Co to jest wapń całkowity?
Wapń całkowity stanowi 1,4–1,6% ogólnej masy ciała człowieka. Jako pierwiastek, jest jednym z najważniejszych makroelementów występujących w organizmie człowieka. W największej ilości - prawie 98% wapnia znajduje się w przestrzeni pozakomórkowej. Większość tego pierwiastka (98%) zlokalizowana jest w kościach, stanowiąc tym samym podstawowy budulec tej struktury, natomiast pozostałe 2% to wapń szybkowymienialny.
Jaką funkcję pełni wapń w naszym organizmie?
Wapń, oprócz podstawowej funkcji budulcowej kości, wpływa również na:
- twardość zębów,
- prawidłowe funkcjonowanie serca,
- utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej,
- przepuszczalność błon biologicznych,
- utrzymywanie pobudliwości tkanek,
- prawidłowy skurcz mięśni,
- procesy krzepnięcia,
- wchłanianie witaminy B12.
To też może Cię zainteresować: Zielony mocz – przyczyny
Źródła wapnia
Głównym źródłem wapnia w organizmie jest prawidłowa dieta bogata w produkty mleczne, a także mlekopochodne. Wapń zawarty jest również w:
- pieczywie,
- kaszach gruboziarnistych,
- orzechach,
- migdałach,
- sezamie,
- jajach,
- warzywach zielonych.
Co wpływa na gospodarkę wapniową organizmu?
U zdrowego człowieka 98% wapnia przesączane jest w kłębuszkach, a następnie ulega wtórnemu wchłonięciu. Ostatecznie tylko 2% z całego zgromadzonego w organizmie wapnia zostaje usunięta z moczem. Gospodarka wapniowa podlega ciągłej regulacji, ustalając odpowiedni poziom tego pierwiastka w organizmie.
Na ilość wapnia w organizmie w szczególny sposób wpływa:
- parathormon – obniżenie wydalania wapnia z moczem,
- kalcytonina, przedsionkowy peptyd natriuretyczny, somatotropina, glikokortykosteroidy, tyroksyna – zwiększenie wydalania wapnia z moczem.
Kiedy należy oznaczyć poziom wapnia całkowitego w moczu?
Badanie wapnia całkowitego w moczu zaleca się u pacjentów z kamicą nerkową lub z jej podejrzeniem. Objawami wskazującymi na ten stan może być ostry ból w okolicy nerek, promieniujący w okolicę podbrzusza, a także możliwe wystąpienie krwi w moczu.
Kiedy należy zbadać poziom wapnia w moczu wraz ze stężeniem wapnia w surowicy?
Oznaczenie wapnia w moczu wykonuje się równocześnie z oznaczeniem poziomu tego makroelementu w surowicy (badanie wapnia w surowicy) w podejrzeniu:
- pierwotnej nadczynności przytarczyc,
- chorób ziarniniakowych np. sarkoidozy, gruźlica, niektóre chłoniaki,
- nowotworów przerzutowych do kości.
Wapń w moczu – jak przebiega badanie?
Zaleca się wykonanie dobowej zbiórki moczu celem oceny poziomu wapnia całkowitego w moczu. Rano pierwszy mocz należy oddać do toalety, a każdą następną porcję moczu, po wykonaniu toalety miejsca intymnego (szczególnie umycie ujścia cewki moczowej) do specjalnego pojemnika o dużej pojemności. Ostatnią porcję moczu oddaje się do zbiorowego pojemnika po przespaniu kolejnej nocy od rozpoczęcia zbiórki. Po zakończeniu tego procesu należy dokładnie wymieszać mocz w pojemniku, odlać do mniejszego pojemniczka wskazaną na podziałce ilość, a następnie jak najszybciej dostarczyć próbkę do badania laboratoryjnego.
Norma badania stężenia wapnia w moczu
Jaka jest norma wapnia w moczu? Określa się że prawidłowe wartości (norm a) dla wapnia całkowitego w moczu powinny wynosić:
- poniżej 5 mmol/l w zbiórce dobowej moczu (<200 mg/dl/24h).
Trzeba pamiętać, aby każdy otrzymany z laboratorium wynik wapnia w moczu skonsultować ze swoim lekarzem prowadzącym.
Interpretacja wyniku badania wapnia całkowitego w moczu
Podwyższony poziom wapnia w moczu świadczyć może o:
- zwiększonej absorpcji wapnia z przewodu pokarmowego,
- przedawkowaniu witaminy D,
- upośledzonej funkcji nerek związanej z zatrzymywaniem wapnia w organizmie.
Wzrost poziomu wapnia w moczu, a także podwyższone wartości stężenia wapnia w surowicy mogą świadczyć o:
- pierwotnej nadczynności przytarczyc – wzmożone wydzielanie parathormonu, który wpływa na tkankę kostną powodując uwolnienie wapnia do ustroju,
- chorobach ziarniniakowych np. gruźlica, sarkoidoza,
- nowotworach przerzutowych do kości.
