Dość częstą dolegliwością jest ból głowy i oczu. Przyczyną może być tu np.: migrena (z aurą, oczna), napad jaskry czy ostre zapalenie zatok przynosowych. Również wady wzroku predysponują do występowania bólu oczu i głowy. Dolegliwość ta wskazywać może także na klasterowy ból głowy lub być objawem oftalmodyni. W leczeniu przyczyny bólu głowy i oczu stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne lub tryptany.
Ból głowy i oczu – co oznacza ból oczu i głowy?
Bóle głowy i oczu – jakie są przyczyny?
Ból głowy i oczu może być spowodowany schorzeniem neurologicznym, okulistycznym lub laryngologicznym. Do najczęstszych przyczyn należy: migrena, jaskra i ostre zapalenie zatok przynosowych.
Uporczywe bóle oczu i głowy mogą być również objawem ukrytej wady wzroku. Silne dolegliwości bólowe głowy i oka wraz z łzawieniem i zaczerwieniem spojówek u mężczyzny występują w tzw. klasterowym bólu głowy.
Często np. ból głowy i oka po prawej stronie utożsamiany jest przez pacjentów z migreną. Oczywiście, silne dolegliwości bólowe głowy występują w napadzie migreny, ale trzeba mieć świadomość, że ból głowy i oczu może mieć także inne przyczyny, nie tylko neurologiczne ale również laryngologiczne, okulistyczne a nawet stomatologiczne.
To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną ucisku w głowie?
Oprócz migreny ból głowy i oka po lewej stronie bądź prawej występuje w przebiegu tak zwanego klasterowego bólu głowy.
Innym schorzeniem neurologicznym, które może powodować przeszywający ból skroni i oczu, jest nerwoból nerwu trójdzielnego, zwłaszcza jego pierwszej gałęzi.
Trzeba również wiedzieć, że ostre zapalenie zatok obocznych nosa powoduje ból głowy i gałek ocznych. Co ważne, wbrew utartym poglądom, przewlekłe zapalenie zatok nie powoduje uporczywych bólów głowy, chyba że ponownie dojdzie do zaostrzenia procesu zapalnego. Trzeba mieć świadomość, że zapalenie miazgi zęba także daje silne, napadowe bóle głowy promieniujące do oczu.
Czytaj również: Ból w klatce piersiowej po prawej stronie
Ból głowy i oczu – choroby oczu?
Bardzo często ból oczu i głowy spowodowany jest przyczyną okulistyczną. Warto wiedzieć, że symptom ten może pojawić się w przebiegu takich schorzeń, jak:
- zapalenie rogówki, tęczówki lub ciała rzęskowego,
- napad jaskry – oprócz silnego bólu gałki ocznej występuje nadwrażliwość na światło, nudności i wymioty,
- astenopatia, tzn. dyskomfort związany z pracą wzroku,
- wady refrakcji, np.: nadwzroczność, astygmatyzm, starczowzroczność,
- heteroforia, czyli zez ukryty,
- zapalenie nerwu wzrokowego, któremu towarzyszy upośledzenie wzroku, zwłaszcza widzenia centralnego i barw,
- oftalmodynia – krótkotrwałe, napadowe bóle oczu i oczodołów bez uchwytnej przyczyny.
Intensywna praca wzroku przy nieprawidłowym oświetleniu czy dłuższe wpatrywanie się w ekran monitora również mogą skutkować bólem głowy i oczu. Zazwyczaj objawy ustępują po odpoczynku.
Sprawdź również: Mrowienie i drętwienie ust – przyczyny, objawy, leczenie
Ból głowy i oka po lewej oraz prawej stronie – ból migrenowy
Bardzo częstą neurologiczną przyczyną silnego bólu głowy i oczu jest migrena. Wyróżnia się migrenę z aurą, dawniej nazywaną wzrokową lub klasyczną oraz migrenę bez aury – zwykłą. Istotą schorzenia są napady silnego, pulsującego bólu po jednej stronie – w okolicy skroni, czoła lub oka.
Napad migreny z aurą rozpoczyna się krótkotrwałymi objawami, najczęściej wzrokowymi. Pacjenci opisują je jako migoczący mroczek widziany przed okiem, ubytki w polu widzenia, czasem iluzje wzrokowe.
To też może Cię zainteresować: Co oznacza ból czubka głowy?
Do innych objawów, które mogą pojawić się jako aura migrenowa zalicza się: mrowienie dłoni lub okolicy ust, niedowład połowiczy lub problemy z mową. Aura jest zawsze odwracalna, a po jej ustąpieniu pojawia się stopniowo narastający, pulsujący ból głowy i oka. Towarzyszą mu zazwyczaj: nadwrażliwość na światło, dźwięki lub zapachy, nudności a czasem wymioty. Zazwyczaj napad trwa od 4–72 godzin. Częstość występowania migreny może być różna – od napadów pojawiających się raz w roku do niepokojących pacjenta nawet dwa razy w tygodniu.
Ból głowy i oczu u mężczyzny – klasterowe bóle głowy
Opisując przyczyny bólu głowy i oczu, warto wspomnieć jeszcze o tak zwanym klasterowym bólu głowy. Nazwa schorzenia związana jest z faktem, że napady bólu grupują się w pewnych okresach czasu (z języka angielskiego – klasterach). Ta dość rzadka choroba znacznie częściej dotyka młodych mężczyzn.
Cechą charakterystyczną schorzenia są napady jednostronnego, bardzo silnego bólu głowy, który występuje zawsze po tej samej stronie w okolicy oczodołu lub skroni. Towarzyszy mu: zaczerwienienie gałki ocznej, obrzęk powieki i wyciek wydzieliny z nosa. Zazwyczaj napad trwa od kilkunastu minut do kilku godzin i może powtarzać się kilka razy na dobę, zwłaszcza wieczorem lub w nocy, zazwyczaj o stałej porze.
Po kilku tygodniach napady bólu głowy i bólu jednego oka ustają, a przerwa między kolejnymi klasterami może utrzymywać się nawet przez lata. Co ważne – zwykłe leki przeciwbólowe nie działają na klasterowe bóle głowy.
Napad bólu można przerwać, przyjmując leki z grupy tryptanów lub wdychając czysty tlen. Istnieje również skuteczne leczenie zapobiegające kolejnym napadom w trakcie klasteru – nie opracowano jednak, jak dotąd, terapii, która przeciwdziała nawracającym bólom głowy i w okolicy oczu mu towarzyszącym.
Czytaj również: Pulsowanie w głowie – jakie są przyczyny uczucia pulsowania w głowie?
Ból oczu i głowy – jak leczyć?
Zapobieganie napadom migreny ocznej polega na unikaniu czynników ryzyka. Migrenę prowokują: stres, niewystarczająca ilość snu, zmiany hormonalne (okres miesiączki), środki antykoncepcyjne, niektóre pokarmy – czekolada, czerwone wino, wysokogatunkowe sery, mocno przyprawione chipsy.
U niektórych pacjentów z bólem głowy i oczu konieczne może być wprowadzenie leczenia farmakologicznego, którego celem jest zmniejszenie nasilenia oraz częstości ataków migrenowego bólu głowy.
W przerywaniu napadu migreny (może mu towarzyszyć także ból przy poruszaniu oczami) najbardziej skuteczne jest zażycie środka przeciwbólowego w pierwszych piętnastu minutach bólu, gdy jego nasilenie nie osiąga jeszcze maksimum.
Leczenie migrenowych bólów głowy dobiera się indywidualnie. Zastosowanie mają: dostępne bez recepty niesteroidowe leki przeciwzapalne, paracetamol lub przepisywane przez lekarza tryptany. Niektórym pacjentom pomaga wypicie kawy. Chorzy z napadem migreny i bólem w skroniach i oczach najchętniej kładą się w cichym oraz zaciemnionym pokoju w izolacji od hałasu oraz zapachów. Pomocniczo można stosować zimne okłady i lekki masaż lub uciskanie okolicy czoła lub skroni.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Diagnostyka obrazowa. Układ nerwowy ośrodkowy, Joanna Bladowska, Agnieszka Pomianowska, Katarzyna Sklinda, Jerzy Walecki. Wyd. 2014 r.
- Anatomia narządów wewnętrznych i układu nerwowego człowieka, Zofia Ignasiak. Wyd. 2014 r.
Marta Cygoń-Pawlicka
Lekarz
Lekarz w trakcie stażu podyplomowego, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Ukończyła Studia Podyplomowe – „Żywienie w zdrowiu i chorobie” MCKP Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Miłośniczka sportów wodnych, kuchni azjatyckiej i kotów.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 26.12.2023