Rodzaje grzybicy
W zależności od rozległości zmian i ich typu wyróżniamy następujące rodzaje grzybic stóp:
- odmiana międzypalcowa – ogniska grzybicze charakteryzują się znaczną maceracją naskórka. Najczęściej zajęta jest przestrzeń międzypalcowa IV-V i III-IV. Zmiany jednakże mogą zająć pozostałe przestrzenie międzypalcowe i objąć stopę;
- odmiana potnicowa – występują w niej mnogie pęcherzyki, które mogą tworzyć ogniska;
- odmiana złuszczająca – charakterystyczne jest występowanie licznych ognisk hiperkeratotycznych o popękanej powierzchni. Odmianie złuszczającej grzybicy stóp często towarzyszy grzybica paznokci. Choroba paznokci objawia się ich zgrubieniem, nadmierną łamliwością oraz rogowaceniem.
Badaniem, które pozwala w jednoznaczny sposób zidentyfikować określony rodzaj grzybicy jest badanie mikologiczne.
Leczenie grzybicy stóp
Rozwojowi grzybicy stóp i paznokci sprzyja niska higiena stóp. Ciepło i wilgoć tworzą środowisko idealne do rozwoju grzybów, noszenie obuwia z tworzyw sztucznych (uniemożliwiających odprowadzenie ciepła i wilgoci) zwiększa znamiennie ryzyko rozwoju grzybicy. Leczenie grzybicy stóp powinno zacząć się od zmiany nawyków higienicznych, czyli wdrożeniu częstej zmiany skarpet/rajstop, zmiany obuwia na nieuciskające nadmiernie stopy i płytki paznokciowe. Ważne jest, aby minimalizować ryzyko rozwoju grzybicy, należy pamiętać o noszeniu obuwia ochronnego na basenie, saunie, sali gimnastycznej.
Leczenie grzybicy stóp może przebiegać w dwojaki sposób. W zależności od wskazań wybiera się leczenie ogólne lub miejscowe.
Grzybica stóp – leczenie miejscowe
Wskazaniem do leczenia miejscowego grzybicy stóp jest występowanie odmiany potnicowej grzybicy stóp. Wymagane jest długotrwałe leczenie, któremu towarzyszyć powinno stosowanie pudrów przeciwgrzybiczych. Leczenie miejscowe grzybicy stóp opiera się na długotrwałym stosowaniu leków:
- antyseptycznych,
- przeciwysiękowych,
- keratolitycznych: preparaty zawierające cynk, mocznik czy kwas acetylosalicylowy,
- przeciwgrzybiczych.
Stosowane miejscowo preparaty (kremy, pudry, maści) przeciwgrzybiczne zawierają ketokonazol, flukonazol, nystatynę, terbinafinę.
Grzybica stóp i grzybica paznokci – leczenie
W sytuacji, gdy zmiany na stopach są rozległe, spowodowane przez grzybicę hiperkerarotyczną, stosowane jest leczenie ogólne. W leczeniu ogólnym grzybicy stóp chory zażywa doustnie preparaty zawierające leki przeciwgrzybiczne, takie jak flukonazol, terbinafina, nystatyna. Dawkowanie i czas trwania kuracji ustalane jest przez lekarza dermatologa.
Często grzybicy stóp towarzyszy grzybica paznokci, która również wymaga leczenia. Charakterystyczne zmiany dla grzybicy paznokci to zgrubienie płytki paznokciowej, nadmierna łamliwość i rogowacenie paznokcia. Obuwie uciskające paznokcie sprzyja zakażeniom płytek paznokciowych i w rezultacie samej grzybicy. W populacji występuje duża skłonność osobnicza do występowania grzybicy paznokci. Częściej grzybica ta rozwija się u osób z zaburzeniami odporności oraz zaburzeniami hormonalnymi, takimi jak niedoczynność tarczycy. Niestety, czas trwania grzybicy paznokci jest bardzo długi. Często nawet po całkowitym wyleczeniu mogą występować nawroty. Badaniem rozstrzygającym o pewnym rozpoznaniu grzybicy stóp jest badanie mikologiczne.
Leczenie grzybicy paznokci powinno być adekwatne do rozległości zmian. Jeśli zmiany nie są bardzo intensywne, wystarczające jest miejscowe aplikowanie na zmienioną płytkę lakierów zawierających środki przeciwgrzybicze. Lekiem szczególnie skutecznym w leczeniu grzybicy paznokci jest itrakonazol, z uwagi na długie utrzymywanie się w tkankach skeratynizowanych (paznokcie). Jeżeli zmiany grzybicze dotyczą co najmniej kilku palców wymagane jest wprowadzenie leczenia ogólnego i silnych środków przeciwgrzybiczych.
Alternatywą dla leczenia farmakologicznego jest laserowe leczenie grzybicy paznokcia. Płytka paznokciowa jest naświetlana przez głowicę lasera, naświetlanie płytki powoduje niszczenie strzępek grzyba. Efekty leczenia są widoczne po kilku miesiącach z uwagi na powolny wzrost płytki paznokciowej.
Leczenie grzybicy stóp i paznokci jest zróżnicowane, w zależności od rodzaju zmian i ich czynnika etiologicznego. Wybór adekwatnej metody leczenia powinien zostać dokonany wspólnie z lekarzem dermatologiem.
