chorób Wewnętrznych Zespołu Szpitali Miejskich w Chorzowie oraz jako lekarz w Poradni Rejonowej w Rudzie Śląskiej. Zainteresowania medyczne – choroby wewnętrzne – głównie gastroenterologia i endokrynologia. W wolnym czasie pływa, jeździ na rowerze i na nartach.
Komentarze i opinie (0)