Potówki to zmiany skórne (swędzące krostki) pojawiające się wskutek przegrzania skóry oraz nadmiernego pocenia się. Kłopotliwe są zwłaszcza potówki pojawiające się na twarzy, karku i na plecach. Mogą one występować okresowo, w trakcie upałów lub po intensywnym wysiłku. Mogą też być obecne przewlekle – jako objaw nadpotliwości. Jak zapobiegać ich powstawaniu i jak postępować, jeżeli się pojawią?
Potówki u dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie
Potówki - co to jest?
Potówki to zmiany skórne powstające pod wpływem przegrzania i nadmiernego spocenia się – przy nadpotliwości dochodzi do zablokowania odpływu potu. Najczęstsze są potówki zwykłe – zmiany tworzą się bezpośrednio pod naskórkiem i mają postać drobnych krostek.
Potówki tworzące się w głębszych warstwach skóry, zwykle pod wpływem nadkażenia, nazywane są potówkami głębokimi. Jeżeli potówkom towarzyszy zaczerwienienie zapalne, mówimy o potówkach czerwonych.
Potówki mogą pojawiać się na całym ciele. Najczęściej można je zaobserwować na twarzy, skórze tułowia, karku. Mogą występować na dłoniach i stopach. Potówki mogą powodować świąd skóry.
Zdarza się, że potówki u dorosłych bywają mylone z wysypkami infekcyjnymi, zwłaszcza gdy pojawiają się na dłoniach i stopach (należy je różnicować m.in. z chorobą bostońską). Jeżeli mamy wątpliwości co do charakteru zmian, konieczna jest konsultacja lekarska.
To też Cię może zainteresować: Pęcherze, pęcherzyki i bąble na skórze – co mogą oznaczać?
Potówki – swędzące krostki na twarzy, plecach, stopach i dłoniach
W upalne dni, wskutek przegrzania skóry i obfitego pocenia się, stosunkowo często obserwuje się potówki u dzieci. Okazuje się, że dorośli także narażeni są na tego typu zmiany. Potówki na skórze pojawiają się pod wpływem stresu oraz w wyniku intensywnego pocenia się podczas wysiłku.
Jeżeli problem potówek pojawia się często i nie wynika z zaniedbań higienicznych, konieczne jest znalezienie przyczyny nadmiernej potliwości. Kłopotliwe są zwłaszcza potówki na twarzy, plecach i tułowiu – zmiany na skórze w tych miejscach są zazwyczaj dobrze widoczne.
Z kolei potówki pod biustem, pod pachami trudniej jest wyleczyć, gdyż znajdują się w środowisku ucieplonym i wilgotnym.
Czytaj również: Ból pod piersiami – co może oznaczać?
Część osób cierpi na nadpotliwość pierwotną, która nie wynika z choroby. Zdarza się jednak, że nadmierne pocenie się wynika z choroby, na przykład:
- chorób endokrynologicznych (najczęściej nadczynności tarczycy),
- przewlekłych chorób zakaźnych,
- chorób nowotworowych (np. białaczek).
Wzmożone pocenie się jest często obserwowane u osób otyłych, a także u kobiet w okresie menopauzy (charakterystyczne są uderzenia gorąca i zlewne poty).
To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną pojawienia się krost na głowie?
Co na potówki? Jak zapobiegać powstawaniu wysypki na skórze?
Profilaktyka powstawania potówek polega na właściwym przestrzeganiu zasad higieny osobistej oraz na zapobieganiu i hamowaniu nadmiernej potliwości. Osoby mające problem nadpotliwości powinny kąpać się lub brać prysznic częściej niż osoby pocące się w sposób fizjologiczny.
Istotny jest właściwy ubiór dostosowany do panujących temperatur. Odzież powinna być przewiewna, wykonana z naturalnych, przepuszczających powietrze materiałów.
Zobacz też: Wysypka na nogach – jakie są przyczyny krostek na nogach?
Aby zapobiegać powstawaniu potówek na stopach, powinno się nosić przewiewne obuwie, można też stosować specjalne preparaty do stóp hamujące wydzielanie potu. Odświeżające działanie na przegrzaną, spoconą skórę ma spryskanie jej wodą termalną. W pomieszczeniach nie powinno być zbyt wysokich temperatur. Ważne znaczenie ma także odpowiednie nawadnianie się.
Potówki na twarzy wymagają dokładnego oczyszczania skóry i porów. Do mycia twarzy należy używać delikatnie działających toników i płynów micelarnych. Z ostrożnością należy podchodzić do stosowania tłustych kremów, które blokują pory.
To też może Cię zainteresować: Uderzenia gorąca w młodym wieku – przyczyny
Jeżeli wysypki na ciele pojawiają się często, pomimo właściwego przestrzegania zasad higieny osobistej, konieczna jest diagnostyka problemu nadpotliwości. Jeżeli rozpoznana zostanie nadpotliwość wtórna, istotą leczenia jest zwalczenie choroby podstawowej.
Nadpotliwość pierwotną oraz, wspomagająco, nadpotliwość wtórną można leczyć farmakologicznie (np. lekami ziołowymi, lekami cholinolitycznymi) oraz zabiegowo (zabiegi jonoforezy, laseroterapia, ostrzykiwanie gruczołów potowych toksyną botulinową itd.).
To też może Cię zainteresować: Swędząca wysypka na rękach – przyczyny, leczenie
Jak leczyć potówki u dorosłych? Co stosować? Co pomaga?
Potówki goją się samoistnie, pod warunkiem, że zapewnia się skórze swobodny dostęp do powietrza (dlatego skóry z potówkami nie należy obklejać plastrami). Skórę z potówkami należy przemywać chłodną wodą lub robić chłodne okłady na skórę. Ważna jest szczególna dbałość o higienę osobistą. Domowe sposoby na potówki to:
- kąpiele z dodatkiem sody oczyszczonej,
- kąpiele z dodatkiem naparu z rumianku,
- obsypywanie potówek mąką kukurydzianą,
- okłady z soku z aloesu.
Jeżeli potówki są dokuczliwe i pojawia wysypka na plecach, na twarzy, na dekolcie, można stosować miejscowo maści lub zasypki na bazie mentolu oraz kwasu borowego.
Przeczytaj: Krostki na twarzy – co może je powodować?
W przypadku, gdy pojawi się ryzyko nadkażenia zmian, zaleca się stosowanie preparatów odkażających. Jeżeli już doszło do nadkażenia zmian, konieczna jest konsultacja lekarza (najlepiej dermatologa) i zastosowanie miejscowo preparatu z antybiotykiem.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
Komentarze i opinie (0)