Czym jest jod?
Jod zaliczany jest do pierwiastków, bez których organizm ludzki nie mógłby prawidłowo funkcjonować. Jego podstawowym zadaniem jest stymulowanie tarczycy do produkcji hormonów tarczycy, takich jak trójjodotyronina i tyroksyna.
Hormony te wpływają na wiele ważnych procesów życiowych, m.in. biorą udział w przemianach składników odżywczych, utrzymaniu odpowiedniej temperatury ciała oraz odpowiadają za rozwój i pracę mózgu. Niestety, jeśli codzienna dieta nie pokrywa zapotrzebowania na jod, łatwo o jego niedobór.
Brak jodu w organizmie – jakie są objawy niedoboru jodu?
Najbardziej charakterystycznym objawem niedoboru jodu jest powiększenie tarczycy, potocznie określane wolem tarczycowym. Brak jodu może manifestować się także ciągłym uczuciem zimna, nieustannym zmęczeniem, sennością w ciągu dnia i brakiem energii. Kiedy brakuje jodu w organizmie, pojawiają się problemy ze skórą, włosami i paznokciami.
Typowy dla niedoboru jodu jest także nagły wzrost masy ciała przy braku zmian w sposobie odżywiania. Niski poziom jodu w organizmie przekłada się ponadto na trudności z koncentracją oraz z pamięcią.
Po zaobserwowaniu tego typu objawów niedoboru jodu, warto zadbać o zwiększeniu podaży tego pierwiastka z dietą.
Skutki niedoboru jodu – co się dzieje, kiedy jest za mało jodu w diecie?
Długotrwale utrzymujący się obniżony poziom jodu w organizmie, spowodowany zbyt małą podażą jodu w pożywieniu, może doprowadzić do ciężkich zaburzeń w organizmie. Następstwem niedoboru jodu często jest niedoczynność tarczycy (niedobór hormonów tarczycy). Ponadto brak jodu w diecie u dorosłych skutkuje zakłóceniem pracy narządów rozrodczych.
Szczególnie groźny jest niedobór jodu w ciąży, związany z ryzykiem jej poronienia. Natomiast niedobór jodu u dzieci przyczynia się do hamowania wzrostu oraz rozwoju – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Z powodu niedoboru jodu wzrasta ryzyko zachorowania na raka żołądka oraz raka tarczycy.
Kup Essence Nutrition Jod 180 tab. w Vitashop.pl
Z uwagi na konsekwencje, jakie niesie za sobą zbyt niski poziom jodu w organizmie, konieczne jest dbanie o to, aby dostarczać go w odpowiednich ilościach z żywnością. Istotne jest także, by nie lekceważyć pierwszych objawów niedoboru jodu, gdyż im dłużej stan ten będzie się utrzymywał, tym będzie to groźniejsze dla naszego organizmu. O jego właściwą podaż powinny szczególnie zadbać kobiety w ciąży, bo braki jodu w diecie ciężarnej mogą przyczynić się do poronienia lub ciężkiego, trwałego uszkodzenia płodu.
Co wypłukuje jod z organizmu?
Zwiększając podaż jodu w diecie, warto zwrócić uwagę na produkty, które mogą obniżać jego przyswajanie przez organizm. Zalicza się do nich tzw. rośliny krzyżowe, czyli głównie wszystkie kapustne, ale także kalafior, rzepę czy jarmuż – ze względu na obecne w nich tioglikozydy, które hamują wchłanianie jodu. Utratę jodu w organizmie nasilają też chlor i sód.
Jak uzupełnić niedobór jodu?
Jod w diecie – w czym jest jod?
W przypadku niedoboru jodu konieczne jest zwiększenie spożycia żywności zawierającej duże dawki jodu. Ponadto można skorzystać z dostępnych suplementów i uzupełniać braki tego pierwiastka poprzez jod w tabletkach. Suplementacja jodu jest jednak wskazana głównie kobietom w ciąży oraz karmiącym, które mają większe zapotrzebowanie na jod. Poza tym jod w tabletkach poleca się także przy ciężkich niedoborach jodu lub gdy sposób żywienia wyklucza możliwość jego dostarczenia naturalnie z pożywieniem. W większości przypadków najlepiej bowiem sięgać po naturalne źródła jodu.
Produkty bogate w jod to:
- sól morska, sól jodowana,
- ryby morskie i owoce morza, np. dorsz, halibut, łosoś,
- przetwory rybne i ryby wędzone, np. łosoś wędzony, sardynki w puszce,
- sery żółte oraz pleśniowe, np. gouda, brie,
- mleko i przetwory mleczne, np. kefir, maślanka,
- jaja kurze,
- produkty zbożowe, np. pieczywo razowe oraz chrupkie, ryż brązowy,
- niektóre warzywa, np. brokuły, szpinak.
Jod promieniotwórczy – jod 131
W terapii nadczynności tarczycy, toksycznego wola wieloguzkowego lub pojedynczego guzka autonomicznego, leczeniu dużego wola (nietoksycznego) oraz leczeniu brodawkowatego i pęcherzykowego raka tarczycy suplementacja jodem w tabletkach czy spożywanie produktów bogatych w jod nie wystarcza. Można wtedy jednorazowo podać pacjentowi izotop jodu 131, zwany też jodem promieniotwórczym. Dlaczego? Izotop jodu 131 emituje promieniowanie, które nieodwracalnie uszkadza komórki tarczycy.
O dawce kapsułki z sodu jodkiem, jaką powinien przyjąć chory, decyduje lekarz medycyny nuklearnej. Leczenie radiojodem odbywa się zazwyczaj w warunkach szpitalnych.
Jod promieniotwórczy a katastrofa nuklearna
Podczas awarii jądrowej, wybuchu atomu dochodzi do wydzielenia ogromnych ilości energii. Na ziemię opada promieniotwórczy opad, powodujący skażenie terenu. W takiej sytuacji należy przyjąć jodek potasu. Po co? Przyjęcie nieaktywnego jodu zapobiega wchłanianiu radioaktywnej postaci jodu.
Gdy w 1986 roku doszło do awarii elektrowni atomowej w Czarnobylu, profilaktycznie zaczęto podawać Polakom płyn Lugola. Jak się okazało – niepotrzebnie, bo do skażenia naszych terenów nie doszło, a po latach od podania płynu u wiele osób rozpoznano choroby tarczycy. Dlatego, jod w tabletkach czy płyn Lugola absolutnie nie mogą być podawane profilaktycznie!
Działanie jodu – czy jod odchudza?
Wytwarzanie tyroksyny i trójjodotyroniny we właściwych dawkach przyspiesza tempo przemiany materii. W efekcie dostarczana do organizmu wraz z pożywieniem energia spalana jest szybciej. Wzrasta również rozkład węglowodanów i tłuszczów, co jest kluczowe podczas odchudzania lub jeśli chcemy utrzymać osiągniętą masę ciała.
Jednym z zaburzeń, do jakich może dojść na skutek niedoboru jodu w diecie, jest niekontrolowany wzrost masy ciała. Spowodowane jest to spowolnieniem procesów przemiany materii. Powód? Hormony tarczycy, do których produkcji potrzebny jest właśnie jod, biorą udział w regulacji przemian metabolicznych.
Gdy mamy do czynienia z niedoborem jodu w organizmie, hormony tarczycy wytwarzane są w zbyt małych ilościach, czego skutkiem jest spowolnienie procesów metabolicznych. To prowadzi do wzrostu masy ciała lub do problemów w zrzuceniu zbędnych kilogramów przez osoby stosujące diety odchudzające. Jeśli chcemy schudnąć, koniecznie musimy więc zadbać o odpowiednią podaż jodu z żywnością, gdyż może on znacząco wspomóc szybkie i skuteczne odchudzanie.
