Przezroczyste zęby są problemem, z jakim zmaga się coraz większa część społeczeństwa. Wiele osób traktuje je jako zaburzenie estetyczne – nasz ząb nie prezentuje się tak jak dotychczas, obniżając tym samym atrakcyjność całego uśmiechu. Mało kto wie, że poza wyglądem, przezroczyste zęby mogą świadczyć także o uszkodzeniu twardych tkanek.
Przezroczyste zęby – przyczyny, objawy, leczenie
Dlaczego zęby stają się przezroczyste?
Zwiększona przezierność twardych tkanek zęba może mieć wiele przyczyn.
Za zmianą barwy mogą stać poważne choroby rozwojowe zębów, takie jak np. hipoplazja szkliwa , określana także jako jego niedorozwój. Zaburzenie polega na zmniejszeniu grubości lub całkowitej utracie szkliwa zębów. Jego skutkiem jest spadek odporność zęba na działanie szkodliwych czynników środowiskowych. Prowadzi to do zwiększonej tendecji rozwoju choroby próchnicowej.
Za różnice w kolorze zęba odpowiadają również choroby ogólnoustrojowe. Ich przykładem jest między celiakia . Towarzysząca jej nietolerancja pokarmowa może pośrednio wpływać na szkliwo zębów, a dokładniej jego rozwój i mineralizację. W momencie, gdy nie osiągnie ono optymalnej grubości, zęby stają się bardzo przezierne – w niektórych przypadkach wręcz przezroczyste.
Za najczęstszą przyczynę przezroczystych, nieestetycznych przebarwień zębów, uznawana jest jednak erozja szkliwa.
Erozja szkliwa – czym jest?
Erozja szkliwa jest najczęściej spotykaną chorobą tkanek twardych zęba. Polega ona na rozpuszczaniu szkliwa zębów, tworzonego przez związki wapnia – uznawanego jako najtwardsza substancja w ludzkim ciele. W miarę postępu procesu, zmiany obejmują kolejne tkanki zęba, tj. zębinę. W najbardziej zaawansowanych przypadkach erozja swoim zasięgiem zajmuje odpowiedzialną za odżywianie i dostarczanie tlenu miazgę – w takiej sytuacji ząb może wymagać leczenia kanałowego.
Erozja może rozwinąć się w różnych miejscach na zębie. W odróżnieniu jednak od rozwijającej się zwykle na powierzchniach stycznych i w zagłębieniach tkanek twardych próchnicy, zmiany pochodzenia kwasowego lokalizują się najczęściej na gładkiej powierzchni szkliwa.
Co powoduje erozję szkliwa?
Problem związany z erozją szkliwa spowodowany jest obecnością w jamie ustnej nadmiernej ilości kwasów. Pod ich wpływem dochodzi do stopniowego rozpuszczania twardych tkanek, powodując tym samym nieodwracalne zmiany w strukturze zęba. Kwasy mogą pochodzić z dwóch środowisk – zewnętrznego i wewnętrznego.
Do przyczyn wewnątrzpochodnych zalicza się między innymi schorzenia układu pokarmowego, takie jak refluks żołądkowo przełykowy, zapalenie błony śluzowej żołądka czy choroba wrzodowa. Często zmiany te obserwuje się przy występowaniu zaburzeń psychicznych, którym towarzyszy skłonność do wymiotów – bulimia, anoreksja lub nerwica. Erozja wywołana kwasami pochodzenia wewnętrznego obserwowana jest także u osób zmagających się z problemem alkoholowym.
Erozja pochodzenia zewnętrznego spowodowana jest przede wszystkim nieprawidłową dietą. Produktami, które w największym stopniu przyczyniają się do rozpuszczania tkanek twardych zęba, są między innymi napoje gazowane. Złym nawykiem jest także obecność kwaśnych soków, szczególnie tych o wysokiej zawartości cukru. Do powstania zmian erozyjnych przyczyniają się także:
- białe wino;
- piwo;
- nadmierna ilość owoców cytrusowych;
- nadmierna ilość warzyw bogatych w witaminę C;
- sosy na bazie produktów winnych.
Objawy kwasowej erozji szkliwa
Do głównych objawów erozji szkliwa zalicza się obecność charakterystycznych zmian w obrębie szkliwa. Mają one gładką powierzchnię i równe, łagodne brzegi. Pojawiają się zwykle w przydziąsłowej części powierzchni gładkich zęba, powodując tym samym przykry defekt estetyczny.
Do innych sygnałów, mogących świadczyć o rozwoju erozji, zalicza się:
- zwiększoną wrażliwość na gorące pokarmy;
- zwiększoną wrażliwość na zimne pokarmy;
- zwiększona wrażliwość na bodźce mechaniczne;
- zwiększona wrażliwość na bodźce chemiczne;
- przebarwienia zębów (ich powierzchnia przybiera żółtawy odcień, końcówki stają się przezroczyste);
- dolegliwości bólowe.
Leczenie kwasowej erozji szkliwa
W leczeniu kwasowej erozji szkliwa najważniejszą rolę przypisuje się zmianie nawyków żywieniowych. Jeśli choroba jest zaawansowana, konieczne może okazać się profesjonalne leczenie stomatologiczne. Wśród sposobów leczenia najczęściej wykorzystuje się techniki z zakresu stomatologii zachowawczej i protetyki.
Zmiana nawyków żywieniowych
Zmiana diety stanowi kluczową rolę. Eliminacja spożywania napojów gazowanych, cytrusów oraz ograniczenie produktów kwaśnych, będą w stanie wpłynąć na stopniowe zmniejszenie narażenia zębów na działanie niskiego pH. Warto pamiętać o nawyku płukania jamy ustnej – przepłukanie jej po posiłku wodą pozwoli to zneutralizować zakwaszenie.
Leczenie zachowawcze
Leczenie zachowawcze polega na opracowaniu chorobowo zmienionych tkanek. Następnie dzięki wykorzystaniu specjalistycznych materiałów, lekarz jest w stanie odbudować i wyrzeźbić ząb. Współczesne metody leczenia zachowawczego zapewniają w pełni naturalny wygląd, gwarantujący najwyższą estetykę.
Leczenie protetyczne
Leczenie protetyczne wykonywane jest w skrajnych przypadkach, w których uszkodzeniu uległa znaczna część tkanek twardych zęba. Korona jest odbudową, która swoim zasięgiem pokrywa cały ząb. W większości przypadków erozji szkliwa, leczenie ograniczona jest do wykorzystania metod zachowawczych.
Kwasowa erozja szkliwa – jak zapobiegać?
Aby zapobiec erozji szkliwa należy pamiętać o odpowiedniej profilaktyce. Jest ona szczególnie istotna – ponieważ szkliwo zębów jest żywą tkanką, po uszkodzeniu nie da się przywrócić jej pełnej właściwości.
Poza unikaniem bezpośredniego kontaktu zęba z kwasami, idealnym rozwiązaniem jest stosowanie past o dużej zawartości fluoru. Wzmocnią one szkliwo oraz poprawią jego odporność na działanie niekorzystnego środowiska. Dbając o higienę jamy ustnej, nie wolno zapominać o tym kiedy szczotkować nasze zęby. Nie zaleca się mycia ich tuż po spożyciu kwaśnych produktów lub napojów. Na początku usta należy przepłukać bieżącą wodą – sięgnąć po szczoteczkę i pastę należy co najmniej 30 minut później. Wartościowym rozwiązaniem jest również stosowanie gum do żucia z ksylitolem – jego obecność neutralizuje kwasy zawarte w jamie ustnej.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Kang Rae Cho, Seung Bin Jo, Kim, B., Kim, W., Jeung Hun Park, Ji, Y., Yu Jin Kim, Singh, R.K., Jung Hwan Lee and Kim, H.-W. (2022). Erosion-Driven Enamel Crystallite Growth Phenomenon at the Tooth Surface In Vitro. ACS applied bio materials, 5(8), pp.3753–3765. doi:https://doi.org/10.1021/acsabm.2c00247;
- West, N.X. and Joiner, A. (2014). Enamel mineral loss. Journal of Dentistry, 42, pp.S2–S11. doi:https://doi.org/10.1016/s0300-5712(14)50002-4.
Dominika Adamczyk-Grabias
Lekarz dentysta
Absolwentka kierunku lekarsko-dentystycznego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Pasjonatka medycyny, stomatologii oraz medycyny estetycznej. W codziennej praktyce lekarskiej szczególną uwagę poświęca zabiegom z zakresu chirurgii oraz pedodoncji. Prywatnie szczęśliwa żona, pasjonatka gotowania i ogrodnictwa.
Komentarze i opinie (0)