Potas we krwi – norma w wyniku morfologii

Potas we krwi – rola elektrolitu w organizmie

Potas jest elektrolitem śródkomórkowym i pełni bardzo ważną rolę w organizmie. Jego funkcją jest sprawienie, aby układ nerwowy oraz mięśniowy działał właściwie – wpływa na przewodnictwo nerwowo-mięśniowe. Odpowiada za pracę niektórych enzymów oraz reguluje gospodarkę wodną organizmu. Jeżeli w organizmie człowieka jest zbyt dużo potasu, może dojść do: rozwoju nadciśnienia tętniczego, zwolnienia akcji serca, zaburzeń w zapisie EKG.

Zwiększony poziom potasu we krwi może objawiać się mrowieniem kończyn natomiast niedobór potasu (hipokaliemia) może się manifestować: wiotkością mięśni, drżeniami mięśniowymi, a także bolesnymi skurczami mięśni.

Potas – norma – kiedy oznaczać poziom potasu?

Badanie potasu zleca się, kiedy dochodzi do zaburzeń rytmu serca, osłabienia. Wykonuje się je w celu kontroli u osób z nadciśnieniem tętniczym (jak i podczas samego rozpoznania nadciśnienia). To badanie zleca się również w przebiegu ciężkich chorób, np. ostrej lub przewlekłej choroby nerek oraz u osób dializowanych.

Badanie stężenia potasu wykonuje się na podstawie pobranej od pacjenta niewielkiej ilości krwi do probówki próżniowej. Materiał pobierany jest zazwyczaj z żył najlepiej widocznych i zlokalizowanych w dole łokciowym. U dzieci natomiast stosuje się niewielkie nacięcie nożem lekarskim (lancetem) na skórze w celu wywołania niewielkiego krwawienia. Otrzymaną próbkę wysyła się do analizy. Należy być na czczo. Zaleca się, aby ostatni posiłek spożyć o godzinie 18 dnia poprzedzającego badanie. Wartości prawidłowe poziomu potasu we krwi wynoszą: 3,5–5,5 mmol/l. Należy jednak pamiętać, aby każdy wynik badania krwi skonsultować indywidualnie z lekarzem.

Wynik potasu w badaniu krwi – interpretacja

Wysoki i podwyższony potas

Za wysoki potas w wynikach badania krwi może świadczyć m.in. o:

• nadmiernej podaży potasu u pacjentów z nieprawidłową funkcją wydzielniczą nerek oraz upośledzonym transportem potasu do komórek,
• upośledzeniu wydalania potasu przez nerki (ostra lub przewlekła niewydolność nerek),
• hipoaldosteronizmie hiporeninowym (np. u chorych z nefropatią cukrzycową, toczniową, analgetyczną,
• nadmiernym uwalnianiu potasu z komórek spowodowanym rozpadem tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej (rabdomioliza),
• hiperkaliemii polekowej – inhibitory konwertazy reninowej, sartany, blokery receptora aldosteronowego (spironolakton, eplerenon), NLPZ, suplementy potasu, heparyna, digoksyna,
• nieprawidłowym transporcie dokomórkowym potasu wywołanym kwasicą nieoddechową, niedoborem insuliny, aldosteronu.

Obniżony i niski potas

Niski poziom potasu we krwi może być objawem m.in.:

• niedostatecznej podaży potasu – w diecie, jadłowstręt psychiczny, niedożywienie białkowo – energetyczne, odżywianie przez sondę lub odżywianie pozajelitowe,
• utracie potasu przez nerki:
  • hiperaldosteronizm pierwotny oraz wtórny,
  • zespół Gitelmana,
  • wrodzony przerost nadnerczy,
  • zespół Cushinga,
  • stosowanie leków (diuretyki pętlowe i tiazydowe, glikokortykosteroidy, cisplatyna, aminoglikozydy, zioła chińskie),
• utracie potasu przez przewód pokarmowy:
  • biegunka,
  • wymioty,
  • stosowanie leków przeczyszczających,
• utracie potasu przez skórę – nadmierne poty oraz oparzenia.

Niski potas to także wynik zabiegów operacyjnych.