Czym są polipy jelita grubego?
Polip to stwierdzenie opisowe – oznacza każde uwypuklenie i uniesienie tkanek ponad powierzchnię błony śluzowej. W jelicie grubym wyróżniamy polipy nowotworowe i nienowotworowe. Najczęściej polipami nienowotworowymi są łagodne zmiany błony śluzowej jelita grubego – polipy hiperplastyczne, czyli przerostowe.
Najczęstszym typem polipów nowotworowych u dorosłych są polipy łagodne, takie jak gruczolaki, tłuszczaki, włókniaki i inne. Prawdopodobieństwo przemiany zmiany łagodnej w złośliwą – raka jelita grubego – zależy od typu i wielkości gruczolaka (czy jest to typ cewkowy, cewkowo-kosmkowy czy kosmkowy). Określenie typu polipa i czy jest on groźny i może stać się rakiem należy do histopatologa badającego pod mikroskopem jego fragment lub całość po pobraniu go w czasie kolonoskopii.
Małe gruczolaki ulegają przemianie w nowotwór złośliwy rzadko, natomiast wśród polipów gruczołowych o średnicy ponad 2 cm prawie połowa ma cechy raka inwazyjnego. Gruczolaki jelita grubego mogą być pojedyncze lub mnogie. Ich najczęstsze umiejscowienie to odbytnica i esica, a częstość ich występowania wzrasta z wiekiem.
Wyróżniamy także polipy zapalne, tzw. pseudopolipy, które zbudowane są z prawidłowej błony śluzowej lub nabłonka regeneracyjnego i powstają w przebiegu nieswoistych chorób zapalnych jelit, we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego i w chorobie Leśniowskiego-Crohna.
Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?
Polipy jelita grubego – objawy
Objawy polipów w jelicie grubym zależą od ich wielkości. Małe zmiany zwykle nie dają żadnych objawów, często wykrywane są przypadkowo w czasie kolonoskopii.
Duże polipy gruczolaki kosmkowe esicy i odbytnicy (czyli końcowych odcinków jelita grubego) mogą dawać objawy. Jest to głownie krwawienie e z odbytnicy, rzadziej niedokrwistość, parcie na stolec. Pacjenci często zgłaszają także obecność śluzu w kale.
Polipy jelita grubego a rak – wynik po kolonoskopii
Największe znaczenie w diagnostyce polipów jelita grubego ma badanie kolonoskopowe, w czasie którego można stwierdzić, czy u chorego występują polipy. Niestety lekarz wykonujący badanie endoskopowe nie jest w stanie ocenić złośliwości polipów jedynie na podstawie ich wyglądu zewnętrznego. Samo stwierdzenie obecności polipów jelita grubego jest wskazaniem do jego usunięcia.
Przeczytaj też: Jak leczyć ból nowotworowy?
Najczęściej możliwe jest usunięcie miejscowe, nieoperacyjne (polipektomia endoskopowa) za pomocą pętli elektrycznej lub kleszczyków wprowadzanych do środka jelita przez kolonoskop.
Endoskopowe usuwanie polipów jest zabiegiem bezbolesnym. Po usunięciu polipa konieczne jest przesłanie go do dalszego badania histopatologicznego i ocena, czy jest to zmiana łagodna czy złośliwa – od tego zależy dalsze postępowanie.
W przypadku braku możności usunięcia endoskopowego – ze względu na wielkość lub lokalizację polipa – może zajść potrzeba wycięcia go w trakcie zabiegu operacyjnego.
W przypadku usunięcia zmiany łagodnej zaleca się kontrolną kolonoskopię co 5 lat. Przy stwierdzeniu w polipie ognisk nowotworowych lub przednowotworowych (tzw. ognisk dużej dysplazji), po usunięciu polipa w całości zaleca się kontrolę endoskopową co rok.
Czytaj również: Gruczolakorak (adenocarcinoma) – co to jest, diagnostyka, dziedziczność, leczenie, rokowanie
