Zapalenie tkanki łącznej to kolagenoza wywołana przez gronkowca złocistego (Staphylococcus auerus) i paciorkowca (Streptococcus pyogenes). Wśród przyczyn cellulitisu należy wymienić uszkodzenie skóry, przez które mogą wnikać bakterie wywołujące zakażenie. Objawy choroby to m.in.: zaczerwienienie, ból i pieczenie skóry, pęcherze, wybroczyny oraz obrzęki nóg. W leczeniu zapalenia tkanki łącznej stosuje się antybiotykoterapię.
Zapalenie tkanki łącznej (cellulitis) – przyczyny, objawy, leczenie
Zapalenie tkanki łącznej (kolagenoza) – przyczyny
Zapalenie tkanki łącznej (cellulitis) to bakteryjna infekcja skóry. Mikroorganizmy wchodzą w skład prawidłowej flory bakteryjnej skóry, ale w pewnych warunkach mogą wywoływać zapalenie głębszych jej warstw.
Opisywanej kolagenozy nie należy mylić z cellulitem (pomarańczową skórką).
Uszkodzenie i przerwanie ciągłości skóry jest przyczyną wniknięcia bakterii do niej oraz do tkanki podskórnej. Objawy zapalenia tkanki łącznej często rozwijają się w wyniku: pogryzienia przez psa, zadrapania przez kota, ukąszenia przez owada, oparzeń, zabiegów chirurgicznych, wykonania tatuażu, drapania swędzących zmian. Skaleczenie skóry może być przy tym bardzo małe i niewidoczne gołym okiem.
To też Cię może zainteresować: Pęcherze, pęcherzyki i bąble na skórze – co mogą oznaczać?
Ponadto zachorowanie na tę chorobę tkanki łącznej jest związane z opisanymi poniżej czynnikami ryzyka niezwiązanymi z uszkodzeniem skóry.
- Cukrzyca – osoby z tą chorobą są podatne na różnego rodzaje infekcje i zakażenia, co wynika z obniżonej odporności, podwyższonego poziomu cukru, zaburzonego krążenia krwi w naczyniach i uszkodzenia nerwów. Cellulitis u tych osób dotyczy zwykle podudzi i kostek oraz jest trudny do leczenia.
- Choroby skóry – takie schorzenia jak łuszczyca, egzema, grzybica skóry, ospa wietrzna i półpasiec wywołują świąd i sprzyjają zadrapaniom.
- Podeszły wiek, otyłość.
- Choroby wątroby – zapalenie lub marskość.
- Leczenie immunosupresyjne po przeszczepach lub leczenie chorób z autoagresji, leczenie glikokortykosteroidami, choroby przebiegające z obniżeniem odporności (np. AIDS).
- Żylaki kończyn dolnych, przewlekła niewydolność żylna, uszkodzenie naczyń limfatycznych kończyn dolnych.
- Przewlekłe obrzęki kostek i podudzi.
Choroba tkanki łącznej (cellulitis) – objawy
Bakteryjne zakażenie skóry rozwija się zwykle w obrębie kończyn dolnych i twarzy, ale może zająć skórę w każdej części ciała.
Głównym objawem zapalenia tkanki łącznej jest zaczerwienienie skóry, która przybiera purpurowy kolor. Obszar zaczerwienienia powiększa się w ciągu kilku dni i jest nieostro odgraniczony od zdrowej tkanki. Oprócz tego w obrębie zakażonej skóry pojawiają się pęcherze oraz wybroczyny. Skóra jest opuchnięta, błyszcząca, pojawia się obrzęk.
Objawom tym towarzyszy silny ból i pieczenie skóry – opuchnięta tkanka jest wrażliwa na dotyk, tkliwa. Objawem zapalenia może być także gorąca skóra (uczucie ciepła, ucieplenie) w obrębie zakażenia.
Chorobie towarzyszy czasami obrzęk (powiększenie) węzłów chłonnych w sąsiedztwie zakażonej skóry, niekiedy widoczne jest smugowate zaczerwienienie biegnące do węzłów – to objaw rozprzestrzeniania się infekcji drogą naczyń chłonnych. Możliwe są również takie objawy, jak bóle głowy, nudności, gorączka, złe samopoczucie.
Zapalenie tkanki łącznej a zakrzepica i róża
Zapalenie tkanki łącznej rozpoznaje się przede wszystkim na podstawie badania zmian na skórze przez lekarza – już na podstawie zapoznania się z charakterystycznymi objawami i zebranego wywiadu wskazującego na możliwość wystąpienia choroby jest on w stanie postawić diagnozę.
W badaniach krwi można stwierdzić podwyższenie wskaźników stanu zapalnego, np. CRP, OB oraz wzrost liczby krwinek białych w morfologii.
Objawy, jakie daje cellulitis skóry kończyn dolnych mogą być mylone z groźnym schorzeniem – zakrzepicą żył głębokich, która w przypadku nierozpoznania może prowadzić do niebezpiecznych zatorów płucnych. Aby odróżnić obie te choroby, lekarz wykonuje USG żył kończyn dolnych, w których widoczne są wtedy skrzepliny.
Cellulitis i róża to dwie bardzo podobne jednostki chorobowe. Ta druga choroba skóry to jednak wynik zakażenia paciorkowcowego, które rozwija się w głębszych warstwach. Częściej towarzyszą jej objawy ogólne: gorączka, ból głowy, a zmiany na skórze występują zwykle na kończynach dolnych i są ostro odgraniczone od zdrowej skóry.
Cellulitis – jak leczyć zapalenie tkanki łącznej?
Leczenie zapalenia tkanki łącznej polega na podawaniu antybiotyków – drogą dożylną (w cięższych przypadkach) lub doustną. Zwykle są to penicyliny. Terapia w tym przypadku trwa 10–14 dni. W przypadku objawów ogólnych, takich jak gorączka, podaje się paracetamol. Ważny jest także wypoczynek i oszczędzanie chorej kończyny.
Ponadto chora kończyna powinna być unieruchomiona i uniesiona (elewacja) w celu zmniejszenia obrzęku nogi i złagodzenia objawów zapalenia. Nieleczone zakażenie skóry może skończyć się uogólnioną infekcją, przedostaniem się bakterii do krwi i rozwojem sepsy, która stanowi bezpośrednie zagrożenie życia.
Adrianna Bogacz
Lekarz
Lekarz w trakcie specjalizacji z patomorfologii. Absolwentka Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu (Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach).
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 04.02.2021
opublikowany 12.04.2023
opublikowany 10.03.2024