Czarci pazur przez plemiona afrykańskie stosowany był w tradycyjnej medycynie plemiennej od najdawniejszych czasów. Wykorzystywano go przede wszystkim przez wzgląd na właściwości lecznicze, szczególnie w schorzeniach nerek, wątroby, pęcherza moczowego, a także w dolegliwościach żołądkowych. Obecnie w Polsce znaleźć można wiele preparatów oraz suplementów diety, które zawierają korzeń hakorośli. Jak stosować czarci pazur i gdzie go kupić? Czy są jakieś przeciwwskazania?
Czarci pazur – co to jest, jakie ma właściwości i jak stosować?
Czarci pazur – co to jest?
Hakorośl rozesłana (Harpagophytum procumbens), określana popularnie jako czarci pazur, diabelski pazur czy też diabelski szpon to roślina naturalnie występująca na suchych, pustynnych obszarach Afryki o piaszczystej lub gliniastej glebie. Badania europejskie rozpoczęte w 1950 roku potwierdziły jej właściwości lecznicze. Jednak dopiero pod koniec XX wieku hakorośl zaczęła cieszyć się większym zainteresowaniem również w Europie Zachodniej.
W medycynie wykorzystuje się korzeń diabelskiego pazura, w którym znajduje się wiele substancji leczniczych, wykazujących właściwości przeciwzapalne oraz przeciwbólowe. Znajdujące się w nim składniki irydoidowe wykazują również właściwości znieczulające. Czarci pazur stosowany zewnętrznie posiada działanie antyhistaminowe, łagodzące skórę, a także regenerujące. Szczególnie pożądane są korzenie wtórne, które można zbierać po zakończeniu okresu kwitnienia roślin. To właśnie z tego surowca wytwarzany jest proszek oraz płynny i suchy ekstrakt. Wykorzystywane są one do przygotowywania kapsułek, tabletek, nalewek oraz maści z diabelskim pazurem.
Czarci pazur – działanie i właściwości
Aktualnie specjaliści są zdania, że do powstawania procesów zapalnych przyczyniają się dwa szlaki metaboliczne prowadzące do wytwarzania związków określanych jako eikozanoidy. Czarci pazur, dzięki swojej aktywności przeciwzapalnej, w sposób zbliżony do niesteroidowych leków przeciwzapalnych hamuje aktywność enzymów przyczyniających się do wytwarzania tych związków.
Główną substancją czynną tej rośliny jest harpagozyd – glikozyd irydoidowy wykazujący właściwości przeciwzapalne oraz przeciwbólowe. Jednak w roślinie znajdują się także inne związki wykazujące podobne cechy. Jest to przede wszystkim harpagid oraz prokumbid, które działają przeciwartretycznie, a także obniżający poziom cholesterolu beta sitosterol oraz prokumbozyd działający przeciwzapalnie i analgetycznie. W korzeniach hakorośli znajdują się także fenole oraz bioflawonoidy, głównie luteolina o działaniu moczopędnym, kemferol i kwercetyna działające przeciwzapalnie i przeciwalergicznie, a także woski i tłuszcze.
Właściwości przeciwbólowe oraz przeciwzapalne korzenia czarciego pazura zostały potwierdzone w badaniach in vitro oraz w badaniach klinicznych. Testy wykazały, że dzięki zawartości gorzkich irydoidów (przede wszystkim harpagozydu) korzeń może być stosowany jako środek poprawiający łaknienie. Długotrwała kuracja za pomocą naparu z tej rośliny, dzięki zawartości substancji gorzkich, wspomaga łagodzenie niektórych dolegliwości górnego odcinka jelita cienkiego. Wspomaga także obniżanie nieznacznie podwyższonego poziomu bilirubiny w osoczu.
Preparaty zawierające czarci pazur to naturalne środki przeciwzapalne. Właściwości tej rośliny są porównywane do działania popularnych leków, takich jak fenylobutazon oraz kortyzon. Medycyna naturalna wskazuje, że czarci pazur charakteryzuje się również działaniem odtruwającym. Kapsułki czy proszek z czarcim pazurem mogą być stosowane w celu oczyszczenia organizmu i usunięcia z niego toksyn. Ponadto dzięki obecności substancji antyoksydacyjnych stosowanie preparatów takich jak tabletki z czarcim pazurem pomaga chronić organizm przed wpływem stresu oksydacyjnego.
Czarci pazur – zastosowanie
Czarci pazur to roślina znana przede wszystkim ze swoich właściwości sprzyjających leczeniu zwyrodnieniowego zapalenia stawów, a także zapalenia kości oraz ścięgien. Korzeń diabelskiego pazura znajduje zastosowanie także w terapii chorób serca, zapalenia nerek, w przypadku utraty apetytu oraz przy zaburzeniach trawienia. Wśród innych wskazań wymienić można bóle w okolicy lędźwiowo-krzyżowej, bóle głowy, neuralgie, gorączkę, uszkodzenia chrząstki stawów, arytmię serca i problemy z ciśnieniem.
Preparaty, takie jak np. maść z czarcim pazurem znajdują zastosowanie w łagodzeniu bólów i stanów zapalnych. Dlatego są wykorzystywane w reumatyzmie i artretyzmie, a także w leczeniu dolegliwości kręgosłupa. Dodatkowo diabelski pazur może być stosowany na bóle kości i stawów. Doskonale sprawdzi się tu żel lub balsam z wyciągiem z korzenia diabelskiego pazura. Zioła przeciwzapalne na stawy nie są w tym przypadku dobrą alternatywą. Są raczej przeznaczone do stosowania zapobiegawczo i nie poradzą sobie z zaawansowanym bólem.
Badania pokazują, że przeciwbólowe działanie wodno-alkoholowych wyciągów z korzenia hakorośli zaobserwować można już po około 10 dniach stosowania. Preparaty z czarcim pazurem wykazują także korzystne działanie w przypadku trądziku, przewlekłych chorób oczu i uszu na tle bakteryjnym. Ponadto w badaniach in vivo oraz in vitro wykazano, że beta sitosterol charakteryzuje się właściwościami hamującymi rozwój nowotworów – w szczególności raka okrężnicy oraz odbytnicy, raka piersi, żołądka, płuc, przełyku, endometrium oraz jajników. Sterole roślinne mają również zastosowanie w przypadku łagodnego przerostu prostaty.
Czarci pazur – przeciwwskazania i skutki uboczne
Przed rozpoczęciem stosowania tabletek, kapsułek, proszków czy też maści z diabelskiego pazura warto najpierw zapoznać się z przeciwwskazaniami do przyjmowania tego typu preparatów. W prowadzonych badaniach klinicznych zaobserwowano pojawiające się bóle brzucha oraz nudności, jednak nie udowodniono ich bezpośredniego związku z przyjmowaniem preparatów z korzeniem hakorośli. Wśród przeciwwskazań do stosowania tego surowca wymienić można wrzody żołądka oraz dwunastnicy.
Stosowanie czarciego pazura należy skonsultować z lekarzem w przypadku przyjmowania leków. Okazuje się, że jednoczesne przyjmowanie surowca razem z lekami obniżającymi ciśnienie krwi lub antyarytmicznymi może przyczyniać się do nasilania ich działania. Preparaty z wyciągiem z czarciego pazura mogą być z powodzeniem stosowane w stanach zapalnych narządów rodnych u kobiet, jednak przez wzgląd na działanie podobne do oksytocyny nie mogą być przyjmowane przez kobiety w ciąży. Dodatkowo brak jest badań wpływu tego rodzaju preparatów na rozwój płodu, mutagenność, kancerogenność czy też przechodzenie związków aktywnych z organizmu matki do mleka. Dlatego stosowanie surowca przez kobiety w ciąży oraz matki karmiące piersią nie jest zalecane.
Można spotkać się z opiniami, że diabelski szpon stosowany w dawkach większych niż zalecane przyczyniać się może do powstawania reakcji alergicznych. Dlatego należy ściśle przestrzegać wszelkich zaleceń. Preparaty te nie są też wskazane dla diabetyków.
Czarci pazur – gdzie kupić i jak stosować?
Czarci pazur można dostać pod rożnymi postaciami – jako maść lub żel z diabelskim pazurem, pod postacią proszków, kapsułek lub tabletek. Forma w jakiej stosowany jest preparat, a także jego skład warunkuje odpowiednią dawkę. Dlatego zawsze należy przestrzegać zaleceń producenta. Innym sposobem na stosowanie czarciego pazura jest picie naparów z jego dodatkiem. Napar taki można spożywać przez okres 2 miesięcy (3 razy dziennie). Po tym czasie niezbędna jest przerwa (około 3 tygodnie), po której ponownie można stosować napar.
Pierwsze efekty stosowania preparatów z czarcim pazurem pojawiają się po kilku tygodniach. W przypadku stosowania żelu lub maści z diabelskiego pazura skutki pojawiają się szybciej. Preparaty z wyciągiem z hakorośli kupić można w wielu aptekach i sklepach zielarskich, a także przez internet. Ceny za czarci pazur zaczynają się od kilkunastu złotych, w zależności od rodzaju preparatu. Możliwe jest także kupno czystej rośliny w postaci proszku. Najłatwiej znaleźć ją w sklepach internetowych.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Baraniak J., Kania M., Wybrane surowce zielarskie o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwreumatycznym. Postępy Fitoterapii, 2011, 2: 94–99.
- Lis K., Diabelska moc czarciego pazura. Reumatologia, 2010, 48, 2: 128–132.
- Piechota-Urbańska M., Kołodziejska J., Berner-Strzelczyk A., Zastosowanie wyciągu z czarciego pazura w przeciwzapalnych preparatach aplikowanych na skórę, wytworzonych na bazie polimerów kwasu akrylowego. Polimery w Medycynie, 2009, 39, 3: 9–15.
- Rymarz D., Właściwości lecznicze Harpagophytum procumbens i Pelargoninum sidoides – roślin pochodzących z Afryki południowej. Wydawnictwa Uczelniane Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2017, s. 189–198.
- Wolski T. i wsp., Hakorośl rozesłana (Harpagophytum procumbens DC.) – roślinny surowiec o wielokierunkowym działaniu farmakologicznym. Postępy Fitoterapii, 2010, 1: 13–22.
Diana Chmielowiec
Dietetyczka
Absolwentka Technologii Żywności i Żywienia Człowieka oraz Bezpieczeństwa Żywności w Łańcuchu Żywnościowym Warszawskiej SGGW. Ukończyła również Poradnictwo dietetyczne w Instytucie Żywności i Żywienia. Przez 3 lata pracowała jako dietetyk specjalizujący się w alergiach pokarmowych. Obecnie zajmuje się jakością i bezpieczeństwem żywności.
Komentarze i opinie (0)