Mastalgia, czyli inaczej ból piersi, jest często występującym objawem u kobiet w różnym wieku. Najczęściej na bolesne piersi skarżą się na nią młode kobiety przed miesiączką, ale coraz częściej mastalgia pojawia się w okresie przed i w czasie menopauzy. Współistniejąc z innymi zmianami w piersiach, ból piersi może być także symptomem raka. Warto poznać możliwe przyczyny tej częstej dolegliwości i sposoby radzenia sobie z nią.
Mastalgia – jakie są przyczyny bólu piersi?
Spis treści
Ból piersi – od czego zależy i dlaczego się pojawia?
Wyróżnia się 2 podstawowe typy mastalgii – cykliczna i niecykliczna. Pierwszy typ jest najbardziej rozpowszechniony i związany jest ze zmianami hormonalnymi w cyklu miesiączkowym. W tym przypadku mastalgia jest jednym z objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Fizjologicznie w pierwszej połowie cyklu rośnie poziom estrogenów, natomiast w drugiej – progesteronu. W zespole napięcia przedmiesiączkowego, w drugim okresie cyklu, produkcja progesteronu jest zmniejszona, a estrogenów zwiększona. Dochodzi do zachwiania równowagi hormonalnej i pojawienia się przykrych dolegliwości.
Drugim mechanizmem może być nieprawidłowy wzrost stężenia prolaktyny, czyli hormonu wytwarzanego przez przysadkę mózgową. Odpowiada on za rozwój gruczołów piersiowych w ciąży, a po porodzie stymuluje produkcję mleka do karmienia. Nadmiar prolaktyny u nieciężarnych powoduje zahamowanie produkcji progesteronu w drugiej fazie cyklu.
W mastalgii niecyklicznej z kolei istotą są zmiany morfologiczne w sutku: torbiele piersi, zwyrodnienie włóknisto-torbielowate i poszerzenie przewodów mlekowych, które są przyczyną bólu w piersiach.
To też może Cię zainteresować: Estradiol – normy u kobiet i mężczyzn
Przyczyny mastalgii – dlaczego piersi bolą?
Najczęściej mastalgia spowodowana jest zespołem napięcia przedmiesiączkowego. Wówczas ból piersi pojawia się w drugiej połowie cyklu, a ustępuje wraz z pojawieniem się miesiączki. Piersi są obrzmiałe, wrażliwe na dotyk, a brodawki zwykle twarde i można w ich okolicy wyczuć zgrubienia. Podobne objawy mogą występować w pierwszych tygodniach ciąży. W połogu wiele kobiet cierpi z powodu zapalenia gruczołów mlekowych. Kanaliki ulegają zatkaniu, a produkowany pokarm gromadzi się – pierś puchnie, jest zaczerwieniona i bolesna.
Mastalgia bardzo często wiąże się także z obecnością torbieli. Dotyczą one zwykle kobiet między 30, a 50 rokiem życia. Torbiele to pęcherzyki z płynem w środku, które mogą być wyczuwalne jako małe, przesuwalne guzki. Ból w tym przypadku może promieniować do pachy. Bardzo silny ból piersi powodują brodawczaki, które występują w przewodach mlekowych, blokując je. Dochodzi do stanów zapalnych, a przy dotyku brodawki wydobywa się surowicza wydzielina. W najgorszym przypadku mastalgia spowodowana jest rakiem piersi.
Mastalgia – jakie wykonać badania przy bólu piersi?
Ból piersi przed miesiączką i ustępujący po niej, oprócz wywiadu i badania palpacyjnego, zwykle nie wymaga dalszej diagnostyki. W przypadkach przewlekłego bólu, nie związanego z cyklem oraz w przypadkach, gdy mastalgii towarzyszy wyciek z brodawki sutkowej i zaburzenia miesiączkowania, konieczne jest oznaczenie stężenia hormonów i wizyta u endokrynologa. W każdym przypadku mastalgii niecyklicznej powinna być wdrożona diagnostyka obrazowa, w postaci badania USG u młodszych lub mammografii u starszych kobiet. Tylko w taki sposób możliwe jest rozpoznanie torbieli i wykluczenie nowotworu.
Mastalgię czasami myli się z bólami w okolicy piersi, zwykle po lewej stronie. Przyczyną takiego bólu może być choroba niedokrwienna serca (zawał serca, dusznica bolesna). Promieniuje on do żuchwy lub kończyny górnej, występuje z objawami towarzyszącymi: niepokojem, osłabieniem i dusznością. W takiej sytuacji konieczna jest wizyta w oddziale ratunkowym lub konsultacja kardiologa.
Jak sobie radzić z bólem piersi?
Większość przypadków mastalgii, które nie są związane z nowotworem czy zmianami morfologicznymi, można złagodzić samemu. Przede wszystkim należy wyeliminować czynniki, które potencjalnie nasilają ból, czyli papierosy, kawę oraz tłuste potrawy. Warto wprowadzić dietę niskotłuszczową z dużą zawartością błonnika. Stymuluje ona metabolizm estrogenu, dzięki czemu zapobiega nadmiernemu stężeniu tego hormonu w czasie drugiego okresu cyklu.
Można także ukoić ból przez stosowanie zimnych lub ciepłych okładów na piersi. Bardzo pomocne w walce z mastalgią jest noszenie usztywnianych biustonoszy oraz zakładanie ich na noc. Dzięki temu włókna mięśniowe obrzmiałych piersi nie są wciąż napięte i ból piersi jest zdecydowanie mniejszy. Warto również zastosować samodzielny masaż – namydlić dłonie i ruchami okrężnymi masować małe obszary wokół brodawek. Można do masażu dodać olej rycynowy, który łagodzi i zmniejsza obrzęk. Skutecznym preparatem ziołowym pomocnym w łagodzeniu bólu piersi jest soja. Jest ona źródłem izoflawonów, które wpływają na receptory estrogenowe.
Mastalgia – leczenie
W przypadku, gdy domowe sposoby na ból piersi zawodzą, a dolegliwości są bardzo silnye, należy zastanowić się nad leczeniem farmakologicznym. Suplementacja witamin z grupy B (głównie B6) oraz E, korzystnie wpływają na równowagę hormonalną, gdyż regulują syntezę prostaglandyny E, a przez to zmniejszają syntezę prolaktyny. Poza tym miejscowo lub doustnie można stosować niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ).
Dopiero, gdy wszystkie wymienione metody zawodzą, stosuje się leczenie hormonalne, m.in. tamoksyfen, danazol i bromokryptynę. Tamoksyfen to lek z grupy selektywnych modulatorów receptora estrogenowego (SERM), który zmniejsza stężenie estradiolu. Danazol hamuje syntezę i uwalnianie hormonów jajnika oraz gonadotropin, przez co hamuje owulację. Wykazuje nieco mniejszą skuteczność niż tamoksyfen w leczeniu zespołu napięcia przedmiesiączkowego w tym mastopatii. Bromokryptyna z kolei hamuje wydzielanie prolaktyny. Oprócz tego stosuje się gestageny w drugim okresie cyklu.
Opublikowano: 08.06.2015;
aktualizacja: 23.06.2016
Oceń:
4.5
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Sylwia Mróz
Lekarz
Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, obecnie w trakcie stażu podyplomowego. Zawodowo interesuje się specjalnościami zabiegowymi: chirurgią ogólną, chirurgią dziecięcą, otolaryngologią.
442
Komentarze i opinie (0)