Jak łagodzić objawy migrenowe?

Co to jest migrena?

Czym jest migrena? Terminem „migrena” określa się silny, napadowy ból głowy o charakterze pulsującym. Bóle migrenowe zwykle występują jednostronnie, najczęściej w okolicy skroniowej. Mogą je nasilać różne czynniki zewnętrzne. Wyróżnia się dwa główne rodzaje migreny:

• z aurą,
• bez aury.

W pierwszym typie przed napadem bólu obserwuje się kilkuminutowe, charakterystyczne objawy neurologiczne, nazywane aurą. Należą do nich:

• zaburzenia widzenia pod postacią błysków świetlnych lub mroczków, a czasem nawet niedowidzenie;
• wrażenia czuciowe, takie jak niedowład i mrowienie (parestezje).

W drugim rodzaju migreny – w migrenie bez aury – bóle pojawiają się spontanicznie.

W obu podtypach migreny towarzyszy im szereg objawów dodatkowych.

Przeczytaj też: Ból głowy i wymioty – co oznaczają?

Przyczyny migreny

Jak powstaje migrena? Istnieje wiele hipotez, które tłumaczą powstawanie migreny. Jednym z nich jest nadmierne, pulsacyjne wydzielanie serotoniny, czyli ważnego neuroprzekaźnika w ośrodkowym układzie nerwowym. Jego nadmiar powoduje patologiczny skurcz mięśni gładkich naczyń krwionośnych w mózgu. Po gwałtownym skurczu dochodzi w mechanizmie regulacyjnym do nadmiernego rozszerzenia naczyń. Okołonaczyniowe zakończenia nerwowe odczytują rozkurcz jako bodziec bólowy i przekazują go do struktury w rdzeniu przedłużonym – jądra nerwu trójdzielnego. Stąd impulsy transportowane są do kory mózgowej i manifestują się bólem migrenowym.

Migrenę często stwierdza się u wielu członków tej samej rodziny. Świadczy to o genetycznych uwarunkowaniach migreny. Podejrzewa się, że u osób z genetyczną predyspozycją, ujawnia się nadwrażliwa reakcja naczyń na określone bodźce zewnętrzne.

Jakie są objawy migreny?

Podstawowym objawem migreny jest ból głowy – pulsujący, tętniący, pojawiający się nagle lub stopniowo narastający w ciągu godziny lub dłuższego czasu. Ból najczęściej jest połowiczy, w okolicy czołowo-skroniowej, jednakże ze wzrostem jego nasilenia rozszerza się jego zakres.

Tuż przed nim występują objawy zwiastujące migrenę, takie jak:

• zaburzenia koncentracji,
• zmiana nastroju,
• czasem podwyższona temperatura ciała,
• zwiększona potliwość .

W trakcie migrenowego napadu bólowego mogą pojawiać się nudności, wymioty, nadmierna wrażliwość na światło, dźwięki i zapachy. Chorzy niechętnie przyjmują wówczas pokarmy, są apatyczni. Czas trwania napadu migreny wynosi od 4 aż do 72 godzin. Po typowym napadzie ból zmienia charakter na tępy, pojawia się zmęczenie i senność.

Co wywołuje migrenę?

Co może się przyczyniać do wywołania migreny? Uważa się, że migrenę wywołują lub nasilają różne bodźce zewnętrzne. Do takich czynników zalicza się:

• niedobór lub nadmiar snu;
• przestawiony rytm dobowy (sen w dzień, aktywność w nocy);
• sytuacje stresu oraz tuż po wyjątkowo stresującym wydarzeniu;
• spożycie określonych pokarmów, takich jak: czerwone wino, sery dojrzewające i czekolada;
• nagła i całkowita zmiana diety;
• bodźce zewnętrzne, najczęściej głośne dźwięki, intensywne światło oraz silne zapachy;
• wahania ciśnienia atmosferycznego.

Jak leczyć migrenę?

Jak wygląda farmakologiczne leczenie migreny? Za najskuteczniejsze środki farmakologiczne, które przerywają napady migrenowe, uważa się selektywnych agonistów receptora serotoninowego. Ich działanie polega na pobudzeniu niektórych receptorów serotoniny, przez co permanentnie kurczą naczynia mózgowe. Hamuje to odruchowy rozkurcz naczyń, który rozpoznawany jest przez wyższe ośrodki kory mózgu jako ból. Leki te dostępne są na receptę.

Innymi lekami na migrenę są pochodne alkaloidów sporyszu. Mechanizm ich działania opiera się na niewybiórczym skurczu wielu naczyń w ludzkim organizmie, w tym naczyń wieńcowych w sercu. Powodują przez to szereg objawów niepożądanych, dlatego obecnie są coraz rzadziej stosowane.

W leczeniu napadów migrenowych stosuje się także niesteroidowe leki przeciwzapalne, m.in. ibuprofen, ketoprofen i diklofenak. Środki te dostępne są w większości bez recepty.

Sposoby na ból głowy

Większość zalecanych środków na migrenę dostępnych jest po konsultacji z lekarzem i na receptę. Warto zatem znać domowe sposoby na migrenę, które można wykorzystać przy pojawieniu się nagłego bólu.

Bardzo skuteczne w walce z bólem głowy są napary z ziół. Działanie przeciwbólowe wykazuje macierzanka piaskowa i nostrzyk żółty. Obie substancje po zaparzeniu można przykładać jako kompres do głowy. Zioła wykorzystuje się również jako napary do picia, zalicza się do nich rumianek rzymski. Dużą skuteczność wykazuje też maść lub olejek z majeranku.

Ulgę w migrenowym bólu głowy przynoszą także zimne okłady na czoło i skronie z wody lub octu. W celu uniknięcia kolejnych napadów migrenowych należy wystrzegać się czynników prowokujących. W tym celu trzeba dbać o zbilansowaną dietę oraz higienę snu.

Dieta przy bólach migrenowych

Dla osób zmagających się z problemem migreny bardzo ważny jest właściwy sposób odżywiania. Przede wszystkim należy spożywać posiłki regularnie i najlepiej o stałych porach. Pomaga to uchronić się przed gwałtownymi spadkami poziomu glukozy we krwi, bo może prowokować bóle migrenowe. Co więcej, należy wystrzegać się pokarmów, które mogą przyczyniać się do wystąpienia ataku migreny. Należą do nich:

• alkohole, głównie czerwone wino,
• sery,
• wędzone wędliny,
• ryby i owoce morza.

Ból migrenowy może pojawiać się również wskutek reakcji alergicznej naczyń mózgowych na substancje uważane za alergeny. Pojawiają się one w orzechach, owocach cytrusowych oraz słodyczach, a zwłaszcza w czekoladzie.

Dieta dla osób z migreną powinna być lekkostrawna, by nie obciążać układu pokarmowego, bez produktów smażonych i tłustych. Należy także zmniejszyć spożycie żywności przetworzonej, w postaci cukru i białej mąki.

Co na migrenę?

Gdy wszystkie powyższe sposoby na migrenę zawodzą, warto pomyśleć o metodach alternatywnych. Zalicza się do nich przede wszystkim:

• akupunkturę,
• masaże (akupresura),
• aromaterapię.

Akupunktura to technika leczenia, polegająca na nakłuwaniu ciała specjalnymi igłami w odpowiednich miejscach. Miejsca wyznaczają linie energetyczne organizmu, które według medycyny chińskiej, odpowiadają za wyrównanie potencjału energetycznego ciała człowieka. Mechanizm działania tej metody nie został do końca poznany. Uważa się, że jej ideą jest stabilizacja poziomu serotoniny w mózgu.

Akupresura to sposób masażu, który stymuluje te same punkty, jakie nakłuwane są podczas zabiegu akupunktury.

Aromaterapia wykorzystuje właściwości olejków eterycznych do leczenia bólu migrenowego. Najlepsze efekty przynosi olejek rozmarynowy, miętowy oraz rumiankowy. Zaleca się dodawanie olejków do kąpieli, skropienie nimi poduszki lub stosowanie ich do masażu ciała.