Przyczyny ropnego, gęstego, żółtego kataru wiążą się najczęściej z zapaleniem zatok bądź z infekcją dróg oddechowych. Katar alergiczny jest zwykle rzadki, wodnisty i cieknący, natomiast katar zatokowy przybiera postać gęstej, żółtej wydzieliny z nosa. Gęstniejący, podbarwiony na żółto katar u dziecka może dodatkowo wskazywać na obecność ciała obcego w nosie, przerost migdałka gardłowego, a nawet mukowiscydozę. Jak pozbyć się kataru?
Gęsta, ropna, żółta wydzielina z nosa – jakie są przyczyny i jak ją leczyć?
Wydzielina z nosa – objaw chorych zatok i nieżytu nosa
Wydzielina z nosa, niezależnie od tego czy jest gęsta, zielona czy żółta, wskazuje na stan chorobowy błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Przyczyną nieżytu nosa u dorosłych najczęściej jest infekcja lub alergia (katar sienny, katar alergiczny). Gęsty, żółty, ropny katar u dziecka może być nie tylko objawem stanu zapalnego, ale również schorzeń genetycznych czy obecności ciała obcego w nosie, które powoduje zatkanie ujść zatok do jamy nosa. W tej sytuacji może wystąpić także wydzielina z nosa z krwią, jeśli dojdzie do uszkodzenia delikatnych naczynek śluzówki.
Jamy nosa i zatok przynosowych tworzą w pewnym sensie całość. Zatoki przynosowe to zatoki szczękowe, czołowe, klinowe oraz sitowe. Są to przestrzenie w czaszce wypełnione powietrzem i wyścielone błoną śluzową pokrytą rzęskami, które oczyszczają zatoki – transportują wytwarzaną zrózzróóżówydzielinę do nosa, gdzie naturalnie uchodzą wszystkie zatoki. W momencie zatkania zatok (ich ujść do jamy nosowej) dochodzi do zalegania w nich wydzieliny, rozwoju w niej bakterii i zapalenia zatok. Objawem chorych zatok jest tzw. katar zatokowy, przybierający formę wodnistej wydzieliny z nosa.
Przeczytaj również: Ropa w dziąśle, przyczyny, objawy, postępowanie
Katar alergiczny, zatokowy, infekcyjny – przyczyny u dorosłych
Wydzielina może być wodnista, przezroczysta, śluzowa lub żółta, gęsta, ropna, o brzydkim zapachu. Zależnie od przyczyny mogą temu towarzyszyć objawy, takie gorączka, bóle głowy, kaszel, zapalenie spojówek, drapanie w gardle, osłabienie i wiele innych. Schorzenia powodujące wyciek wydzieliny z nosa to:
- alergiczny nieżyt nosa – wydzielina z nosa jest wodnista, przezroczysta; tzw. cieknący nos;
- nieżyt nosa w przebiegu przeziębienia – wodnisty lub gęstniejący, żółty lub zielony katar;
- ostre zapalenie zatok przynosowych (wirusowe, najczęstszy typ) – rzadki wyciek z nosa, czasem podbarwiony na żółto;
- ostre bakteryjne zapalenie zatok przynosowych – ropny, żółty katar jest gęsty;
- przewlekłe zapalenie zatok (spowodowane na przykład przez skrzywienie przegrody nosa, polipy nosa) – żółta wydzielina z nosa, gęsta, ropna;
- zakażenia zębów, zwłaszcza trzonowych – mogą powodować zapalenie zatoki szczękowej i wyciekanie ropnej, gęstej wydzieliny z nosa.
To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?
Co oznacza wydzielina z nosa u dziecka?
Wodnista wydzielina z nosa u dziecka to, podobnie jak u dorosłych, objaw alergicznego nieżytu nosa. Kiedy dziecko jest przeziębione, wodnisty katar może przybrać postać gęstej, żółtej wydzieliny. Zbliżone objawy daje ostre zapalenie zatok przynosowych, u dziecka zwykle rozwijające się na podłożu wirusowym. W przypadku bakteryjnego zapalenia zatok, zwykle dziecko ma ropny katar.
Kiedy dziecku cieknie z nosa, przyczyna może wykraczać poza czynniki alergiczne i infekcyjne. Bardzo gęsty śluz z w zatokach objętych stanem zapalnym i polipy w nosie to objawy towarzyszące mukowiscydozie. Przypominająca ropę wydzielina z nosa i chrapanie u dziecka, z towarzyszącymi nawrotowymi infekcjami dróg oddechowych i ucha środkowego mogą wskazywać na przerost migdałka gardłowego. W sytuacji, kiedy wydzielina z nosa u dziecka jest żółta i gęsta, powodem bywa ciało obce w nosie. Warto pamiętać, że niewielkie części zabawek czy klocki mogą tkwić w jamie nosa nawet przez kilka tygodni.
To też może Cię zainteresować: Upławy z krwią – co oznacza krew w śluzie z pochwy?
Ropna, gęsta, żółta wydzielina z nosa u dziecka może wskazywać również na wrodzone zaburzenia odporności, genetyczne zaburzenie czynności rzęsek zlokalizowanych na błonach śluzowych dróg oddechowych, np. zespół Kartagenera, wady budowy anatomicznej ujść zatok do jamy nosa, a także refluks żołądkowo-przełykowy.
To też może Cię zainteresować: Śmierdzące stopy – przyczyny, leczenie
Ropna, gęsta, żółta wydzielina z nosa – wirus czy bakteria?
Gęsty katar o żółtym kolorze może pojawić się w przebiegu zwykłego przeziębienia lub wirusowego zapalenia zatok, ale nie świadczy to od razu o zakażeniu bakteryjnym i konieczności stosowania antybiotyku. Jeśli żółty katar utrzymuje się krótko (1–2 dni) lub pojawia się jedynie żółtawa wydzielina z nosa rano, jest to tylko przejściowa faza infekcji i wystarczy stosowanie leczenia objawowego. Sam kolor kataru nie upoważnia do stosowania antybiotyku, najważniejszy jest czas trwania choroby i nasilenie objawów.
Oczywiście gęsta, żółta, ropna wydzielina z nosa może pojawić się też z powodu nadkażenia bakteriami podczas infekcji wirusowej. Bierze się to stąd, że infekcje wirusowe powodują obrzęk śluzówki w jamie nosa i zatykają ujścia zatok, gdzie dochodzi wtedy do rozwoju patogennych bakterii. Podejrzenie nadkażenia można wysunąć u pacjentów, u których objawy zapalenia zatok pogarszają się po 5 dniach lub utrzymują się ponad 10 dni, i towarzyszy im gorączka, silne bóle głowy w rzucie chorej zatoki (tzw. zatokowy ból głowy).
To też może Cię zainteresować: Jak rozpoznać i leczyć katar sienny?
Leczenie kataru – jakimi sposobami udrożnić zatkany nos?
Można stosować leki na katar rozrzedzające wydzielinę (tym samym ułatwiające jej ewakuację), np. acetylocysteinę (ACC) – dostępną bez recepty, w tabletkach i do rozpuszczania – nie należy jej podawać dzieciom do 6. roku życia.
Aby odetkać zatkany nos, warto sięgać po preparaty obkurczające śluzówkę nosa, zawierające takie substancje jak:
- ksylometazolina – w kroplach do nosa, jednak należy pamiętać, że nie wolno stosować jej dłużej niż 5–7 dni. Po tym okresie może dojść do polekowego nieżytu nosa i zaniku śluzówki w jamie nosa, który jest nieodwracalny. Przy podawaniu u dzieci należy zachować ostrożność, a najlepiej skorzystać z porady lekarskiej.
- Fenylefryna i pseudoefedryna – doustnie. Są one przeciwwskazane u osób z nadciśnieniem tętniczym i zaburzeniami rytmu serca. Nie należy podawać ich dzieciom.
Obkurczające błonę śluzową leki na katar dla dzieci powinno stosować się tylko w wyjątkowych sytuacjach. Należy natomiast dbać o toaletę nosa, aby wydzielina nie zalegała, nawilżać wdychane powietrze, można też stosować inhalacje z soli morskiej.
Przeczytaj również: Gęsta krew – jakie są przyczyny nadmiernej lepkości krwi?
W leczeniu wydzieliny z nosa warto stosować hipertoniczne roztwory soli morskiej np. w sprayu, które zmniejszają obrzęk błony śluzowej i udrażniają nos i ujścia zatok. Roztwory izo- i hipotoniczne soli nawilżają śluzówkę, eliminując suchość w nosie. Należy pamiętać, że wszystkie spraye podawane do nosa należy kierować na boki, a nie w kierunku przegrody nosa. Pomocniczo działa również nawilżanie wdychanego powietrza.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Otorynolaryngologia dla studentów medycyny i stomatologii” pod red. Bożydara Latkowskiego. Wyd. 2004 r.
- „Wykłady z otolaryngologii” Kazimierz Niemczyk. Wyd. 2012 r.
- „Otorynolaryngologia kliniczna” Dariusz Jurkiewicz, Witold Szyfter. Wyd. 2014 r.
Maja Wędrocha
Lekarz
Lekarz w trakcie stażu podyplomowego w Szpitalu Miejskim w Siemianowicach Śląskich. Absolwentka Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Przyszłość zawodową wiąże z chorobami wewnętrznymi i pediatrią.
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 09.01.2023
opublikowany 09.01.2023
opublikowany 01.08.2023