Czym jest wskaźnik de Ritisa? Co ocenia w AspAT i AlAT?
Wskaźnik de Ritisa to wskaźnik stosowany w medycynie. Określa on stosunek wartości poziomu aminotransferazy asparaginianowej (AST, AspAT ) do poziomu aminotransferazy alaninowej (ALT, AlAT) . Wskaźnik de Ritisa ocenia aktywność obu enzymów i ich wzajemny stosunek. Wylicza się go tylko wtedy, gdy AspAT i AlAT wykazują nieprawidłowe wartości.
W piśmiennictwie medycznym enzymy te określane są wspólnym terminem – transaminazy. Niestety przydatność tego oznaczenia jest ograniczona. Współczynnik osiąga wartość diagnostyczną, gdy stężenia aminotransferaz przekraczają górną granicę wartości prawidłowych, ale tylko mniej niż pięciokrotnie.
Wartość wskaźnika de Ritisa oceniana jest przez lekarza zawsze w oparciu o dolegliwości podawane przez pacjenta. Zlecane są również dodatkowe badania zarówno laboratoryjne, jak i obrazowe.
W jakim celu zleca się oznaczenie wskaźnika de Ritisa?
Wskaźnik de Ritisa może być pomocny w określeniu przyczyny choroby wątroby . Aby obliczyć wskaźnik de Ritisa niezbędne jest uzyskanie wartości dwóch enzymów – wspomnianych aminotransferazy asparaginianowej oraz aminotransferazy alaninowej.
Oznaczenie aktywności enzymów wątrobowych ma na celu wykrycie i ocenę stanu ewentualnego uszkodzenia komórek wątrobowych. Aminotransferaza alaninowa jest enzymem swoistym dla hepatocytów (komórek wątrobowych), natomiast aminotransferaza asparaginianowa występuje również w komórkach mięśni szkieletowych, serca, nerek, mózgu, a nawet w erytrocytach (czerwonych krwinkach).
Przygotowanie do badania i jego przebieg
W celu wyliczenia wskaźnika de Ritisa niezbędne jest uzyskanie od pacjenta próbki krwi. U większości pacjentów najkorzystniejszym miejscem z którego może być pobrana krew jest żyła zlokalizowana w dole łokciowym. Pacjent na pobranie krwi zgłasza się do punktu pobrań na czczo.
Przed wykonaniem oznaczenia pacjent powinien skonsultować z lekarzem wszystkie przyjmowane leki, gdyż mogą one wpływać na wyniki badania.
Wskaźnik de Ritisa – norma
Prawidłowe normy aktywności dla enzymów wątrobowych to odpowiednio:
- aminotransferaza alaninowa – ALT < 40 IU/l,
- aminotransferaza asparaginianowa – AST< 40 IU/l.
Gdy aktywność ALT i AST przekracza normę < 5krotnie, może być obliczony wskaźnik de Ritisa.
Wskaźnik de Ritisa - interpretacja wyniku
Niski wskaźnik de Ritisa
Wskaźnik de Ritisa AST/ALT <1 może oznaczać:
- ostre wirusowe zapalenie wątroby,
- przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby,
- autoimmunologiczne zapalenie wątroby ,
- niealkoholowe stłuszczenie wątroby ,
- uszkodzenie komórek wątroby przez leki i toksyny,
- hemochromatozę .
Wysoki wskaźnik de Ritisa
Wskaźnik de Ritisa AST/ALT >1 może oznaczać:
- choroby wątroby spowodowane przez alkohol,
- marskość wątroby,
- stłuszczenie wątroby.
Taka wartość wskaźnika de Ritisa może świadczyć również o przyczynie chorobowej, która znajduje się poza wątrobą. Stan taki może mieć miejsce u pacjentów, u których wystąpił zawał serca. Tak jak wcześniej wspomniano, enzym aminotransferaza asparaginianowa nie jest enzymem swoistym tylko dla komórek wątrobowych, w tym przypadku jego aktywność przekracza aktywność enzymu aminotransferazy alaninowej.
Po otrzymaniu wyniku, należy zgłosić się do swojego lekarza prowadzącego, gdyż wyniki te interpretuje się w oparciu o dolegliwości występujące u pacjenta, a także wyniki innych badań laboratoryjnych.
Enzymy wątrobowe są mało swoiste, oznacza to, że ich wartości mogą być nieprawidłowe również w innych schorzeniach, nie tylko tych dotyczących wątroby.
