Infekcje intymne a wydzielina z pochwy
Świąd w okolicach intymnych i swędzenie pochwy, upławy o nieprzyjemnym zapachu lub podejrzanym wyglądzie, bolesne stosunku płciowe, problemy z oddawaniem moczu – te i inne objawy ze strony krocza mogą świadczyć o toczącej się infekcji w obrębie narządów rodnych kobiety.
Najczęstszą przyczyną opisanych dolegliwości są zakażenia bakteryjne. Nieco rzadziej występują infekcje grzybicze, czyli drożdżyce. Oczywiście w niektórych sytuacjach te dwa czynniki mogą występować jednocześnie. Drożdżyca pochwy to jeden z najczęstszych problemów zdrowotnych – większość kobiet przynajmniej jeden raz w życiu przechodzi ten rodzaj zakażenia.
Częstą pierwszą przyczyną niepokoju jest pojawienie się wydzieliny z pochwy. Na początku należy zwrócić uwagę na to, że drogi rodne w naturalny sposób produkują płyn, który wydostaje się przez pochwę. Prawidłowa wydzielina z pochwy (u zdrowej kobiety) jest: mleczna lub przejrzysta, bezzapachowa, śliska w dotyku.
Nie należy się również niepokoić, gdy występują zmiany w charakterze wydzieliny w zakresie jego właściwości fizycznych. W trakcie cyklu miesięcznego śluz z pochwy może stać się bardziej obfity i ciągnący lub wręcz przeciwnie – kleisty i gęsty.
Dopiero zmiana takich właściwości wydzieliny, jak: zabarwienie (białe, szare, żółte, zielone), zapachu (rybi, słodki) czy też jednolitości (występowanie strzępków lub kłaczków) powinna budzić podejrzenie, że w obrębie pochwy toczyć może się patologiczny proces. Nieprawidłowa wydzielina z dróg rodnych to upławy – jeden z najważniejszych diagnostycznie objawów infekcji pochwy.
Drożdżyca pochwy – jakie są przyczyny?
Przyczyną drożdżycy pochwy jest infekcja drożdżakiem z gatunku Candida albicans, jednakże do tej infekcji mogą przyczynić się także inne gatunku grzybów. Wyróżniamy dwa źródła infekcji: z wnętrza organizmu, czyli przez grzyby żyjące w ciele (w jelitach, w pochwie, na skórze), które w niektórych sytuacjach omijają nasz układ odpornościowy i stają się agresywne, a także ze źródeł zewnętrznych (np. poprzez używanie wspólnego ręcznika z osobę zarażoną).
Dlaczego dzieje się tak, że, pomimo podobnego narażenia na drożdżaki w pochwie, niektóre kobiety częściej ulegają infekcjom, a inne nigdy nie doświadczają kandydozy pochwy? Mechanizmem obronnym przed drożdżycą (która przecież często ma kontakt z ciałami obcymi) jest naturalna flora bakteryjna tworzona w największej mierze przez pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus). Te bakterie wydzielają substancje, które utrzymują kwaśne środowisko w pochwie. Na florę bakteryjną pochwy mają wpływ :
- pH pochwy (preferowane jest kwaśne),
- styl życia (stosunki seksualne, higiena intymna),
- stosowane kosmetyki miejscowe (np. nieodpowiednie żele do higieny intymnej),
- stężenie hormonów kobiecych (estrogenów),
- temperatura ciała,
- choroby współistniejące oraz przyjmowane leki i stosowane używki.
Które kobiety chorują na drożdżycę pochwy?
Drożdżyca pochwy znacznie częściej dotyka także kobiety z cukrzycą i zaburzeniami odporności. To jednak nie wszystko – czynników ryzyka jest znacznie więcej. Należą do nich: współżycie seksualne podczas miesiączki, stosowanie antykoncepcji w postaci wkładki domacicznej, częste irygacje pochwy (podczas tego zabiegu wypłukiwana zostaje prawidłowa flora bakteryjna, co pozbawia ją bariery ochronnej), bielizna ze sztucznych materiałów (sprzyja to wzrostowi temperatury, który jest niekorzystny dla pożytecznych bakterii), zmiany w gospodarce hormonalnej (menopauza, hormonalna terapia zastępcza, wieloskładnikowa antykoncepcja hormonalna), stosowane leki (szczególnie te, które upośledzają odporność, takie jak glikokortykosteroidy), otyłość, niezachowywanie właściwej higieny w miejscach publicznych (np. na basenach).
Drożdżyca pochwy czy inna infekcja?
Bardzo ważne jest zidentyfikowanie czynnika, który spowodował zakażenie pochwy. Na podstawie samych objawów można podejrzewać charakter infekcji intymnej (bakteryjny lub grzybiczy). Zakażeniom bakteryjnym towarzyszą zwykle upławy o nieprzyjemnym zapachu przypominającym woń ryby. Upławów w drożdżycy pochwy zwykle nie cechuje żaden specyficzny zapach, jedynie w niektórych sytuacjach woń staje się lekko słodkawa (przyczyna to drożdżaki w pochwie). Różnice są również dostrzegalne w samym charakterze wydzieliny. W infekcjach bakteryjnych mamy do czynienia z szarymi, zielonymi lub żółtymi upławami.
Jakie są upławy przy drożdżycy pochwy?
Bardziej charakterystyczny jest obraz upławów przy drożdżycy pochwy:
- wydzielina staje się biaława lub szarobiaława (białe upławy z pochwy),
- mogą pojawiać się grudki o charakterze twarożku (zbite, białe konglomeraty),
- mogą ujawnić się białawe strzępki grzybni.
Innymi objawami zakażenia drożdżakowego pochwy, które są wspólne dla bakterioz i kandydoz, są:
- ból przy oddawaniu moczu, tak zwana dyzuria (pieczenie i szczypanie cewki moczowej),
- pieczenie i swędzenie krocza,
- częste mikcje, czyli konieczność częstego oddawania moczu,
- ból podczas stosunku lub po współżyciu.
Ostatecznym potwierdzeniem rozpoznania drożdżycy pochwy jest wykonanie posiewu. W tym celu pobiera się próbki wydzieliny i zakłada hodowlę, a następnie pod mikroskopem ocenia się rozwinięte mikroorganizmy.
Leczenie drożdżycy pochwy
Leczenie grzybicy pochwy (przyczynowe) powinno być prowadzone przez lekarza-ginekologa. W lżejszych przypadkach wystarczająca jest terapia miejscowa lekami zawierającymi nystatynę lub leki z grupy azoli (np. ketokonazol). Niekiedy konieczne staje się podawanie przeciwgrzybiczych leków doustnych.
Leczenie domowe obejmuje przywrócenie właściwego pH pochwy za pomocą preparatów dopochwowych oraz uzupełnienie flory bakteryjnej o pałeczki kwasu mlekowego (np. probiotyki dopochwowe). Pomocne stają się probiotyki zawierające wybrane szczepy Lactobacillus oraz pożywienie dla bakterii (np. inulinę). Stosować można także terapię łagodzącą nieprzyjemne objawy towarzyszące chorobie, takie jak: szczypanie, swędzenie (świąd) i suchość pochwy.
Drożdżyca pochwy – domowe sposoby
Drożdżyca pochwy nie zagraża życiu (za wyjątkiem wyjątkowej sytuacji ciąży, gdzie każda infekcja jest niebezpieczna dla płodu), jednakże może często nawracać. By temu zapobiec, należy stosować profilaktycznie preparaty zawierające pałeczki kwasu mlekowego oraz utrzymujące kwaśne pH pochwy. Kobiety z predyspozycjami do częstych i nawracających infekcji drożdżakami pochwy powinny nosić wygodną, bawełnianą bieliznę, unikać irygacji pochwy, dbać o higienę, unikać kąpielisk i wybrać podpaski zamiast tamponów podczas miesiączki.
Drożdżyca pochwy – jak zapobiegać?
W celu profilaktyki drożdżycy można stosować preparaty zawierające pałeczki kwasu mlekowego (np. probiotyki ginekologiczne). Należy stosować także odpowiedni i dobry płyn do higieny intymnej bez sztucznych barwników czy parabenów. Wymienione wyżej czynniki warunkujące utrzymanie prawidłowej flory bakteryjnej pochwy mogą ulec zachwianiu w wielu sytuacjach. Z całą pewnością należy do nich ciąża.
Drożdżyca pochwy w ciąży może być poważnym zagrożeniem. U kobiet ciężarnych zmianie ulega pH pochwy z prawidłowego kwaśnego na bardziej zasadowe. Występują także wahania w stężeniach hormonów kobiecych, co sprzyja zakażeniom drożdżakami. Każda infekcja intymna w ciąży może stanowić powikłania i duże zagrożenie dla płodu, dlatego należy niezwłocznie skonsultować się z ginekologiem w celu dobrania najlepszego leczenia. Kobiety ciężarne nie powinny próbować podejmować prób samodzielnego leczenia.
