Czym jest poronienie?
Niestety, nie każda ciąża kończy się szczęśliwie urodzeniem zdrowego dziecka. Zjawisko, jakim jest poronienie, jest bardzo częste.
Poronienie to utrata ciąży do 22 tygodnia jej trwania. Jeżeli kobieta w 21 tygodniu ciąży dowiaduje się, że serce dziecka nie bije, mówimy wówczas o poronieniu. Gdy taka sytuacja wydarzy się w 24 tygodniu ciąży, mówimy o zgonie wewnątrzmacicznym i wówczas należy wywołać poród.
Poronieniu ulega około 15 % rozpoznawalnych ciąż. Najwięcej, bo aż 50 % ciąż, ulega poronieniu już na samym początku jej trwania, czyli przed implantacją. Wraz z kolejnymi tygodniami ciąży ryzyko poronienia maleje. Po implantacji zarodka liczba poronień maleje do 25 %. Natomiast w 8 tygodniu ciąży ryzyko to wynosi około 10 %, a już w 13 tygodniu ciąży maleje do 1-2 %.
Ryzyko poronień wzrasta z wiekiem matki. Po 35. roku życia ryzyko to znacznie wzrasta. U kobiet po 40. roku życia ryzyko poronienia wynosi 50 %.
Niezwykle istotny jest wywiad położniczy kobiety. Jeśli urodziła ona żywe dziecko, bądź jest to obecnie jej pierwsza ciąża, ryzyko poronienia wynosi zaledwie 5 %. Natomiast jeżeli poprzednia ciąża zakończyła się niepowodzeniem, wówczas niestety ryzyko poronienia wzrasta do około 20 %.
Do poronienia dochodzi również często w pierwszych tygodniach ciąży. Wiele kobiet nie ma świadomości, że były w ciąży. Takie poronienia interpretowane są jako zaburzenia cyklu miesiączkowego. Jeśli do poronienia dochodzi po sobie trzy lub więcej razy, wówczas klasyfikuje się jako poronienia nawracające. W przypadku powtarzających się poronień należy przeprowadzić wnikliwą analizę poprzez wyniki badania ogólnego oraz badań specjalistycznych. Niezwykle istotną metodą w diagnostyce poronień jest ultrasonografia, histeroskopia oraz badanie w kierunku obecności przeciwciał antyfosfolipidowych. Badania te pomagają w ustaleniu przyczyny poronień oraz ułatwiają rozpoczęcie prawidłowego leczenia.
Przyczyny poronienia
Istnieje kilka znanych przyczyn poronień. Warto podkreślić, że często przyczyna poronienia nie zostaje do końca wyjaśniona. Niektóre poronienia mogą być sposobem, w jakim natura radzi sobie z jakimś problemem istniejącym w ciąży.
Wyróżniamy następujące przyczyny poronienia:
- przyczyny genetyczne (nieprawidłowości chromosomalne),
- przyczyny immunologiczne (zespół antyfosfolipidowy),
- przyczyny anatomiczne: endometrioza miednicy mniejszej, wady wrodzone narządu rodnego kobiety, guzy macicy, niewydolność szyjki macicy, zrosty wewnątrzmaciczne,
- przyczyny zakaźne: różyczka, toksoplazmoza, opryszczka, cytomegalia,
- przyczyny płodowo - łożyskowe.
Do poronienia dochodzi również z powodu zaburzeń hormonalnych matki, jakich jak:
- defekt fazy lutealnej,
- niewydolność ciałka żółtego,
- mała produkcja progesteronu,
- zespół policystycznych jajników (podwyższone stężenie androgenów).
Również anomalie nasienia, defekty genetyczne i anomalie chromosomalne mężczyzny powodują, że ryzyko poronienia wzrasta.
Warto jednak podkreślić, że istnieją również przyczyny poronień, które uwarunkowane są przez stan ogólny zdrowia obojga rodziców. Choroby układowe, choroby metaboliczne, stosowanie używek, palenie papierosów oraz stres powodują, że może dojść do poronienia. Niektóre czynniki ryzyka, takie jak używki dadzą się łatwo zminimalizować. W tej kwestii wszystko zależy od przyszłych rodziców.
Rodzaje poronień
Określenie jaki typ poronienia następuje jest niezwykle ważne z punktu widzenia medycznego. Badanie ultrasonograficzne oraz objawy kliniczne wskażą jaki to rodzaj poronienia. Niektóre poronienia prowadzą do utraty ciąży, natomiast inne nie muszą wywierać zasadniczego wpływu na przebieg ciąży, jednakże należy podjąć czynności medyczne.
Głównym objawem poronienia jest ból w dolnej części brzucha i krwawienie. Objawy te mogą mieć różną intensywność.
Poronienie zagrażające
Objawy poronienia zagrażającego:
- skurcze macicy kobiety o niewielkim natężeniu,
- krwawienie z macicy kobiety, które często są bolesne,
- w badaniu ginekologicznym część pochowa jest uformowana.
Postępowanie w poronieniu zagrażającym:
Przede wszystkim po rozpoznaniu poronienia zagrażającego należy zapewnić spokój fizyczny i psychiczny ciężarnej. Powinna ona odpoczywać w łóżku. Hospitalizacja w niektórych przypadkach nie jest wymagana, natomiast uspokojenie i następowe badanie ultrasonograficzne już tak. Spokój psychiczny kobiety to połowa sukcesu. Jeżeli kobieta przebywa w szpitalu, powinna mieć zapewniony dobry kontakt z najbliższymi, a rzetelne informacje medyczne sprzyjają dobremu rokowaniu. Przy poronieniu zagrażającym niezwykle istotna jest właściwa diagnostyka: badanie USG, badanie krwi, posiew.
Poronienie w toku
Objawy poronienia w toku:
- krwawienie i ból o różnym nasileniu,
- w badaniu ginekologicznym część pochowa skrócona, mogą być widoczne elementy jaja płodowego.
Postępowanie w poronieniu w toku:
Postępowanie terapeutyczne jest zależne od stanu ogólnego i położniczego kobiety. Jeżeli poronienie nie jest zupełne, należy wyłyżeczkować jamę macicy kobiety. Postępowanie w takim przypadku powinno opierać się na zapewnieniu spokoju kobiecie oraz akceptacji jej uczuć związanych ze stratą dziecka. Nie wolno zaprzeczać uczuciom rodziców oraz nie należy stymulować poczucia winy, którego w ogóle nie powinno być. Rzeczą naturalną jest, aby stworzyć warunki do pożegnania dziecka. Kobieta, która przeszła poronienie w toku, powinna mieć zapewniony kontakt z najbliższymi, psychologiem, grupą wsparcia bądź kapłanem.
Poronienie zatrzymane
Objawy poronienia zatrzymanego:
- brak powiększania się macicy przez kilka tygodni,
- brak czynności serca płodu w badaniu USG.
O poronieniu zatrzymanym mówi się wówczas, gdy nie nastąpiło wydalenie martwego płodu. Postępowanie w takim przypadku polega na farmakologicznej indukcji skurczowej macicy oraz jej wyłyżeczkowaniu po wydaleniu płodu. Poronienie zatrzymane należy odróżnić od pustego jaja płodowego.
Poronienie to trudny moment w życiu rodziców. Utrata ciąży to bardzo przygnębiające przeżycie. Rodzice odczuwają wstrząs i zawód. Kobiety często mają poczucie winy i lęku. Wszystkie te uczucia są normalną reakcją na bolesną stratę. Przy kolejnej ciąży kobieta może odczuwać zwiększony strach, dlatego tak ważne jest otoczenie szczególną opieką ciężarnej, która przeszła przez poronienie. Często po poronieniu pojawiają się problemy emocjonalne w relacjach między partnerami. Rozmowa i wzajemne wsparcie pomogą im przetrwać trudne chwile.
