NT-proBNP, czyli N-końcowy propeptyd natriuretyczny typu B to fragment czynnego neurohormonu – BNP. Badanie NT-proBNP wykonuje się w przypadku podejrzenia niewydolności serca. Hormon BNP jest wydzielany przez komórki mięśnia sercowego, zwłaszcza lewej komory. Podwyższony wynik badania NT-proBNP obserwuje się w ostrej niewydolności serca, ale także w zawale serca.
Co to jest NT-proBNP i kiedy bada się końcowy propeptyd natriuretyczny typu B?
Czym jest NT-proBNP?
NT-proBNP zaliczany jest do grupy peptydów natriuretycznych. NT-proBNP jest N-końcowym fragmentem czynnego neurohormonu – BNP. BNP jest hormonem wydzielanym przez komórki mięśnia sercowego, szczególnie lewej komory. W przypadku znacznego obciążenia mięśnia sercowego dochodzi do wzmożonej produkcji proBNP, który szybko zostaje przekształcony w aktywny hormon BNP oraz nieaktywny NT-proBNP.
Peptydy natriutyczne – jaką pełnią funkcję w organizmie?
Peptydy natriutyczne uczestniczą w regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej starając się utrzymać prawidłowe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Wpływają na zwiększenie filtracji kłębuszkowej resorpcji zwrotnej sodu w nerce, hamowanie układu RAA (renina-angiotensyna-aldosteron).
O niewydolności serca mówimy w przypadku, kiedy serce wykonując swoją pracę polegającą na pompowaniu krwi, nie zaspokaja potrzeb organizmu. Zadaniem BNP jest utrzymanie prawidłowego ciśnienia i objętości pompowanej krwi.
Kiedy zleca się badanie NT-proBNP i jak wygląda badanie NT-proBNP?
Badanie NT-proBNP (badanie stężenia końcowego peptydu natriuretycznego) wykonuje się w celu rozpoznania oraz oceny ciężkości niewydolności serca. U pacjentów z rozpoznaniem niewydolności serca, badanie NT-proBNP pozwala na monitorowanie leczenia oraz ocenę jego skuteczności.
Badanie NT-proBNP lub BNP pozwala na różnicowanie niewydolności serca z innymi chorobami np. płuc. Pomocne jest ono również do oceny ryzyka u pacjentów zgłaszających się z bólem wieńcowym. Uzyskanie wyniku badania NT-proBNP niewątpliwie przyspiesza diagnostykę niewydolności serca.
Przebieg badania NT-proBNP
Badanie NT-proBNP przeprowadza się na podstawie pobranej od pacjenta próbki krwi. Dodatkowo oznacza się stężenie BNP oraz wykonuje się badanie EKG. Oznaczenie stężenia NT-proBNP wykonuje się w osoczu metodą immunohistologiczną przy użyciu specjalnego, zautomatyzowanego analizatora. Czas uzyskania wyniku waha się od 15 do 60 minut.
Jaka jest norma badania NT-proBNP?
Norma NT-proBNP wynosi 68–112 pg/ml (8,2–13,3 pmol/l). Przy analizie wyniku należy wziąć pod uwagę, że u osób starszych oraz kobiet wynik oznaczający wartości prawidłowe może być nieco wyższy. Niższe stężenie NT-proBNP stwierdza się u osób otyłych.
W ocenie ryzyka niewydolności serca ważne jest również oznaczenie stężenia BNP oraz wykonanie badania elektrokardiograficznego (EKG). Mając komplet badań, lekarz może przystąpić do oceny diagnostycznej pacjenta.
Co oznacza podwyższony wynik NT-proBNP?
Norma NT-proBNP wynosi:
- 68–112 pg/ml (8,2–13,3 pmol/l).
Przy analizie wyniku badania NT-proBNP należy wziąć pod uwagę, że u osób starszych oraz kobiet wynik oznaczający wartości prawidłowe może być nieco wyższy. Niższe stężenie NT-proBNP stwierdza się u osób otyłych.
W ocenie ryzyka niewydolności serca ważne jest, oprócz badania NT-proBNP, również oznaczenie stężenia BNP oraz wykonanie badania elektrokardiograficznego (EKG). Mając komplet badań, lekarz może przystąpić do oceny diagnostycznej pacjenta.
Co oznacza podwyższony wynik badania NT-proBNP?
Wynik badania NT-proBNP powyżej normy oraz BNP wskazuje na możliwość obecności tych samych schorzeń. Wzrost stężenia tych hormonów występuje jeszcze przed wystąpieniem objawów niewydolności krążenia.
Wysokie wyniki badania NT-proBNP oraz BNP występują w przebiegu:
- ostrej lub przewlekłej niewydolności serca,
- przewlekłej i ostrej niewydolności nerek,
- zawału serca,
- nadciśnienia tętniczego oraz płucnego,
- zatorowości płucnej,
- nadczynności tarczycy,
- zespołu Cushinga,
- zespołu Conna,
- marskości wątroby z towarzyszącym wodobrzuszem,
- niedokrwistości,
- posocznicy,
- udaru mózgu,
- krwotoku podpajęczynówkowego.
Wzrost ponad normę hormonów NT-proBNP oraz BNP powodują również stosowane leki. Szczególnie glikortykosteroidy, hormony tarczycy.
Obniżenie wyniku badania NT-proBNP, a także BNP występuje w leczeniu:
- preparatami diuretycznymi,
- inhibitorami konwertazy angiotensynowej,
- agonistami i antagonistami układu adrenergicznego.
Czytaj również: Aldolaza – co to jest? Badanie, przebieg, normy
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Josias E. García, Victoro R. Wright, “Congestive Heart Failure: Symptoms, Causes & Treatment”, Nova Science Publishers Inc, 2010,
- Franz Halberg, R. B. Singh, “World Heart Research Yearbook: Volume 1”, Nova Science Publishers Inc, 2013,
- Marcin Malinowski, Jolanta Biernat, Tomasz Roleder, Anna-Maria Dalecka, Beata Reszka, Marek A. Deja, Stanisław Woś, Krzysztof S. Gołba, „Peptydy natriuretyczne: coś nowego w kardiologii?” [w:] Kardiologia Polska 10(64)/2006, suplement 6, dostęp online: https://www.researchgate.net/profile/Marcin_Malinowski/publication/239531813_Peptydy_natriuretyczne_cos_nowego_w_kardiologii_Natriuretic_peptides_anything_new_in_cardiology/links/58d3ec4b45851533784fcd7e/Peptydy-natriuretyczne-cos-nowego-w-kardiologii-Natriuretic-peptides-anything-new-in-cardiology.pdf.
Kamil Kowal
Lekarz
Absolwent Wydziału Wojskowo-Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W chwili obecnej pracuje jako lekarz stażysta w Wojewódzkim Szpitalu im. Prymasa Kardynała S. Wyszyńskiego w Sieradzu. W zakresie medycyny szczególnie zainteresowany chirurgią oraz ortopedią i traumatologią.
Komentarze i opinie (8)
opublikowany 11.10.2018
opublikowany 14.11.2018
opublikowany 14.11.2018
opublikowany 19.02.2019
opublikowany 01.03.2019
opublikowany 28.02.2020
opublikowany 10.12.2020
opublikowany 14.01.2022