Zapalenie okołoustne (Dermatitis perioralis) – przyczyny, objawy, leczenie

Okołoustne zapalenie skóry (dermatitis perioralis) – jakie są przyczyny?

Okołoustne zapalenie skóry (dermatitis perioralis), czasem określane mianem dermatozy okołoustnej, jest częściej objawem choroby ogólnej niż izolowanym schorzeniem. Może towarzyszyć różnym przypadłościom zdrowotnym, w których dochodzi do podrażnienia powłok ciała, rozwoju reakcji immunologicznej ze strony układu odpornościowego i zapalenia skóry w okolicach ust.

Powodów zapalenia skóry twarzy przy ustach może być wiele. Wymienić w tym miejscu należy najczęstsze przyczyny, takie jak wyschnięty naskórek będący efektem odwodnienia organizmu bądź nieprawidłowej pielęgnacji skóry, a także choroby immunologiczne ogólnoustrojowe, takie jak alergie (głównie pokarmowe) lub atopowe zapalenie skóry (dotyczy częściej dzieci).

Przeczytaj też: Spuchnięte usta – jakie są przyczyny obrzęku warg?

Przyczyną okołoustnego zapalenia skóry może być także kontaktowe zapalenie skóry wokół ust, wynikające z takich czynników jak:

• niedobory pokarmowe w postaci awitaminozy lub niedostatecznej podaży makro- i mikroelementów (zwłaszcza niedobór witamin z grupy B i żelaza);
• zakażenie bakteryjne lub grzybica ust i okolic warg, zwłaszcza w kącikach ust;
• pasożyt w skórze wokół ust (nużeniec ludzki infekujący np. zmiany trądzikowe);
• podrażnienie mechaniczne;
• podrażnienie przez kosmetyki lub detergenty.

Przeczytaj: Krostki na twarzy – co może je powodować?

Dermatitis perioralis może pojawiać się także w wyniku urazów. Szczególny przypadek stanowią zapalenia wokół ust u mężczyzn, którzy nieumiejętnie usuwając zarost, powodują powstawanie mikrouszkodzeń. W zadrapaniach na wcześniej zdrowej skórze może dojść do zakażeń grzybiczych lub bakteryjnych wikłających przyustne zapalenie skóry.

Dolegliwości w okolicy mikrourazów nasila płukanie twarzy środkami kosmetycznymi, co wiąże się z uczuciem silnego pieczenia wokół ust, a nawet bólu. Skóra staje się intensywnie czerwona, zwłaszcza w okolicy warg i tam gdzie uszkodzenia są najliczniejsze.

To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną pojawienia się krost na głowie?

Swędzenie, pieczenie i krostki na brodzie – objawy zapalenia okołoustnego

Niezależnie od przyczyny powstania, objawy okołoustnego zapalenia skóry mogą być do siebie bardzo podobne. Ból występuje rzadko, częściej mamy do czynienia z objawami towarzyszącymi zmianom skórnym w okolicach ust, a wśród nich jest to:

• pieczenie wokół ust,
• zaczerwienienie twarzy lub czerwona skóra wokół ust,
• swędzenie w okolicach warg,
• złuszczanie naskórka kącików ust.

Niektóre choroby z towarzyszącym zapaleniem okołoustnym mogą wiązać się z bardziej specyficznymi dolegliwościami. Na przykład w zakażeniu nużeńcem ludzkim zainfekowaniu ulegają uprzednio obecne na twarzy zmiany skórne trądzikowe, jak pryszcze wokół ust, krostki na brodzie lub w innych obszarach twarzy.

Przeczytaj: Brązowe plamy na skórze – jakie mogą być przyczyny?

Dodatkowo obecność pasożyta w naskórku powoduje intensywny świąd i chęć drapania. Jeśli pacjent się od niego nie powstrzymuje, nieuchronnie prowadzi to do powstawania przeczosów, czyli uszkodzeń skóry wynikających z częstego drażnienia paznokciami.

To też może Cię zainteresować: Jakie schorzenia wywołują plamy na skórze?

W takiej sytuacji na stan zapalny wokół ust powodowany obecnością nużeńca ludzkiego dodatkowo nakładają się zmiany skórne będące wynikiem mechanicznych uszkodzeń. Skóra przy wargach staje się wtedy czerwona. Czasem pojawia się też obrzęk i subiektywne wrażenie pieczenia.

W przypadku niedoborów żelaza stan zapalny wokół ust powodują pękające kąciki warg. Podobnie w zakażeniu grzybiczym, gdzie dodatkowo naskórek nabiera białego zabarwienia z powodu nalotów oraz złuszczeń. Wokół zmian naskórkowych obecny jest rumień, a skóra przy ustach jest czerwona.

Przy niedoborze witaminy A możemy mieć do czynienia z krostkami na brodzie i policzkach, a czasem też ze zmianami skórnymi wokół ust.

To też może Cię zainteresować: Śmierdzące stopy – przyczyny, leczenie

Jak leczyć zapalenie okołoustne?

Chociaż objawy w różnych chorobach mogą być podobne, najważniejsze, aby w okołoustnym zapaleniu skóry skupić się na leczeniu właściwej przyczyny. Zwykle konieczna jest wizyta u dematologa, który pomoże ją rozpoznać, a także zaleci odpowiednie medykamenty lub inne środki zaradcze.

Jeśli zauważymy, że skóra wokół ust jest czerwona i piecze po zastosowaniu konkretnych środków kosmetycznych, należy je odstawić i zaobserwować, czy zmiany skóry w okolicach ust ustąpią. Podobnie jeśli podejrzewamy chorobę alergiczną.

Zakażenia bakteryjne wymagają leczenia antybiotykowego, a grzybicze – środków grzybobójczych. W niedoborach witaminowych zaleca się ich suplementowanie preparatami dostępnymi w aptekach oraz trwałą poprawę sposobu odżywiania. Ważna jest odpowiednia higiena twarzy i oczyszczanie zmian skórnych wokół ust, co może przeciwdziałać dalszemu rozwojowi i nasilaniu dolegliwości.

To też może Cię zainteresować: Łuszcząca się skóra – czy zawsze oznacza łuszczycę?

Warto też stosować preparaty nawilżające oraz natłuszczające, które pomogą łagodzić objawy zapalenia okołoustnego, a zwłaszcza złuszczanie naskórka, pękanie, pieczenie i świąd skóry wokół ust.

Ważne, aby używane w zapaleniu okołoustnym kosmetyki były wyprodukowane na bazie naturalnych substancji i nie zawierały sztucznych barwników ani perfum, co mogłoby dodatkowo drażnić skórę w okolicach zmian.

Czytaj również: Onycholiza paznokci – co to jest, jak leczyć pierwsze objawy?