Orzech czarny, znany również jako Juglans nigra, to drzewo pochodzące z Ameryki Północnej, które od wieków cieszy się uznaniem zarówno ze względu na swoje walory estetyczne, jak i lecznicze. Jego ciemnobrązowe, twarde drewno jest cenione w stolarstwie, podczas gdy owoce i kora były wykorzystywane w medycynie ludowej. Współczesne badania naukowe potwierdzają niektóre z jego tradycyjnych zastosowań, odkrywając jednocześnie nowe właściwości orzecha czarnego. W tym artykule przyjrzymy się bliżej tej interesującej roślinie.
Orzech czarny – właściwości odżywcze i zdrowotne, zastosowanie, przeciwwskazania
Orzech czarny – jak wygląda?
Orzech czarny, pochodzący z drzewa o nazwie naukowej Juglans nigra, ma charakterystyczny wygląd, który różni się od innych orzechów, takich jak orzech włoski. Zewnętrznie orzech czarny jest otoczony zieloną, mięsistą i lekko lepką łupiną, która z czasem zmienia kolor na ciemnobrązowy lub czarny, gdy dojrzewa i wysycha. Ta zewnętrzna łupina jest dość gruba i może barwić skórę oraz ubranie na brązowo, jeśli wejdzie z nimi w kontakt.
Pod zewnętrzną łupiną znajduje się twarda, chropowata i gruba skorupa, która ma ciemnobrązowy kolor. Skorupa ta jest trudna do otwarcia i wymaga użycia narzędzi, takich jak np. dziadek do orzechów lub po prostu młotek.
Wewnątrz skorupy znajduje się jądro orzecha, które ma bogaty, intensywny smak i jest lekko gorzkawe w porównaniu z innymi orzechami. Jądro jest podzielone na kilka komór i ma ciemniejszy kolor niż jądra innych gatunków.
Czy orzech czarny to to samo co włoski?
Orzech czarny to drzewo pochodzące z wschodniej części Stanów Zjednoczonych, gdzie naturalnie występuje. Choć często mylony jest z orzechem włoskim, to jednak obie rośliny mają różne właściwości i zastosowanie, mimo że należą do tej samej rodziny – orzechowatych.
Drewno orzecha czarnego jest doskonałym materiałem wykorzystywanym w meblarstwie artystycznym. Ceni się je ze względu na jego walory estetyczne – głęboki kolor i wyjątkową teksturę. Ale to nie koniec różnorodności tego drzewa. Jego owoce są wykorzystywane w medycynie naturalnej, a także w kuchni, gdzie orzechy czarne dodają potrawom charakterystycznego smaku. Warto więc docenić różnice między tymi dwoma gatunkami orzechów i czerpać korzyści z ich unikalnych właściwości.
Właściwości prozdrowotne orzecha czarnego
Orzech czarny jest bogatym źródłem witamin, takich jak kwas foliowy, witaminy B5, B6 oraz tokoferole. Dodatkowo dostarcza cennych minerałów, w tym fosforu, manganu, magnezu, cynku i potasu. W składzie orzecha znajdują się również jednonienasycone kwasy tłuszczowe oraz obfite ilości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.
Współczesne badania potwierdzają przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwzapalne, a także obniżające poziom cholesterolu we krwi działanie owoców orzecha czarnego.
Zastosowanie orzecha czarnego
Surowiec tradycyjnie wykorzystuje się w leczeniu problemów z układem trawiennym, w tym w walce z pasożytami jelit. To zastosowanie jest coraz bardziej popularne, choć podkreśla się, że nie ma wystarczającej ilości dowodów naukowych w tym zakresie. Mimo wszystko, dzięki tym właściwościom orzech czarny zaczęto doceniać nie tylko jako cenny składnik w dietach, ale również jako skuteczny środek w medycynie naturalnej. Warto więc zwrócić uwagę na bogactwo i wszechstronność właściwości tego drzewa, które od wieków wykorzystuje się w celach prozdrowotnych.
Na co jeszcze jest dobry czarny orzech?
Niemalże 95% kwasów tłuszczowych występujących w orzechu czarnym to kwasy jedno- i wielonienasycone. W porównaniu z innymi olejami orzechowymi, olej z czarnego orzecha ma najniższą zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych. Taki skład kwasów tłuszczowych jest pożądany w profilaktyce cukrzycy typu 2 oraz chorób sercowo-naczyniowych.
Badania wykazały, że orzechy czarne posiadają związki o potencjalnym działaniu przeciwnowotworowym – antyoksydanty, m.in. z grupy flawonoidów. Związki te mogą hamować rozwój niektórych guzów poprzez różnorodne mechanizmy molekularne. Wiele w tej kwestii pozostaje jeszcze do wyjaśnienia.
Interesującym składnikiem orzechów czarnych jest ponadto melatonina, która reguluje rytm dobowy i działa jako antyoksydant. Co więcej, orzech czarny ma wyższą zawartość argininy w porównaniu z orzechem włoskim. Arginina wspiera układ krążenia, rozszerzając naczynia krwionośne, co może być pomocne w profilaktyce nadciśnienia tętniczego.
Ile kosztuje czarny orzech?
Cena orzecha włoskiego bywa bardzo zróżnicowana. Może mieścić się w zakresie od 20 do nawet 70 zł za kg. Wiele zależy tutaj od producenta, a także miejsca zakupu. W stacjonarnych sklepach, np. ze zdrową żywnością, ale i w niektórych marketach spożywczych, kwota, jaką zapłacimy za ten produkt, będzie zdecydowanie wyższa w porównaniu ze sklepami internetowymi.
Osobny temat stanowi cena gotowych produktów bazujących na wyciągach z orzecha czarnego, m.in. suplementów diety, w których ekstrakty z Juglans nigra mogą stanowić wyłączny składnik lub jeden z elementów złożonej mieszaniny. W tym miejscu warto podkreślić, że stosowanie jakichkolwiek suplementów diety zawsze warto uprzednio skonsultować z lekarzem.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Vu, D., Nguyen, T. i Ho, T. (2020). An overview of phytochemicals and potential health-promoting properties of black walnut. RSC Advances. 10, 33378–33388.
Paulina Znajdek-Awiżeń
dr nauk farmaceutycznych
Absolwentka Wydziału Farmacji Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu. Tytuł doktora nauk farmaceutycznych uzyskała na podstawie badań prowadzonych w Katedrze i Zakładzie Farmakognozji UMP. Członek Sekcji Fitoterapii Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Pracownik apteki, a także wykładowca w technikum farmaceutycznym. Prowadzi kursy, szkolenia oraz warsztaty z zakresu towaroznawstwa zielarskiego oraz wykorzystania roślin w profilaktyce i leczeniu różnych dolegliwości. Autorka i współautorka artykułów o charakterze naukowym i popularnonaukowym publikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Współautorka książki „Żyj naturalnie czyli dekalog zdrowego życia”.
Komentarze i opinie (0)