Herpangina – co to jest? Przyczyny, objawy i leczenie ostrego zapalenia gardła

Co to jest herpangina?

Herpangina, określana jako ostre zapalenie gardła, jest chorobą wirusową, charakteryzującą się tym, że w jamie ustnej pojawiają się drobne pęcherzykowate zmiany. Pęcherzyki najliczniej występują w tylnej części gardła i podniebienia. Drugi charakterystyczny objaw herpanginy to wysoka gorączka. Herpangina dotyka przeważnie dzieci między 3 a 10 rokiem życia.

Herpangina – przyczyny

Herpangina wywoływana jest przez wirusy, najczęściej:

• Coxsackie grupy A,
• Enterowirus 71,
• Echowirusy.

Wirusy te rozprzestrzeniają się drogą kropelkową. Zakażeniu ulegają głównie dzieci i niemowlęta, szczyt zachorowań przypada na 1 rok życia.

To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie

Herpangina – objawy

Herpangina zwykle rozpoczyna się objawami ogólnymi, jak:

• wysoka temperatura,
• ból głowy, mięśni,
• ogólne osłabienie,
• gardło jest zaczerwienione i bolesne.

Objawy te pojawiają się zwykle 2 dni przed pełnym obrazem schorzenia. Następnie na podniebieniu miękkim, łukach podniebiennych i w okolicy gardła pojawiają się liczne pęcherzyki, średnicy kilku milimetrów, wypełnione białawą substancją. Z czasem przybierają postać płytkich owrzodzeń, otoczonych zwykle czerwoną obwódką. Dodatkowo w badaniu fizykalnym pacjenta często wyczuwa się powiększone węzły chłonne.

Herpangina może również przebiegać jako zespół „ręki, stopy i ust”. Objawia się on pęcherzykową wysypką w obrębie dłoni, stóp oraz pośladków, a także typowymi dla herpanginy zmianami w jamie ustnej.

Zobacz też: Globus histericus – co oznacza gula w gardle?

Herpangina – diagnostyka

Rozpoznanie herpanginy często stawia się na podstawie objawów klinicznych. Dzieje się tak również ze względu na fakt, iż wirusy Coxsackie, będące najczęstszą przyczyną herpanginy, są trudne do wykrycia za pomocą standardowych, dostępnych testów. Infekcje enterowirusowe z kolei można potwierdzić poprzez wyizolowanie wirusa z krwi i jego identyfikację.

Innym sposobem jest badanie serologiczne i wykrycie swoistych przeciwciał. Można uzupełnić te klasyczne metody badaniem dokładniejszym, np. PCR, czyli identyfikacja poprzez powielenie materiału genetycznego wirusa.

Objawy herpanginy mogą być mylone z aftami. Należy wówczas zwrócić uwagę na lokalizację – afty bowiem nie ograniczają się wyłącznie do tylnej ściany gardła, a częściej występują na błonie śluzowej policzków i innych częściach błony ustnej.

Herpangina – leczenie

Nie ma specyficznej terapii antywirusowej, dlatego leczenie herpanginy opiera się na zwalczaniu przede wszystkim objawów. Stosuje się płukanki jamy ustnej z środkami przeciwzapalnymi. Dodatkowo należy wdrożyć doustne leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, np. paracetamol. Lek ten może być stosowany w każdym wieku, nawet u wcześniaków, noworodków, a także kobiet w ciąży i karmiących piersią. Skuteczne są także środki miejscowo znieczulające z beznokainą lub ksylokainą na gardło. Choroba jednakże zwykle ustępuje samoistnie po kilku dniach.

Herpangina – możliwe powikłania

Zakażenia wirusowe często zmniejszają odporność, w związku z czym po ich przebyciu mogą się zdarzyć nadkażenia bakteryjne.